20230313 VEZO321AK niveau 3 leerjaar 2 hoofdletters

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands

VEZO321AK

Maandag 13 maart 2023

Planning VEZO321AK

• 11 januari 2023: luisteren 1v2: signaalwoorden, beeldspraak, woordbetekenis
• 18 januari 2023: luisteren 2v2: signaalwoorden en woordraadstrategie
• 25 januari 2023: betekenissen: spreekwoorden
• 06 februari 2023: betekenissen: aaneenschrijven
• 13 februari 2023: spelling – meervoudsvormen
• 13 maart 2023: spelling – hoofdletters
• 20 maart 2023: woordsoorten
• 27 maart 2023: TOETS SPELLING

Terugblik op 13-02: 

• Taalverzorging meervoudsvormen

enkelvoud + en = meervoud

Bij veel zelfstandige naamwoorden maak je het meervoud door er 'en' achter te zetten.

• een stoel - twee stoelen
• een paard - twee paarden
• een punt - twee punten

aa/ee/oo/uu + 1 medeklinker: 

één klinker verdwijnt

Als het enkelvoud een lange klinker (aa, ee, oo, uu) heeft in de laatste lettergreep met daarachter nog één medeklinker, verdwijnt een van die klinkers.

• een aap - twee apen
• een beek - twee beken
• een muur - twee muren

a/e/i/o/u + 1 medeklinker: 

medeklinker extra

Als het enkelvoud een korte klinker (a, e, i, o, u) heeft in de laatste lettergreep met daarachter nog één medeklinker, komt er vaak een medeklinker bij om de klank van die klinker kort te houden:

• een bak - twee bakken
• een hek - twee hekken
• een pil - twee pillen

s wordt vaak z

Als het enkelvoud eindigt op een s, wordt de s vaak een z in het meervoud:

• een baas - twee bazen
• een wees - twee wezen
• een roos - twee rozen

f wordt vaak v

 Als het enkelvoud eindigt op een f, wordt de f vaak een v in het meervoud:

• een landgraaf - twee landgraven
• een zeef - twee zeven

Meervoud op -s​

• Bij een woord dat eindigt op een -a, -i, -o, -u of -y schrijf je een 's in meervoud
  voorbeelden: taxi's, radio's, baby's

• Bij een woord dat eindigt op een -e,  é, eau en -ui schrijf je de -s vast aan het woord.
  voorbeelden: etalages, logés, cadeaus, games*

Meervoud op -s​

• Bij een afkorting die je ook echt uitspreekt als een afkorting, schrijf je in meervoud een 's
  
  voorbeeld: cd’s, tv’s, bv’s, lp's

Lesdoelen

• Taalverzorging hoofdletters

Regel 1: begin van een zin

Aan het begin van een zin:

• Je begint een zin met een hoofdletter.

Als de zin met een afgekort woord begint, verschuift de hoofdletter naar het tweede woord:

• 's Ochtends sta ik vroeg op.
• 't Was vanochtend wel erg koud.

Regel 1: begin van een zin

Als de zin met een cijfer of symbool begint, schrijf je geen hoofdletter aan het begin van de zin.

• €15 betaalde hij voor het boek.
• 86 jaar geleden werd mijn opa geboren.

Wat is goed geschreven?

1. 't is niks voor mij.
2. 'T is niks voor mij.
3. 't Is niks voor mij.
4. 'T Is niks voor mij.

Regel 2: namen van personen

Je schrijft een hoofdletter bij voor- en achternamen, doopnamen en voorletters:

• Elisabeth Sarah Jansen

Aanspreektitels (mevr.) en tussenvoegsels (van der) krijgen geen hoofdletter.

• fam. Berkmans
• Bert van den Brink

Regel 2: namen van personen

Wanneer er voor het tussenvoegsel geen voornaam of voorletter wordt genoemd, krijgt het tussenvoegsel wel een hoofdletter.

• meneer De Vries

Bij een tweede achternaam krijgt het tussenvoegsel geen hoofdletter.

• mevrouw Van de Ven - de Vries 

Wat is goed geschreven?

1. meneer Jansen
2. Meneer Jansen
3. meneer jansen

Wat is goed geschreven?

1. Lisa de Vries - de Groot
2. Lisa De Vries - De Groot
3. Lisa De Vries - de Groot

Regel 3: organisaties, merken, producten

Organisaties, merken en producten krijgen een hoofdletter.

• Apple
• Verenigde Naties

Soms gebruiken bedrijven de hoofdletters afwijkend, je neemt dit dan over.

• iPhone

Wat is goed geschreven?

1. pepsi max
2. Pepsi Max
3. Pepsi max

Regel 4: aardrijkskundige namen, volken, talen, windstreken

Bij aardrijkskundige namen van landen, steden, rivieren enzovoort gebruik je een hoofdletter.

• Eindhoven
• Amerikaanse president

Ook bij volken, talen of dialecten gebruik je een hoofdletter.

• Fransman
• Limburgs dialect

Regel 4: aardrijkskundige namen, volken, talen, windstreken

Bij een windstreek gebruik je geen hoofdletter.

• Er komt vandaag een noordelijke wind.

Als de windstreek onderdeel is van een naam, gebruik je wel een hoofdletter.

• Noordelijke IJszee

Regel 4: aardrijkskundige namen, volken, talen, windstreken

Als je met de windstreek een cultureel, economisch of politiek gebied bedoelt, schrijf je een hoofdletter.

• In het Nabije Oosten is de situatie erg gespannen.
• Arme landen krijgen steun van het Westen.

Wat is goed geschreven?

1. Westelijke zeestroom
2. westelijke zeestroom

Wat is goed geschreven?

1. amstellaan
2. Amstellaan

Regel 5: historische gebeurtenissen en kalendergebruiken

Historische gebeurtenissen en feestdagen schrijf je met een hoofdletter.

• Koude Oorlog
• Vaderdag

Maar bij samenstellingen met feestdagen schrijf je geen hoofdletter:

• vaderdagontbijt

Regel 5: historische gebeurtenissen en kalendergebruiken

Seizoenen, maanden en gewone dagen krijgen geen hoofdletter.

• zaterdag
• januari

Ook een historische periode krijgt geen hoofdletter.

• renaissance
• prehistorie

Regel 6: religieuze en culturele begrippen

Religieuze en culturele stromingen en woorden die daarvan zijn afgeleid krijgen geen hoofdletter.

• jodendom
• jood

Maar heilige begrippen die bij de stroming horen wel.

• God
• Bijbel

Regel 6: religieuze en culturele begrippen

Een woord dat is afgeleid van een heilig begrip krijgt geen hoofdletter.

• Hij ziet er goddelijk uit.
• Er ligt een bijbel op het nachtkastje.

13-03: Zelfwerktijd

Studiemeter > 

Lesmateriaal > 

ViaStarttaal Online > 

2F > 

Spelling >

hoofdletters > 

oefening 1 t/m 5 + deeltoets

 

                                                                                                           

  

                          

              

Terugblik

• Taalverzorging hoofdletters