(1) Grammatica: telwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

10 minuten lezen

Weekplanning

Grammatica woordsoorten H4: Telwoord

Grammatica woordsoorten H5: Woordsoorten

Schrijven H1: een zakelijke e-mail schrijven

Vandaag

Les 2, week 12

Les 3, week 12

Vandaag 

1. Hoe zat het ook alweer met...
2. Lesdoel
3. Grammatica: telwoorden
4. Zelf aan de slag
5. Wat heb je geleerd?

Het lijdend voorwerp vind je door te vragen: 

WIE (OF WAT) + WERKWOORDELIJK GEZEGDE + ONDERWERP

Let op: 

Niet elke zin heeft een lijdend voorwerp: geen goed antwoord op de vraag? Geen lijdend voorwerp!

Lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel! 

Wat is het ZWW
Mijn moeder heeft een nieuw jasje gekocht.

1. heeft (zitten)
2. gekocht (staan)
3. heeft gekocht (op tafel zitten)

In welke zin zit het ZWW

1. De man is lief. (bij de deur staan)
2. De jongens zijn erg irritant. (staan)
3. Het hondje is vies. (zitten)
4. De meiden doen graag yoga. (zitten op tafel)

Wat is het HWW?
Ik wil later dokter worden.

1. ik (staan)
2. wil (zitten)
3. dokter (bij de deur staan)
4. worden (zitten op tafel)

wat is het KWW?
zij bleken toch gezellig te zijn.

1. gezellig (zitten op tafel)
2. te zijn (bij de deur staan)
3. bleken (staan)
4. zijn (zitten)

Grammatica taalkundig ontleden

• Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord
• Koppel- of hulpwerkwoord
• Werkwoorden: zww, kww en hww
• Telwoorden
• Voegwoorden
• Werkwoorden  in samengestelde zinnen

Lesdoelen grammatica taalkundig ontleden

• Je kunt persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden herkennen
• Je kunt koppel- of hulpwerkwoorden herkennen
• Je kunt zelfstandige, koppel- en hulpwerkwoorden herkennen
• Je kent het verschil tussen hoofd- en rangtelwoorden en kunt deze herkennen
• Je weet wat neven- en onderschikkende voegwoorden zijn en kunt deze herkennen
• Je kunt zelfstandige werkwoorden, koppel- en hulpwerkwoorden herkennen  in samengestelde zinnen

Lesdoel vandaag

• Je kent het verschil tussen hoofd- en rangtelwoorden en kunt deze herkennen

Telwoorden

Een telwoord (tw) geeft een hoeveelheid of een volgorde aan.

Er zijn twee soorten telwoorden.

• Een hoofdtelwoord (htw)

• Een rangtelwoord (rtw)

Telwoorden

Hoofdtelwoorden 

Bepaald 
Onbepaald

Telwoorden

Rangtelwoorden

Bepaald
Onbepaald

Bepaalde telwoorden en onbepaalde telwoorden.

Weekwerk grammatica 

Waar? 

Bladzijde 120-121

Welke opdrachten?

1, 3 en 4. 

Al klaar? Opdracht 2

Opdracht 1

• 1 middelste = rangtelw; twee = hoofdtelw
  
• 2 Hoeveelste = rangtelw
  
• 3 drie = hoofdtelw; halve = hoofdtelw; wat = hoofdtelw
  
• 4 meeste = hoofdtelw; zevende = rangtelw; veel = hoofdtelw
  

Opdracht 3

• 1 sommige = onbep.hoofdtelw; twintigste = bep.rangtelw
  
• 2 zoveelste = onbep.rangtelw
  
• 3 10 = bep.hoofdtelw; laatste = onbep.rangtelw
  
• 4 alle = onbep.hoofdtelw; een = bep.hoofdtelw; twee = bep.hoofdtelw; derde = bep.rangtelw
  
• 5 enkele = onbep.hoofdtelw; eerste = bep.rangtelw

Telwoorden

Wat weet je hier nu over?

• 4 soorten, namelijk hoofdtelwoord bepaald en onbepaald/rangtelwoord bepaald en onbepaald
• Voorbeeld bepaald hoofdtelwoord: zes
• Voorbeeld onbepaald hoofdtelwoord: veel/weinig
• Voorbeeld bepaald rangtelwoord: zesde
• Voorbeeld onbepaald rangtelwoord: laatste