Grammatica - terugblik + start taalkundig ontleden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Grammatica

Leerdoelen vorige weken 

We kunnen redekundig ontleden

We kunnen deze zinsdelen benoemen --> 

De vervelende kinderen gedroegen zich niet netjes in het museum.

Persoonsvorm?

1. vervelende
2. gedroegen
3. museum
4. netjes

Persoonsvorm

Zet de zin in een andere tijd:

Zin in enkelvoud/meervoud:

Zin vragend maken:

De vervelende kinderen gedroegen zich niet netjes in het museum.

Onderwerp?

1. het museum
2. niet netjes
3. De vervelende kinderen
4. De kinderen

Onderwerp

Wie/wat + persoonsvorm 

De vervelende kinderen gedroegen zich niet netjes in het museum.

Werkwoordelijk gezegde?

1. gedroegen
2. gedroegen, niet
3. vervelende, gedroegen
4. netjes, vervelende

Werkwoordelijk gezegde

Persoonsvorm + de andere werkwoorden

De vervelende kinderen gedroegen zich niet netjes in het museum.

Lijdend voorwerp?

1. In het museum
2. Zich niet netjes
3. Zit niet in de zin
4. Gedroegen

Lijdend voorwerp

vraag: Wat of wie + persoonsvorm + onderwerp + ww gezegde 

De vervelende kinderen gedroegen zich niet netjes in het museum.

Meewerkend voorwerp?

1. Zit niet in de zin
2. Gedroegen
3. Zich niet netjes
4. In het museum

Meewerkend voorwerp

AAN wie of VOOR wie + pv + o + lv + gez

De vervelende kinderen gedroegen zich niet netjes in het museum.

Bijwoordelijke bepaling?

1. Zit niet in de zin
2. gedroegen
3. zich niet netjes
4. in het museum

Bijwoordelijke bepaling

Zinsdelen die je overhoudt. 

WAAR, WANNEER EN HOE

Ook losse woorden kunnen een bijwoordelijke bepaling zijn. 

niet/ misschien/ toch/ waarheen/ waarom

Leerdoelen 

Aan het eind van deze les:

Kun je benoemen wat taalkundig ontleden is;

Kun je (7) woordsoorten benoemen;

En deze uit een zin halen.

Taalkundig ontleden

• Elk woordje krijgt een taalkundige naam;
• Dit noem je een woordsoort;

Leer het schema!

https:

1. Met die persoonlijke opmerking schopte hij mij tegen het verkeerde been.

zelfstandig naamwoord? (zw)

1. persoonlijke, verkeerde
2. schopte
3. opmerking, been
4. het

2. Met die persoonlijke opmerking schopte hij mij tegen het verkeerde been.

bijvoeglijk naamwoord? (bnw)

1. persoonlijke, verkeerde
2. schopte
3. opmerking, been
4. het

3. Met die persoonlijke opmerking schopte hij mij tegen het verkeerde been.

Lidwoord? (lw)

1. persoonlijke, zere
2. schopte
3. opmerking, been
4. het

3. Met die persoonlijke opmerking schopte hij mij tegen het verkeerde been.

Werkwoord? (ww)

1. persoonlijke, zere
2. schopte
3. opmerking, been
4. het

3. Met die persoonlijke opmerking schopte hij mij tegen het verkeerde been.

Voorzetsel? (vz)

1. met
2. met, tegen
3. schopte
4. het

4. In de kast staat de snoeppot

Voorzetsel? (vz)

1. in
2. de kast
3. staat
4. snoeppot

5. Op het aanrecht heeft mijn moeder snijplank tegen de muur gezet.

Voorzetsel? (vz)

1. de muur
2. op het aanrecht
3. op, tegen
4. heeft, gezet

6. Op het aanrecht heeft mijn moeder snijplank tegen de muur gezet.

Lidwoord? (lw)

1. het, de
2. heeft, gezet
3. moeder, aanrecht, snijplank
4. tegen, op

7. Zit jij liever in een verwarmde kamer?

persoonlijk voornaamwoord? (pers. vnw)

1. Zit
2. jij
3. in
4. verwarmde kamer

8. Mijn opa rookt graag van zijn sigaren.

bezittelijk voornaamwoord? (bez. vnw)

1. mijn
2. zijn
3. mijn, zijn
4. opa, sigaren

9. Mijn opa rookt graag deze sigaren.

aanwijzend voornaamwoord? (aanw. vnw)

1. mijn
2. zijn
3. mijn, zijn
4. opa, sigaren

10. De nieuwe voetbal die ik gisteren gekregen heb.

betrekkelijk voornaamwoord? (betr. vnw)

1. voetbal
2. die
3. gekregen heb
4. de

11. De e-mails die ik voor Nederlands moest schrijven.

betrekkelijk voornaamwoord? (betr. vnw)

1. e-mails
2. voor
3. moest schrijven
4. die

12. Wat voor antwoord heb jij gegeven bij vraag 3?

vragend voornaamwoord? (vr. vnw)

1. wat
2. voor
3. heb gegeven
4. jij

13. Weet jij wat de voordelen van leren op de computer zijn?

vragend voornaamwoord? (vr. vnw)

1. weet
2. jij
3. wat
4. zijn

Oefenen

Maak het werkblad - woordsoorten -

Kijk dit zelf na.

Extra oefenen

Oefen de woordsoorten nog via de websites die ik met jullie deel via de ELO.