Plein M KGT 1 - 1.2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Plein M KGT 1 - 1.2

Aantekeningen

Leerstof - De eerste boeren 

Een groep jager-verzamelaars is op weg naar het zomerkamp. *

-> Ze plukken wilde graankorrels.

-> Ze ontdekken dat ze deze tot meel kunnen vermalen en er brood van kunnen bakken.

-> In het zomerkamp ontdekken ze dat wilde graan ook dit / elk jaar geoogst kan worden. *

-> Ze ontdekken dat ze zelf voedsel kunnen verbouwen door graankorrels in de grond te stoppen.

-> De jager-verzamelaars gaan bij veldjes met wild graan wonen. *

-> Ook gingen mensen schapen en geiten tam maken en fokken. / De jagers vangen geiten. Ze slachten de geiten niet, maar gaan ermee fokken. *

-> Mensen gingen leven van landbouw en worden boeren. / De jagers zijn boeren geworden. Ze leven vooral van de landbouw. *

Landbouw = voedsel telen op een vast stuk land: akkerbouw (planten) en veeteelt (dieren)

Leerstof - Een landbouwrevolutie 

De landbouw is in het Midden-Oosten ontstaan. Waarom daar?*

- Rivieren

- Voldoende neerslag (regen)

- Niet te warm, niet te koud

- Vruchtbare grond

Landbouwsamenleving = samenleving waarin mensen van landbouw leven in dorpen die voor zichzelf zorgen

- Vaste plek wonen

- Nieuwe, stevige (sterke) huizen bouwen

- Andere dingen drinken, zoals melk

- Ander voedsel eten, zoals graan en linzen

- Nieuwe werktuigen maken, zoals potten

- Nieuwe beroepen (werk), zoals … ? *

Leerstof - Een landbouwsamenleving 

Sociaal = gaat over mensen en groepen in de samenleving

Macht = als je anderen kunt laten doen wat je wilt

Hunebed = een graf uit de prehistorie gemaakt van grote (zwerf)stenen

Leerstof - Natuurgodsdienst 

Vaste plek wonen -> archeologen vinden meer sporen van boeren dan van jager-verzamelaars, maar niet alles want ze gebruikten afbreekbaar materiaal dat vergaat, zoals: hout, takken, klei, riet, gras,

Natuur als god, zoals bliksem, rivier, moeras, boom, zon.

Geschenken (cadeautjes) op belangrijke plekken.

Cultuur = De manier waarop mensen leven: taal, geloof, gebruiksvoorwerpen en gewoonten

Boekopdrachten

5b) De kaart laat zien dat de verspreiding van ...

1. jagen en verzamelen
2. landbouw

5b) De kaart laat zien dat de verspreiding van landbouw een ... ontwikkeling was.

1. langzame
2. snelle

5c) De landbouw begon in het Midden-Oosten ongeveer ... jaar geleden.

1. 11.000
2. 9.000
3. 6.500
4. 5.300

5c) De landbouw begon in Nederland ongeveer ... jaar geleden.

1. 11.000
2. 9.000
3. 7.300
4. 5.300

7) Lees opdracht 7 in je boek.

1. Hoe bouwden hunebedbouwers een hunebed?
2. Hoe leefden hunebedbouwers?
3. Waar leefden hunebedbouwers?

Oefentoetsvragen

1) voedsel telen op een vast stuk land: akkerbouw en veeteelt

1. landbouw
2. landbouwrevolutie
3. landbouwsamenleving
4. revolutie

3) In een landbouwsamenleving ...

1. is alles van iedereen
2. hebben mensen dieren
3. jagen en verzamelen mensen
4. wonen mensen in eenvoudige huizen

4) Waarom begon de landbouw in het Midden-Oosten?

5) Welk beroep is in deze tijd ontstaan?

1. politie
2. directeur
3. jager
4. pottenbakker

6) Een graf uit de prehistorie gemaakt van grote (zwerf)stenen.

1. pot
2. hunebed
3. begraafplaats
4. akkerbouw

7) Wat past bij 'landbouwsamenleving'?

1. iedereen heeft hetzelfde (even rijk)
2. niet iedereen heeft hetzelfde (sommige mensen rijker)
3. samen jagen
4. leven als nomaden

8) Archeologen kunnen niet alle boerderijen en plaatsen terugvinden.
Waarom niet?

9a) Als je anderen kunt laten doen wat je wil

1. cultuur
2. macht
3. sociaal
4. revolutie

9b) fokken en houden van tamme dieren

1. veeteelt
2. akkerbouw
3. landbouw

9a) Gaat over mensen en groepen in de samenleving

1. cultuur
2. macht
3. sociaal
4. revolutie

10a) De eerste mensen geloofden dat ...... zorgden voor gebeurtenissen in de natuur, zoals bliksem, regen, zon, etc.

1. goden
2. geschenken
3. cultuur
4. natuur

10b) Ze lieten op belangrijke plekken ...... voor de goden achter zodat ze niet boos zouden worden op de mensen.

1. goden
2. geschenken
3. cultuur
4. natuur