5.10 Voegwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Vandaag...

• Wat weet je al? 
• Herhalen samengestelde zinnen
• Theorie voegwoorden 
• Opdrachten maken
  

Doel van deze les:

• Herhalen samengestelde     zinnen
• Ik kan nevenschikkende en onderschikkende voegwoorden herkennen en gebruiken.

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Enkelvoudige zin: een zin met 1 persoonsvorm

VB: Evelien werkt bij de bakker. 

Samengestelde zin: zin met meer dan 1 persoonsvorm

VB: Evelien werkt bij de bakker, want zij bakt graag koekjes. 

Hoofdzin

De hoofdzin kun je op de volgende manier herkennen:

- Onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar; er passen (bijna nooit) andere zinsdelen tussen. 

- De persoonsvorm staat voorin de zin; het is het eerste of tweede zinsdeel.

Bijzin

De bijzin kun je op de volgende manier herkennen:

- Het onderwerp en de persoonsvorm staan niet naast elkaar. Je kunt er andere zinsdelen tussen zetten. 

- De persoonsvorm staat vaak achter in de zin.

Samengevat

Hoofdzin:

Pv en ow naast elkaar

Pv staat vooraan

Bijzin:

Pv en ow niet naast elkaar

Pv staat achteraan.

Skatend op het schoolplein kwam Henry ten val.

1. 1x HZ
2. 2x HZ
3. BZ + HZ
4. HZ + BZ

Wat heb je hier?

Hij mag altijd eerst, tenzij hij voetbaltraining heeft.

1. HZ + BZ
2. BZ + HZ

Wat heb je hier?

In het nieuwe restaurant stond de ober al op ons te wachten en hij begroette ons hartelijk.

1. HZ + BZ
2. BZ + HZ
3. HZ + HZ
4. BZ + BZ

Wat zijn voegwoorden?
Welke voegwoorden ken je al?

Voegwoord

Voegwoorden (vgw) verbinden twee woorden, woordgroepen of zinnen met elkaar:

• twee woorden 

pizza of hamburger

• twee woordgroepen 

de zware training en de spannende wedstrijd

• twee zinnen 

Ruby en Nathalie sparen voor een tent}, want {ze gaan in juli kamperen in de Ardennen.

 voegwoord

Er zijn twee soorten voegwoorden:

• nevenschikkende voegwoorden (ns. vgw.): verbinden meestal twee woorden, twee woordgroepen of twee hoofdzinnen. 

dus, en, maar, of en want.

• onderschikkende voegwoorden (os.vgw) verbinden meestal een bijzin met een hoofdzin.

aangezien, als, dan, dat, doordat, hoewel, mits, nadat, of, omdat, opdat, tenzij, terwijl, toen, voordat, zodat en zodra.

 

– {hoofdzin

Pak je een paraplu (bijzin voordat je naar buiten gaat)}?

Er zijn meer onderschikkende voegwoorden, zoals: aangezien, als, dan, dat, doordat, hoewel, mits, nadat, of, omdat, opdat, tenzij, terwijl, toen, voordat, zodat en zodra.

Wat is het voegwoord?
Janneke moest vanmorgen naar het ziekenhuis, omdat ze plotseling was uitgegleden op de trap.

Wat is het voegwoord?

Janneke moest vanmorgen naar het ziekenhuis, omdat ze plotseling was uitgegleden op de trap.

1. nevenschikkend
2. onderschikkend

Wat is het voegwoord?

Aangezien Piet een mooi cijfer had gehaald voor Nederlands, maakte hij zich minder zorgen over zijn aankomende rapport.

Wat is het voegwoord?

Janneke moest vanmorgen naar het ziekenhuis, omdat ze plotseling was uitgegleden op de trap.

1. nevenschikkend
2. onderschikkend

Wat is het voegwoord?

Diek heeft het hele weekend lekker buiten in de sneeuw gespeeld, maar daarna was hij de sneeuw wel een beetje zat.

Wat is het voegwoord?

Janneke moest vanmorgen naar het ziekenhuis, omdat ze plotseling was uitgegleden op de trap.

1. nevenschikkend
2. onderschikkend

Aan de slag!

Maak opdr. 1 t/m 3, 5 en 8B van Grammatica Woordsoorten

Open het online boek - Cursus 5 Grammatica - 10 WS Voegwoord 

De eerste tien minuten werk je zelfstandig in stilte. Daarna mag je zachtjes overleggen met degene naast je.

Klaar?

Kies uit: lezen in je leesboek, extra oefenen

Huiswerk

Donderdag 23 november:

• C5, P8, opdr. 1 t/m 4 + 6
• C5, P10, opdr: 1 t/m 3, 5, 8B