Les 5 H13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

• MZ
• MBO
• Studiejaar 1

H 13 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

Aan het einde van deze les weet je hoe je cliënten met gezondheidsproblemen ondersteuning kunt geven bij eten en drinken

1. Voeding bij ziekte
   
2. Voeding bij problemen in het spijsverteringsstelsel
   
3. Voedingsproblemen bij mensen met een beperking
   

Waar moet je om denken bij
zieke cliënten met
betrekking tot zelfredzaamheid?

Zelfredzaamheid en ziekte: Waar moet je om denken?

• Opletten of cliënt voldoende drinkt en verstandig eet
• De verantwoordelijkheid zoveel mogelijk bij de cliënt leggen
• Bewaken of de cliënt goed genoeg voor zichzelf zorgt
• De cliënt waar nodig bijsturen en waar nodig deel van de verzorging overnemen

Wat eet en drink jij graag als je koorts hebt?

Stoornissen in de spijsverteringstelsel

• Gebrek aan eetlust
  
• Misselijkheid en braken
• Brandend gevoel, Reflux
• Diarree of obstipatie
• Winderigheid
• PDS (prikkelbaar darmsyndroom)

Wat is een goed advies bij slechte eetlust

1. vette voeding aanbieden
2. kleine hoeveelheden aanbieden
3. geef voeding die de zieke lekker vindt
4. dien het eten koud op

Ziekten van het spijsverteringsstelsel

Welke ziekten ken je?

Ziekten van het spijsverteringsstelsel

• Voedselvergiftiging
• Aarsmaden, lintworm en spoelworm
• Maagzweer
• Galstenen 
• Leverziekten
• Alvleesklierontsteking
• Blinde darmonsteking
• Dikke darm kanker

Om voedselvergiftiging tegen te gaan

1. doen we handschoenen aan
2. houden we bereid voedsel en rauw voedsel gescheiden
3. bewaren we voedingsmiddelen op kamertemperatuur

Bij een grote maagzweer kan er een maagbloeding ontstaan

1. Juist
2. Onjuist

Refluxziekte 

inhoud maag vloeit terug in slokdarm 

Symptomen:

- rumineren

- vaak braken

- aantasting tandglazuur

-voedsel weigeren 

Rumineren 

- gedrag waarbij het voedsel bewust omhoog wordt gehaald

- slechte adem

- ondervoeding

- verslikking

- uitdroging 

akties voor jou als MZ

- voedingsgewoonten bekijken

- eten in kleine porties

- rechtop laten eten 

- niet gaan liggen na het eten 

- anti trendelenburg 

- inschakelen diëtiste

13.4 Voedingsproblemen bij mensen met een beperking 

ontwikkelen van eetproblemen 

- selectief op beperkt eten 

- ophalen en braken van voeding

- slikangst, niet zelf willen eten 

- weigering van voedsel 

Voedingsproblemen bij verschillende beperkingen 

- lichamelijke beperkingen 

- orgaanbeperkingen 

- motorische beperkingen 

- spasticiteit 

- verstandelijke beperkingen 

Lichamelijke beperkingen 

- reumatische aandoening: bestek hanteren is moeilijk 

- MS (multiple sclerose): kauwproblemen of slikproblemen

- AIDS: gewichtsverlies

Orgaanbeperkingen 

- Diabetes: je hebt insuline nodig om het voedsel te "verteren"

- Nierziekten: beperking natrium en eiwitten

- Hart- en vaatziekten: matig met zout, vet en alcohol

Motorische beperkingen 

* verlammingen

* stoornissen in samenwerking van de spieren 

* ontbreken van ledematen

* aandoeningen van botten/gewrichten

* spierziekten en spieraandoeningen 

Spasticiteit 

(te hoge spierspanning)

- problemen met kauwen

- problemen met slikken

- overmatige vorming van speeksel 

Bij verstandelijke beperking 

- vaak gepaard met gezondheidsproblemen (syndromen) 

Een syndroom is een geheel van ziekteverschijnselen

1. Juist
2. Onjuist

mensen met het syndroom van Down lijden vaak aan schildklierproblemen

1. Juist
2. Onjuist

Syndroom van Down 

kunnen lijden aan 

- aangeboren maag-darmproblemen

- extra aandacht voor de mondmotoriek (eten en drinken)

- extra vatbaar voor voedselallergieën 

- vaak schildklierproblemen 

Ernstige verstandelijke beperkingen

gezondheidsproblemen:

- contracturen 

- luchtweginfecties

- obstipatie 

- niet zelf kunnen eten (sondevoeding)

specifieke problemen 

- niet kunnen kauwen of slikken 

- stoornissen in passage voedsel in mond, slokdarm, maag, darmen

- gastro-oesofagale refluxziekte (zure maaginhoud naar slokdarm)

Pica 

* niet- eetbare zaken op te eten 

verschijnselen na inname niet eetbare stof:

- ander gedrag (rustig)

- niet eten, buikpijn

- braken of diarree

- wit zien 

- irritatie rond de mond /verkleuring tanden 

Hoe te handelen bij pica 

1. controleer of er nog iets in de mond zit 

2. ruik aan de mond ( wat is er ingeslikt)

3. raadpleeg gifwijzer

4. arts inschakelen

5. controleer vitale functies 

6. Braken ? stabiele zijligging 

Vragen?

Maak

- Test je kennis over hulp bieden bij eten en drinken