3.1 Machthebbers in Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

3.1 Machthebbers in Europa

Tijd van regenten en vorsten

• Frankrijk en het absolutisme
• De Engelse koningen
• Regenten en de stadhouder in de Republiek
  

Frankrijk

Lodewijk XIV (De Zonnekoning)

• Streeft naar centralisatie
• Ruzie met de adel (In Frankrijk > leenstelsel)
• Lodewijk wil alle macht hebben, hoe?
• Vast leger (vecht voor het land, niet voor geld)
  
• en.. Absolutisme!
  -De koning heeft absolute (alle) macht
  -Luistert niet naar de Adel
  -Hij is door god gekozen om het land te regeren
  

Versailles

• Lodewijk XIV wil de adel onder controle houden
• Hij zorgt ervoor dat ze altijd dicht bij hem zijn
• Hij laat een prachtig paleis bouwen
  
• De Adel is drukker met elkaar bezig dan met opstanden
• Etiquettes zijn enorm belangrijk
  

Engeland

• Ook in Engeland streeft de koning naar absolutisme

• Máár met weinig succes
• Karel I: Verliest burgeroorlog en wordt onthoofd
  
• Engeland wordt (tijdelijk) een republiek
• Nieuwe koning Jacobus II wil absolute macht
   Máár is ook katholiek, protestantse edelen komen in opstand!
• De stadhouder van de Republiek verjaagd Jacobus II
  
• Het parlement benoemd Willem III tot koning van Engeland
• Máár de koning mag géén belasting heffen of beslissingen maken
   zonder de toestemming van het parlement
  

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden...
(De Republiek)...

• De Republiek bestaat uit gewesten
• Dit zijn kleine onafhankelijke staatjes
• Zij besturen zichzelf (wetten en regels) (Geweslijke staten)
  
• Máár belangrijke zaken worden collectief geregeld
   In de Staten-Generaal
• Hier worden met name buitenlandse zaken en militaire zaken geregeld
• Belangrijke bestuurders in de gewesten zijn regenten
  
• Ook steden worden door families van regenten bestuurd (oliarchie)
  

De stadhouder

• De republiek heeft geen koning, maar een stadhouder
• De stadhouder is de hoogste regent van de gewesten
• Hij heeft het bevel over het leger en de vloot!
• Dus... véél macht...
  
• (net als de koning in Frankrijk...)
  
• Spanningen tussen regenten en de stadhouder lopen vaak hoog op

• Bij een absolutistische leider is er vaak een constante machtstrijd tussen leider en onderdanen (regenten, adel, parlement etc.)
  
• + Raadspensionaris !!!

Huiswerk

Afmaken Paragraaf 3.1