les 4 H3 Zeespiegelstijging - oorzaken en gevolgen

• Natuur, Leven en Technologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

NLT Module

Deltatechnology

H3 Zeespiegelstijging - 

oorzaken en gevolgen

Zeespiegel stijgt

Zeespiegelstijging is gekoppeld aan opwarming aarde.
Waardoor stijgt de zeespiegel (=oorzaken)?

Uitzetten van water

- Hoe warmer het water, hoe meer volume 

- Zeespiegelstijging

Oppompen van grondwater

Het teveel aan opgepompt water komt terug in de waterkringloop en zit dus niet meer ‘opgeborgen’ in ondergrondse watervoorraden. 

De belangrijkste processen die absolute zeespiegelveranderingen veroorzaken zijn:

 - uitzetting van water 

 - smelten van het landijs van gletsjers, Antarctica en Groenland

 - oppompen van grondwater

(Absolute) zeespiegelstijging:

• De stijging van de gemiddelde hoogte van het zeewater

Relatieve zeespiegelstijging:

• De combinatie van de absolute zeespiegelstijging en het effect van bodemdaling.

Belangrijk: 

Onderscheid tussen absolute en relatieve zeespiegelstijging.

Absolute zeespiegelstijging + Bodemdaling =

Relatieve zeespiegelstijging

bodemdalingskaart.portal.skygeo.com

Waardoor kan de bodem dalen?

Bodemdaling/Inklinking

Inklinking veen (als gevolg van verdroging)

Isostasie (of glaciale wip)

• IJskap = gewicht
• Drukt ondergrond in
• Gebeurde ook met NL
• Wat gebeurt na smelten ijskap?

Geoproef Isostasie

Isostasie 

IJstijd: Scandinavië -> Daling 

IJstijd: West-EU -> Stijging 

Inter-glaciaal: Scan -> Stijging 

Inter-glaciaal: West-EU -> Daling 

bodemdalingskaart.portal.skygeo.com

Bodemdaling door gaswinning

Bodemdaling door delfstofwinning

• In Groningen: Gaswinning
• Geldt ook voor andere delfstoffen

Wat is een delfstof?

Delven = graven. Als grondstoffen en brandstoffen uit de bodem worden gehaald noemen we dat DELFSTOFFEN.

De belangrijkste processen die relatieve zeespiegelveranderingen veroorzaken zijn

 - Inklinking

 - Isostasie

 - Delfstofwinning

Extra uitdaging? Lees het artikel en beantwoord de volgende vraag:

Artikel: https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentrum/achtergrond/toename-antarctisch-zeeijs-juist-gevolg-opwarming 

1. Hoe kan het, volgens onderzoek van de KNMI, dat het zee-ijs juist toeneemt door opwarming van de aarde?
2. Leg uit. Is dit positief of negatief voor de aarde?