12.3 - Soorten veranderen V2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

12.3 - Soorten veranderen

Doelen van deze les

Je leert:

wat Darwin ontdekte

hoe verschillende rassen ontstaan

wat natuurlijke selectie is

hoe nieuwe soorten ontstaan

hoe erfelijke variatie ontstaat

wat evolutie is

Hoe is er leven op aarde ontstaan?

Evolutie

Charles Darwin

1809 - 1882

- De organismen die het best zijn 'aangepast' aan hun biotoop (omgeving) overleven

- Ze planten zich voort en geven hun gunstige eigenschappen door aan hun nakomelingen

- De organismen niet goed zijn 'aangepast' aan hun biotoop (omgeving) overleven het niet

- De minder gunstige eigenschap wordt dus ook niet doorgegeven aan nakomelingen: de soort sterft uit.

Natuurlijke selectie

Voorbeelden van natuurlijke selectie

LET OP: Een individu past zich niet aan. Een soort past zich in de loop van de tijd aan. Dit duurt vele generaties.

Dus niet: Een giraf ziet blaadjes hoog in een boom hangen en krijgt een langere nek om erbij te kunnen.

Maar wel: De giraffes met een langere nek hebben een grotere overlevingskans. De eigenschap lange nek geven ze door aan hun nakomelingen.

De drie voorwaarden voor evolutie

1. Er is variatie in fenotype

* door omgeving

* door verandering 

in genotype (mutatie)

De drie voorwaarden voor evolutie

2. De variatie is erfelijk

* als het erfelijk is, staat het

in het DNA en wordt het 

doorgegeven aan de 

nakomelingen

De drie voorwaarden voor evolutie

3. Er is (natuurlijke) selectie

* individuen met bepaalde

gunstige eigenschappen

hebben een grotere kans om

te overleven en zich voort te

planten. Die individuen geven

hun gunstige eigenschappen door

De ontwikkeling van larve
tot lieveheersbeestje is een
voorbeeld van evolutie.

1. Juist
2. Onjuist

De ontwikkeling van vissen tot amfibieën is een voorbeeld van evolutie.

1. Juist
2. Onjuist

Hoe kon het dat de 'Darwinvinken' in de loop van de tijd verschillende soorten werden

1. isolatie
2. variatie in fenotypen
3. verschil in omgeving
4. alle antwoorden zijn juist

Natuurlijke selectie noemen we ook wel "Survival of the ......."

1. firmest
2. fattest
3. fastest
4. fittest

Wat houdt survival of the fittest in?

Huiswerk

Van 12.3 maken opdr: 3, 4, 6, 13, 15, 16, 17, 18, 20, 23

Oefenvragen

Cyanobacteriën waren de eerste organismen op aarde. Waarom waren ze zo belangrijk voor het ontstaan van andere organismen?

1. Ze produceren zuurstof
2. Ze produceren zonlicht
3. Ze produceren koolstofdioxide
4. Ze produceren water

Met welke soort vertoont soort 2 de meeste verwantschap?

1. 1
2. 3
3. 4
4. 7

Mutaties zijn niet noodzakelijk voor evolutie

1. Waar
2. Niet waar

Waarvan spreken we als het gaat om het best aangepaste dier overleeft?

1. Isolatie
2. Natuurlijke selectie
3. Kunstmatige selectie
4. Mutaties

Wat zijn de 3 voorwaarden voor evolutie?