Cellen, weefsels & organen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

cellen, weefsels &  Organen 

lesdoelen

Je kunt de basisstructuur en functie van cellen beschrijven.

Je kunt de vier hoofdtypen weefsels identificeren en hun functies uitleggen.

 

Introductie

Doel: Studenten introduceren in het onderwerp en de lesdoelen.

Activiteit: Geef een korte uitleg over het belang van cellen en weefsels in het menselijk lichaam. Gebruik een paar dia’s of een korte video om visueel materiaal te bieden.

Zelf aan de slag

Doel: Studenten laten ontdekken en leren door zelfstudie.

Activiteit: Verdeel de klas in vier groepen en geef elke groep een type weefsel (epitheel, bindweefsel, spierweefsel, zenuwweefsel). Geef elke groep een korte opdracht met vragen die ze moeten beantwoorden door middel van zelfstudie. Voorbeelden van vragen:

Wat is de structuur van dit weefsel?

Wat zijn de belangrijkste functies?

Waar in het lichaam komt dit weefsel voor?

Groepspresentatie

Doel: Studenten laten samenwerken en de theorie toepassen.

Activiteit: Laat elke groep hun bevindingen presenteren aan de rest van de klas. Moedig de andere studenten aan om vragen te stellen en discussie te voeren over de gepresenteerde informatie.

Samenvatting

Doel: Begrip van de lesstof controleren en de les afsluiten.

Activiteit: Vraag elke student om een korte reflectie te schrijven over wat ze hebben geleerd en hoe ze de samenwerking in hun groep hebben ervaren. Sluit af met een korte samenvatting van de belangrijkste punten en beantwoord eventuele vragen.

cel

• Celmembraan = wand
  
• Cytoplasma + protoplasma
  
• Cellichaam
  
• Celkern bevat de chromosomen, de dragers van DNA

Mitose --> normale celdeling, met als doel groei, vervanging en herstel van cellen.

Meiose --> reductiedeling, met als doel de vorming van geslachtscellen.

De geslachtscellen zijn zaad- en eicellen.

In mEIose zit een EI, dus dat is voor de vorming van geslachtscellen.

normale chromosomen verdeling

wanneer is iets een syndroom? 

Een syndroom is een ziektebeeld: een verzameling van steeds tezamen voorkomende klinische verschijnselen/symptomen.

meerdere kenmerken zijn afwijkend. 

Bekendste is down; handplooi, oren inzet, ogen

trisomie 21 

de zaadcel levert een extra chromosoom 21. een extra pootje op het DNA 

andere bekende afwijkingen : 

trisomie 13 (Pateau syndroom)

trisomie 18 (Edwardsyndroom)

erfelijke aandoeningen zoals 

 CF (Cystic fribrose) taai slijm in long en darmen

 syndroom van Turner

Huntington 

weefsels 

Weefsel is het samenhangend geheel van gelijksoortige cellen, gescheiden en tevens verbonden door veel of weinig tussenstof.

Alle organen van meercellige organismen, hetzij plantaardig of dierlijk, zijn uit verschillende weefsels opgebouwd, waarvan er in de regel één domineert.

Epitheel = Dekweefsel

Epitheelweefsel

beschermend dekweefsel

Waar heeft jouw zorgvrager dan last van? 

huid,  beschermt ons tegen van alles van buitenaf. 

bij geen intacte huid: 

wonden , decubitus

Bind- en steunweefsel

- Bindweefsel

- kraakbeenweefsel 

- Beenweefsel

Welke zorgvragers hebben hier last 

van?

problemen; 

in gewrichten, ontstekingen in gewrichten, slijtage in gewrichten, ontbreken van vetweefsel

spierweefsel 

is elastisch

kan veranderen als hij een 

prikkel krijgt

waar heeft jouw zorgvrager

last van?

hartspier heeft eigen vorm

dwars gestreept 

glad gestreept

problemen:

mobiliteit 

signaleren observeren. 

pijn 

hartfalen 

zenuwweefsels 

Zenuwcellen (neuronen) die

prikkels geleiden 

Waar heeft jouw zorgvrager last van? 

ALS, MS, Fantoompijn, Polyneuropathie

een organisme 

Een organisme (veel cellen) blijft in leven door de stofwisseling 

(metabolisme) 

Metabolisme is

• chemische processen die nodig zijn voor de funcite, energiebehoefte van een organisme 
• stofwisseling maakt groei mogelijk 

noem een voorbeeld van een organisme

voorbeeld organisme

dieren - mensen - planten

ook

schimmels en bacteriën. 

wat is een orgaanstelsel?

een groep organen die samenwerken aan een dezelfde taak 

we gaan ze allemaal langs

* beenderen 

• spierstelsel
• ademhaling
• bloedvaten 
• spijsvertering
• zenuw
• huid
• urinestelsel
• hormoonstelsel 
• (voortplanting en lymfe gaan we niet behandelen)

Wat staat op volgorde van groot naar klein?

1. weefsels, organen, celorganellen, cellen
2. Organen, weefsels, cellen, celorganellen
3. Celorganellen, cellen, weefsels, organen
4. Celorganellen, weefsels, cellen, organen

Het hart is

1. een organenstelsel
2. een cel
3. een orgaan
4. een organisme

De dunne- en dikke darm, de maag en de lever werken samen in het:

1. bottenstelsel
2. zenuwstelsel
3. spierstelsel
4. verteringsstelsel

De huid is een voorbeeld van:

1. een orgaan
2. een cel
3. een organisme
4. een organenstelsel

https:

volgende keer

Huid, slijmvliezen 

gebit en nagels

                                                                                                                                                                                                                               

                                                                                     en de infectiecyclus

Persoonlijke basiszorg N3

Module 1

hoofdstuk 1

en als je verder wilt

Anatomie & Fysiologie 

Module 3

Cellen en weefsels

cellen 

epitheel weefsel 

steunweefsel