Column les 1: kenmerken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Nederlands

Schrijven: Column

Les 1: kenmerken

H3 P2 2024-2025

Leerdoelen 

De komende periode werken we aan het onderdeel schrijven.

Je leert wat een column is en hoe je een column schrijft met behulp van een schrijfplan.

De opdracht/toets 

Je schrijft een column met behulp van een schrijfplan. Je column gaat over een maatschappelijk, actueel onderwerp naar keuze. 

Tip: Kijk het journaal, lees de krant! Zorg dat je weet wat er speelt in de wereld om je heen.

Het schrijfplan en de column maak je in de les op de computer.

De toets telt 3x mee.

Aan het einde van deze les weet je ...

... een column is; wat de kenmerken van een column zijn.

• onderwerp
• tekstdoel
• tekstopbouw: inleiding - middenstuk - slot
• invalshoek
• schrijfstijl

Opdracht

Wat? Je gaat op zoek naar de kenmerken van de column.  

Hoe? Lees de column over vuurwerk lezen en gebruik eventueel het internet. Resultaat? Noteer je bevindingen in je (digitale) schrift.

Wat kun je vertellen over de volgende onderdelen van een column?

• onderwerp, tekstdoel, tekstopbouw: inleiding - middenstuk - slot, invalshoek en schrijfstijl

We starten met ...

... een nieuwsquiz.

Een column is ...

Een column is een opiniërende tekst die regelmatig verschijnt in tijdschriften en kranten.

Veel kranten en tijdschriften hebben vaste columnisten, die wekelijks of twee-wekelijks een column aanleveren. 

 

Een column is ...

Een column is kort (ongeveer 400 woorden). Met weinig woorden moet je dus een diepe indruk maken. 

Iedere zin is dan ook van belang. De eerste en de laatste zin in het bijzonder.  

 

Een column gaat over ...

Een column gaat over een actueel, maatschappelijk onderwerp

dat de schrijver aan het hart gaat of hem juist eindeloos irriteert én waar hij een duidelijke mening over heeft.

Het onderwerp kan iets heel groots zijn (de val van het kabinet), maar ook iets heel kleins, dat wordt uitvergroot (de eitjes in het nest naast je slaapkamerraam die net zijn uitgekomen).

De inleiding van een column ...

Pakkende openingszin

Anekdote

Mening

Inleiding: openingszin

Een column begint met een pakkende openingszin. Hiermee trekt de schrijver de aandacht en zorgt hij ervoor dat de lezer meteen wordt geprikkeld.

De schrijver valt met de deur in huis met hét speerpunt van zijn tekst*. Hij zorgt dat hij de lezer direct ‘heeft’ met zijn originele invalshoek.

* de hoofdgedachte, de mening van de schrijver

Inleiding: anekdote & mening

De openingszin is onderdeel van een pakkende anekdote over een actueel, maatschappelijk onderwerp.

De anekdote werkt toe naar de mening van de schrijver over het onderwerp.

Het middenstuk

In het middenstuk onderbouwt de schrijver zijn mening over het onderwerp met redenen, argumenten. 

Zijn argumenten vult hij aan met uitleg, voorbeelden en toelichtingen. 

Slot column

In het slot geeft de schrijver een persoonlijke boodschap of een advies. 

Hij komt nog even terug op de anekdote in de inleiding en maakt zijn tekst op deze manier rond.

De schrijver sluit af met een knallende slotzin, zodat zijn column na het lezen nog even blijft 'hangen' bij de lezer.

Tekstdoel column

Een column heeft meerdere tekstdoelen: de lezer wordt vermaakt, maar ook geraakt door de tekst. Een column doet iets met de lezer. 

De schrijver wil zijn lezer vooral na laten denken over het onderwerp. 

Schrijfstijl column

De schrijver laat de lezer zijn column beleven; zien, horen, voelen en ruiken. 

Hij maakt zijn tekst aantrekkelijk met creatief taalgebruik.

De column heeft een persoonlijk karakter.

Aan de slag ...

Lees de column op de volgende slide van 

Youp van 't Hek. Geboren op 28 februari 1954. Wilde op zijn twaalfde cabaretier worden. Toen hij zeventien was veranderde hij zijn naam Joep in Youp.

Welke kenmerken van de column herken je?

Noteer deze kenmerken op slide 20.

youp.nl

Welke kenmerken van de column herken in je de column van Youp van het Hek?

Einde van de les