Processen van Neurenberg en Tokio

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3,6

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen:

• Proces van Neurenberg
• Proces van Tokio.

2.3

Neurenberg - plaats van de nazi's

Symbolisch

24 nazikopstukken, waaronder:

Arthur Seyss-Inquart

Albert Speer

Hermann Göring

Martin Bormann

Hans Frank

Joachim von Ribbentrop

Bron: Pionier 6, 2014, p. 41

Proces van Neurenberg (november 1945 - oktober 1946)

• Eerste internationale rechtbank - tribunaal
• Doel: nazikopstukken berechten
• Berecht als oorlogsmisdadigers
• Misdaden tegen de menselijkheid 
• Uitgangspunt: algemeen geldende, internationale normen (niet langer mogelijkheid schuilen achter eigen nationale wetgeving) 
• Duidelijke omschrijving genocide

Waarom was het belangrijk om dit proces zo eerlijk mogelijk te laten verlopen? (denk aan de opinie van de Duitse bevolking)

Waarom vond het 'Proces van Neurenberg' plaats in Neurenberg?

1. Het was pittoresk om in een middeleeuwse stad het proces uit te voeren
2. Vanwege de symboliek: Neurenberg was dé plek van de nazi's
3. De geallieerden vertrouwden Stalin niet om het in Berlijn te doen

Het proces van Neurenberg markeert een keerpunt in de internationale rechtspraak. Het stuurt een signaal de wereld in: oorlogsmisdaden en volkerenmoord zullen in de toekomst niet onbestraft blijven. Het Internationaal Strafhof in Den Haag is ondenkbaar zonder het Proces van Neurenberg.

Kan het Internationaal Strafhof Poetin vervolgen?

Bron: De Morgen

Het Internationaal Strafhof is in 2002 van start gegaan, nadat 139 landen het zogenaamde Statuut van Rome hadden ondertekend. Rusland tekende in 2000, maar ratificeerde niet, evenmin trouwens als onder meer de Verenigde Staten, Israel en Iran. Door ondertekening verplichtten de landen zich wel aan het Statuut van Rome te houden. Onder meer de VS hebben hun handtekening later ingetrokken. Rusland ontkent dat er een verband bestaan met de uitspraak van openbaar aanklager van het Hof, Fatou Bensouda, die bij de publicatie van het jaarrapport, deze week, de annexatie van de Krim betitelde als een gewapend conflict tussen Rusland en Oekraïne.

Donkergroen: verdragsstaten

Lichtgroen: staten die toegetreden zijn en waarvoor het statuut binnenkort van kracht wordt (momenteel geen)

Oranje: staten die het statuut ondertekend hebben maar tot nu toe geen verdragsstaat zijn geworden

Bron: Wikipedia

Toch ook teleurstelling

• Enkele nazikopstukken al dood
• Aanpak geallieerden
• Misdaden achteraf getoetst op nieuwe wetten
• Hypocriet

Proces van Tokio (mei 1946 - november 1948)

Proces van Tokio (mei 1946 - november 1948)

• Berechten van oorlogsmisdadigers;
• Maar ook hier teleurstelling  --> aanpak geallieerden;

                                                                  --> alle schuld bij Hideki Tojo*  
                                                                  --> rol keizer
                                                                  --> hypocriet

*opperbevelhebber leger en premier

SU berecht unit 731 wel, Amerikanen niet.

Bombardementen van Japan niet inbegrepen, want VS was bang dat zij zich dan ook moesten verantwoorden voor de atoombommen.

Waarom vond men de geallieerden hypocriet bij het proces van Neurenberg?

1. Er was geen echte tegenspraak; als overwinnaars konden de geallieerden doen wat zij wilden
2. De rol van de Sovjet-Unie
3. De bombardementen van de VS en ENG op Duitse steden waren net zo erg als Duitse bommen

Waarom vond men de geallieerden hypocriet bij het Proces van Tokio?

1. Japanse bombardementen werden niet besproken uit angst dat de VS zich ook moesten verantwoorden
2. De geallieerden maakten misbruik van hun positie als overwinnaars door iedereen te executeren

Waarom werd de Japanse keizer niet berecht door de VS?