3.7 Mens en landschap 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.7 Mens en Landschap 2

H3 Klimaat en Landschap

Domein Aarde

H4

Kwetsbare landschapzones

Leerdoelen

• Je weet de kenmerken, oorzaken en gevolgen van versnelde bodemerosie, verwoestijning en verzilting als vormen van landdegradatie.
• Je begrijpt dat de gevoeligheid voor landdegradatie verschilt tussen landschapszones.
• Je begrijpt dat duurzaam landgebruik vormen van landdegradatie kan voorkomen of stoppen.
• Je kunt de invloed van de mens op natuur en milieu in de verschillende landschapszones beschrijven en verklaren.

Kwetsbaar vooral bij:

• lange droge periodes
• veel reliëf
• groot neerslagoverschot/tekort

Landdegradatie

Landdegradatie =

landbouwgrond is niet meer geschikt voor het verbouwen van gewassen

Landdegradatie

Achteruitgang van de kwaliteit van het landschap. 

Dit kan ontstaan door overbeweiding, waardoor uiteindelijk verwoestijning kan ontstaan. 

Oorzaak?

natuur of mens

Oorzaken door de mens

• overbemesting
• ontbossing
• overbeweiding
• onzorgvuldige akkerbouw

Bodemerosie = 

door de mens of de natuur veroorzaakt wegspoelen of wegwaaien van het bovenste deel van de grond

• Bovenste deel grond = bodem  >> hierin zitten veel voedingsstoffen

Bodemerosie

Door het weghalen van de plantengroei kan het water meer eroderen in het landschap. 

Dit zien we veel terug in gebieden waar veel regen valt. 
(Af, Aw, BS, Cw)

Oorzaken bodemerosie:

1. ontbossing

2. overbeweiding

3. onzorgvuldige akkerbouw

Duurzaam landgebruik

(terassen)

Druppel irrigatie

Invloed van de mens

Er wordt meer geproduceert in de landbouw dan dat er vraag naar is. 

Waarom is er nog altijd ruimte nodig dan?

Verwoestijning

Verwoestijning zien we terug in aride en semi-aride gebieden. 

In deze gebieden is de flora en fauna aangepast aan de droogte. 

Hier moet de mens rekening mee houden, anders --> verwoestijning. 

Bevolkingsdruk

3 gevolgen: 

- Meer vee nodig --> overbeweiding. 

- Minder tijd voor de akkers om braak te liggen. 

- Gebruik van hout zorgt voor bodemerosie. 

Verklaar hoe het kan dat er meer verwoestijning zal ontstaat wanneer de bevolkingsdruk toeneemt.

Bodemerosie door water

Ontbossing

• voor houtwinning of aanleggen bouwland
• bodem ligt onbeschermd
• bij zware regenval of storm 

spoelen of waaien bodemdeeltjes weg

Verzilting

Zouter worden van de bodem 

(waardoor landbouw steeds moeilijker wordt)

Hoe werkt verzilting?

• Water komt op de bodem en zakt er in weg
• Zouten lossen op in het bodem- en grondwater
• Door capillaire werking komt grondwater weer omhoog
• Het water verdampt
• Zout blijft achter op de bodem en vormt daar een laagje

Capillaire werking is het sterkst in een grondsoort met

1. kleine korrels
2. grote korrels

Door irrigatie kan verzilting optreden

> meer water op de bodem

> soms stopt toevoer water

> dan komt water weer omhoog

Soorten irrigatie

Verklaar hoe het kan dat de mens ervoor kan zorgen dat een akker verzilt.

Verzilting.
1. Wat? 2. Waar? 3. Waarom daar? 4. Maatregelen?