Plastic soep

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 4

Wat is jouw eerste gedachte bij de vorige plaatjes?

Leerdoelen les : 

• Jij weet wat plastic soep betekend en kunt voorbeelden noemen 
• Jij beseft dat jouw werkzaamheden gevolgen hebben voor de hoeveelheid plastic soep die we veroorzaken
• Jij kunt oplossingen aandragen om plastic soep te verminderen

Stelling: De hoeveelheid plastic soep is minder dan 10 jaar geleden

Wat kunnen jij en ik doen om plastic soep te voorkomen?

Hoe gaan we het opruimen

https://www.youtube.com/watch?v=tId3r1DY7jU

https://www.youtube.com/watch?v=0TF5_PHRSG0

Impactvol jaar: 2023

https://www.youtube.com/watch?v=xz21cKgRHxI

De gemiddelde mens eet per week een bankpas aan plastic

https://www.bnnvara.nl/joop/artikelen/de-gemiddelde-mens-eet-per-week-een-bankpas-aan-plastic

Wat is microplastic?

Plastic korrelsMicroplastics zijn stukjes plastic van minder dan 5 millimeter groot. Deze deeltjes belanden in het milieu en hopen zich daar op. Ze zijn niet afbreekbaar, maar vallen uiteen in steeds kleinere stukjes. En ze zijn onmogelijk op te ruimen. Microplastic - en het nog kleinere nanoplastic – komt voor in de oceanen en rivieren, in de lucht en in de grond. En in ons voedsel. Bij onderzoeken werd al microplastic gevonden in:

bier

honing

kraanwater

theezakjes

zeezout

zeevoedsel, zoals mosselen en garnalen

Is microplastic schadelijk?

Er is nog veel onduidelijk over de schadelijkheid van microplastics. In de natuur zijn wel negatieve effecten te zien. Dieren krijgen kleine stukjes plastic binnen met hun eten en zo komt het in de voedselketen.

Voor onze eigen gezondheid is er geen acuut gevaar. Wel zijn er zorgen voor gevaren op de lange termijn. Plastic bevat namelijk vaak allerlei schadelijke stoffen. Denk aan weekmakers, vlamvertragers of stabilisators. Dit soort stoffen kunnen hormoonverstorende eigenschappen hebben, of effecten op ons immuunsysteem als je ze binnenkrijgt. Wat de gevaren precies zijn, wordt op dit moment nog onderzocht.

Hoe ontstaat microplastic?

Microplastics algemeenDe grootste bron van microplastic is plastic afval. Denk aan plastic verpakkingen, tasjes, flessen of visnetten die in het milieu terechtkomen en daar uiteenvallen tot steeds kleinere deeltjes.

Andere grote bronnen van microplastic zijn slijtage van autobanden en slijtage van synthetische kleding tijdens dragen en wassen. Deze deeltjes worden ‘secundaire microplastics’ genoemd.

Een klein deel van het microplastic in het milieu is afkomstig van producten die we dagelijks gebruiken, zoals cosmetica, verzorgingsproducten, schoonmaak- en wasmiddelen. Deze heten ‘primaire microplastics’.

In welke producten zit microplastic?

Via het milieu komt microplastic in de voedselketen en onze leefomgeving terecht. Een deel van het microplastic belandt op die manier onbedoeld in producten zoals: honing, bier, mosselen, garnalen en zeezout.

Een ander deel van de microplastics komt met opzet in producten, omdat fabrikanten ze eraan toevoegen. Het gaat dan om kunststoffen die de producten bepaalde eigenschappen geven. Deze kunststoffen heten synthetische polymeren. Ze bepalen onder andere de dikte, het uiterlijk en de stabiliteit van het product. Je vindt microplastic daarom in allerlei producten:

Cosmetica, zoals (vloeibare) make-up, oogschaduw, lippenstift

Verzorgingsproducten, zoals douchegel, deodorant, gezichtscrème, handzeep, shampoo, tandpasta en zonnebrandmiddel

Schoonmaakproducten, zoals toiletreiniger, schuurmiddel, allesreiniger, (hand)afwasmiddel, vaatwastabletten

Wasmiddelen, waaronder waspoeder, vloeibaar wasmiddel en capsules

Tuinproducten, zoals kunstmest

Verf en lak

In wasmiddelen worden ze bijvoorbeeld gebruikt om verkleuring van de was of een grauwsluier te voorkomen. Bij een Oostenrijks onderzoek naar wasmiddelen in 2019 bleek aan 119 van de 300 onderzochte wasmiddelen plastic te zijn toegevoegd.

Plastic korrels vervangen

MicrobeadsIn scrub-producten, whitening tandpasta’s en schuurmiddelen zitten harde bolletjes voor een schurend effect. Deze bolletjes heten microparels of microbeads. Deze bolletjes worden teruggevonden in het milieu en zijn niet afbreekbaar. Cosmeticafabrikanten vervangen ze daarom steeds vaker door andere ingrediënten. De brancheverenigingen van cosmeticafabrikanten NCV en reinigings- en onderhoudsproducten NVZ zeggen de microbeads in 2020 helemaal uit hun producten te verwijderen. In plaats van plastic gebruiken ze natuurlijke materialen, zoals vruchtenpitten, zand, maalsel van bamboe of silica (een soort kwartssteen).

Vloeibare plastics voegen producenten nog wel toe. Voor hen zijn dat namelijk belangrijke ingrediënten. De milieuorganisatie Plastic Soup Foundation wil echter dat ál het plastic uit producten verdwijnt, omdat niet duidelijk is wat de gevolgen van deze vloeibare plastics zijn in het milieu.

Gelukkig kunnen cosmetica, verzorgings-, schoonmaak- en wasmiddelen ook zonder microplastics worden geproduceerd. Dat bewijzen fabrikanten met één van de ecologische keurmerken (zie hieronder). Zo'n keurmerk garandeert dat een product geen microplastic bevat.

Hoe gaan we dat voorkomen?

Wat doet jouw stagebedrijf hiermee?

Opdracht 1

* Zoek twee voorbeelden waardoor het plastic afval gaat verminderen

1 voorbeeld door veranderingen in de bereiding van voedsel voor dieren

1 voorbeeld door de verpakkingen aan te passen zonder dat dit ten koste gaat van de voedselveiligheid (houdbaarheid, bederf etc.

* Zoek twee voorbeelden van leveranciers/producenten die actief iets doen om plastic gebruik te verminderen

* Zoek twee voorbeelden van initiatieven waarbij gebruikt plastic wordt gebruikt om iets nieuws te produceren.

Opdracht 2

Je gaat nadenken over het hergebruik van plastic. Je bedenkt een creatief idee of product om aan de slag te gaan met gebruikt plastic. 

Je werkt het uit in een verslag waarin je vertelt  welk idee of product je hebt bedacht.

Wat voor gebruikt plastic je hiervoor zou kunnen gebruiken?

Hoe ziet het er uit en/of hoe gaat het in zijn werk ?

Voor welke doelgroep is het geschikt?

Op welke manier zou dit ook echt uitgevoerd kunnen worden?

Inleveren:

[e-mail]

veel succes