3BK B H6.2 / K H5.2

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

3BK 

B H6.2

K H5.2

Wat gaan we komende weken doen?

1. Collectieve voorzieningen

2. Collectief en particulier

3. Ministers en hun uitgaven

4. Een rampjaar

5. Sociale zekerheid voor jongeren
6. Bruto en netto (Kader)

Vandaag

Basis: H6, paragraaf 2

Kader: H5, paragraaf 2

• Leerdoel
• Terugblik
• Voorkennis
• Uitleg
• Opdrachten
• Terugkoppeling

Wat gaan we leren?

Aan het eind van deze paragraaf kun je:

1. Uitleggen wat er bedoelt wordt met collectieve sector en voorbeelden noemen
2. Uitleggen wat sociale zekerheid en solidariteitsbeginsel is
3. Uitleggen wat bedoelt wordt met de particuliere sector en voorbeelden noemen
4. UItleggen wat een kartel is
5. UItleggen wat nationalisatie en privatisering is

Terugblik:

Is dit een collectieve voorziening ja of nee?

Is dit een collectieve voorziening ja of nee?

Collectieve sector

• De collectieve sector zijn instellingen
  die afhankelijk zijn van geld dat ze uit
  belastingen en sociale premies krijgen. 
• Deze bestaat uit: mensen die werken
  voor de overheid, mensen die werken
  voor de gesubsidieerde instellingen
  (school en bibliotheek) en mensen die
  werken bij instellingen die zorgen voor
  sociale zekerheid.  

Particuliere sector

• De particuliere sector zijn alle bedrijven die naar winst streven, (winkels, restaurants, taxibedrijven etc...)
• Zij zijn afhankelijk van de verkoopopbrengst en moeten dus winst maken, anders gaan ze failliet. 
• Zij mogen zelf bepalen over hoe en wat ze produceren, zolang ze zich maar houden aan de regels van de overheid.  

Provincie

Nederland                                          Provincie Noord-Brabant                    Gemeente Bergen op Zoom

Waar winkelt de overheid?

• De collectieve sector (overheid) winkelt bij de particuliere sector. Voorbeeld: het schoonmaakbedrijf dat bij de gemeente schoonmaakt, het bedrijf dat voedsel levert voor de personeelskantine. 
• De overheid is ook (mede-) eigenaar van sommige bedrijven in de particuliere sector, bijvoorbeeld banken, maar ook NS en Schiphol. 
• De overheid deelt mee in de winst van de bedrijven. 

Sociale uitkeringen en sociale premies

• Een sociale uitkering is een bedrag dat de overheid betaalt om de gevolgen van bijvoorbeeld ziekte, werkloosheid en ouderdom op te vangen. 
• Sociale premies is geld dat de overheid vraagt voor de sociale verzekeringen. Iedereen met een inkomen betaalt hieraan mee. 

Sociale zekerheid

• Sociale zekerheid zijn alle maatregelen waarmee de overheid ervoor zorgt dat iedereen verzorging of inkomen krijgt die daar zelf niet voor kan zorgen. 
• Solidariteitsbeginsel het uitgangspunt dat mensen met inkomen meebetalen aan uitkeringen en zorg voor mensen die geen inkomen hebben of geen zorg kunnen regelen. 

Kartel

Een kartel is een groep bedrijven die samen afspraken hebben gemaakt om de concurrentie te verminderen.

Dit is verboden! 

Privatisering en nationalisatie

• Privatisering is het overgaan van instellingen van de collectieve naar de particuliere sector. 
• Nationalisatie is het overgaan van bedrijven of instellingen van de particuliere sector naar de collectieve sector.  

Opdrachten

Maak de opgaven van H6 paragraaf 2 (Basis)
Maak de opgaven van H5 paragraaf 2 (Kader)

Ben je niet klaar met paragraaf 1 en 2 dan is dit huiswerk voor morgen.