AG spec 4B les 1

• maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 2

Agogiek Specifiek

LICHAMELIJK ​

EN ​

ZINTUIGLIJK BEPERKTEN​

INLEIDING THEMAKAART​

In je werk ga je mensen tegenkomen die een beperking hebben. Uiteraard is er kennis nodig over de beperking, maar het is minstens zo belangrijk dat jij in staat bent om deze personen te ondersteunen in hun dagelijks leven. ​

Denk aan mensen: ​

• met een motorische beperking ​
  
• die ledematen missen of deze niet goed kunnen gebruiken, ​
  
• of mensen die een beperkingen aan de zintuigen hebben. ​
  

​

Begeleiding en ondersteuning kan nodig zijn om een zo volwaardig mogelijk bestaan op te bouwen. Het opbouwen van zelfvertrouwen bij de cliënten staat centraal. ​

Waar denk je aan bij een lichamelijke beperking?

LICHAMELIJKE BEPERKING​

Er zijn cliënten die hun lichaam niet goed kunnen gebruiken. ​

​

Oorzaken hiervoor kunnen zijn: ​

• Dat iemand ledematen mist​
  
• Verlammingen heeft ​
  
• of doordat het lichaam vergroeid is. ​
  

​

Dit levert in het dagelijks leven veel ongemak op. In de ondersteuning ga je met de cliënt op zoek naar oplossingen.​

Onderwerpen

• Leven met motorische beperking ​
  
• Verlamming​
  
• Wanneer je spieren niet goed samenwerken​
  
• Geamputeerde lichaamsdelen​
  
• Wanneer je lichaam vergroeit/vergroeid is​
  
• Progressieve spierziekten​
  
• Contracturen

LEVEN MET MOTORISCHE BEPERKING ​

​

• spina bifida (open ruggetje)​
  
• dwarslaesie/verlamming​
  
• spierziekte bijvoorbeeld ziekte van Duchenne​
  
• sclerose​
  
• reumatische aandoeningen​
  
• amputaties.​

VERLAMMING​

​

• Bij een verlamming is een deel van het lichaam niet te gebruiken door een storing in het zenuwstelsel. ​
  
• Een cliënt kan totale verlamming of krachtverlies hebben aan een of meerdere lichaamsdelen. ​
  
• Verlamde ledematen kunnen beschadigd raken, zelfs breken, wanneer er onvoldoende zorg is voor de juiste behandeling waarbij het lichaamsdeel in de juiste stand wordt gehouden.​

WANNEER JE SPIEREN NIET GOED SAMENWERKEN

• Spieren die niet goed samenwerken kunnen tot gevolg hebben dat er ernstige bevingen (tremoren) ontstaan.​
  
• Dingen kunnen omvallen, de cliënt zelf kan omvallen of de handeling helemaal blijft steken. 
• Overbelasting of vermoeidheid verergeren de ernst van de beperking. ​
  
• In de begeleiding en tijdens de zorg kan het voorkomen dat iemand onbedoeld plotseling ongecontroleerde bewegingen maakt. ​
  
• Begeleiding is nodig bij het vinden van een goed evenwicht tussen inspanning en ontspanning. ​

GEAMPUTEERDE LICHAAMSDELEN​

​

Amputeren is een medische term voor het afzetten, verwijderen, van een ledemaat. ​

Een amputatie kan het gevolg zijn van:​

• een ziekte zoals suikerziekte of kanker waardoor een ledemaat niet meer te redden is​
  
• een ongeluk waarbij een lichaamsdeel niet te redden is. ​

• Na een amputatie volgt vaak een periode van rouw over het verloren ledemaat en het verlies van mogelijkheden. ​

• Ondersteuning  vraagt veel tact en kennis van de begeleider.​

• Fantoompijn

• Protheses​

WANNEER JE LICHAAM VERGROEIT/VERGROEID IS​

• reuma of osteoartrose. ​
  
• De vergroeiingen kunnen overal in het lichaam voorkomen, (rug, handen en voeten). ​
  
• Vergroeiing pijn, functie- en of krachtverlies tot gevolg hebben en het betekent vrijwel altijd een verlies van mogelijkheden. ​
  
• Fysiotherapie kan extra ondersteuning bieden in de vorm van gerichte oefeningen. ​

PROGRESSIEVE SPIERZIEKTEN​

• Op jonge leeftijd vastgesteld. ​
  
• Voortschrijdend wat betekent dat het alleen maar erger wordt. ​
  
• De cliënt moet leven met steeds meer hulpmiddelen, het idee dat hij niet oud wordt en steeds minder zal kunnen. 
• Observeren in zorg en begeleiding welke ondersteuning de cliënt nodig heeft.  ​
  
• De afnemende mogelijkheden hebben tot gevolg dat er steeds weer iets anders is dat niet lukt en waarin een nieuw evenwicht gevonden moet worden.​
  
•  begeleiding moet open staan voor gesprekken over sterven en de mogelijkheid om het moment van sterven te kiezen.​

Contracturen 

• Contracturen is een blijvende samentrekking van spieren en pezen met een dwangstand van een gewricht tot gevolg. ​
  
• De buigspieren verkorten zich waardoor het gewricht niet meer uit de buigstand komt.

Contracturen zijn het gevolg van:​

• langdurig in een zelfde houding zitten of liggen ​
  
• littekenweefsel.​

• Voldoende bewegen, strekken en eventueel het dragen van spalken kan een contractuur verminderen of opheffen. Voorkomen is natuurlijk beter, adviezen zijn:​
  
• Leer bepaalde bewegingen te maken en leer wat het risico is van verkeerd bewegen.​
  
• Lig in bed ook periodes plat en goed gestrekt ter voorkoming van knie- en heupcontracturen.​

Wat zijn oorzaken van een motorische beperking?

Amputatie kan het gevolg zijn van?

Waar komen vergroeiingen door reuma voor?

MS/ALS zijn?

1. Progressieve ziekten
2. Software termen
3. Specerijen
4. Hulpmiddelen binnen de zorg

Spina bifida is een oorzaak van een zintuigelijke beperking?

1. Juist
2. Onjuist

Progressieve spierziekten worden doorgaans op jonge leeftijd vast gesteld

1. Juist
2. Onjuist

Contracturen is een blijvende samentrekking van pezen en spieren met een dwangstand van een gewricht tot gevolg

1. Juist
2. Onjuist

Krampachtige buig- en strekbewegingen

Als je dronken bent

Hoge spierspanning / spieractiviteit

Dat je voet slaapt

Coördinatiestoornis

Trillen/beven

Ongecontroleerd lachen

Wat zijn voorbeelden van stoornissen in de samenwerking van de spieren?

Wat is hemiplegie?

1. Een suïcide poging
2. Een verpleegtechnische handeling
3. Een halfzijdige verlamming
4. Een syndroom

HUISWERK​

Maak opdracht 3, 4, 10 & 14 ​

Eventueel werken aan opdracht elevatorpitch ​

​