3A 19 mei

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Vandaag

Let op activiteit in Lesson Up!

Ontstaan van beschavingen en de islam in het Midden-Oosten

Saoedi-Arabie: koningshuis, islam en olie

Huishoudelijke mededelingen

Vruchtbare Halvemaan

• Gebied waar de eerste landbouw ontstaat (9000 v. Chr.)

• Mesopotamië (huidige Syrie en Irak) en Egypte
• Nijl, Eufraat en Tigris zorgen voor vruchtbare grond --> groei granen

Oudste beschavingen

• 3800 v Chr: Someriërs
• Complexe maatschappij:

- Specialisatie in taken

- Dorpen worden steden

- Ontstaan van een politiek systeem

- Ontstaan van geschreven taal

Waarom is de ontwikkeling van landbouw een voorwaarde voor het ontstaan van een beschaving?

Oudste steden: Uruk (40.000 inwoners in 3400 v Chr) en Ur --> Welk aardrijkskundig begrip is hiervan afgeleid?

Waarom is de ontwikkeling van landbouw een voorwaarde voor het ontstaan van beschavingen?

Tot de oudste steden ter wereld behoren Uruk (40.000 inwoners in 3400 v Chr!) en Ur, beiden in Mesopotamië. Welk bekend aardrijkskundig begrip is afgeleid van deze twee steden?

Sprong in de tijd: 7e eeuw na Chr.

Ontstaan islam --> hoofdcultuur --> Arabisch als lingua franca

Groen = meerderheid soennitisch

Paars = meerderheid shjiitisch

Grootmachten S-A en Iran tegenover elkaar!

Minderheden in het Midden-Oosten 

Etniciteit en/of geloof

Boven: Koerden

Heb je de documentaire over Saoedi-Arabië al gezien?

1. Ja
2. Nee
3. Ik ben halverwege

Saoedi-Arabië

- 17e eeuw: Mohammed bin Saoed sluit alliantie met Mohammed ibn Abdul Wahhab 

--> wahabisme wordt de te verspreiden islamitische stroming

- Wahabisme = fundamentalistisch/ conservatief --> tegen verafgoding --> 95% Mekka verwoest.

- Huidig grondgebied sinds 1932 (m.b.v. Groot-Brittannië en Frankrijk)

- Wahabisme = fundamentalistisch 

--> tegen verafgoding -->

Saoedi-Arabië

- 1938: Amerikaanse geologen vinden aardolie --> deal met koningshuis --> olie voor de VS, winst voor het koningshuis (zo'n 5000 leden) en militaire bescherming van de VS. 

- Tot de jaren '80 hebben Amerikaanse bedrijven veel invloed in Saoedi-Arabië. 

- De levensstijl van veel Saoedi's wordt als 'westers' gezien. 

Saoedi-Arabië

- Gijzelingsactie in Mekka door extremisten in 1979

- Groeiende weerstand tegen Amerikaanse aanwezigheid

--> 'De Ontwaking' --> familie Saoed voert strikte islamitische regels (volgens wahabisme) in --> o.a. sluiting bioscopen, verplichte sluier voor vrouwen, meer invloed van imams. 

Veel invloed op rest van het Midden-Oosten!

Welke bevolkingsgrafiek is van Saoedi-Arabië?

1. nr. 1
2. nr. 2
3. nr. 3

Waarom zorgt de bevolkingssamenstelling van veel Arabische landen (waaronder S-A) voor politieke spanning en veranderingen?

Saoedi-Arabië

Langzame veranderingen, o.a. onder invloed van kroonprins Mohammad bin Salman al-Saoed.

2013: vrouwen krijgen eigen ID kaart (maar niet reizen zonder toestemming voogd)

2015: kiesrecht voor vrouwen

Langzaam meer open voor toeristen

2018: vrouwen mogen autorijden

2020: Eerste internationale filmfestival, afgeblazen door corona

Toch krijgt Mohammad bin Salman al-Saoed internationaal ook veel kritiek. Wat is de belangrijkste reden?

Jamal Kashoggi

Kritische journalist, woonde sinds 2017 in Washington

Bezoekt 28-9-2018 Saoedische consulaat in Istanbul om te regelen dat hij kan trouwen.

Wordt verzocht 2 oktober terug te komen.

Die dag zijn alle Turkse medewerkers vrij.

Kashoggi wordt vermoord, vermoedelijk door vetrouwelingen van kroonprins.

Het is schandalig dat ons koningshuis goede banden onderhoudt met het Saoedische koningshuis!

Eens of oneens? Leg uit!

Volgende week wil ik dat de les gaat over...

1. Meer Saoedi-Arabië; invloed in conflicten (zoals Jemen), strijd met Iran
2. Israël en Palestina (klein stukje van 5.2 uitgebreider behandelen)
3. Invloed van klimaatverandering op het Midden-Oosten (5.3)

Praktische mededelingen

Huiswerk uiterlijk 5 juni in orde (vrijdag na Pinksteren)

Geen excuses: methode online werkt niet = foto's mailen/appen van papier (alles!)

8 juni hoor je of je toets H4 + H5 maakt

Checklijst: 4.1 t/m 4.3, test jezelf (ELO), 4.5, 4.7, 5.1, docu Saoedi (inleveren op ELO), docu Iran (inleveren op ELO). 1 joker, maar test jezelf hoe dan ook verplicht!

Verder niet vergeten: uiterlijk 1 juni vervangende presentatieopdracht!

Tot slot

27 mei na jullie laatste les klassikaal kmt 

(volgende week woensdag)