2.2 Onrust in de Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat is GEEN kritiekpunt van humanisten op de katholieke kerk?

1. Aflatenhandel
2. Leken konden bisschop worden
3. Priesters mochten niet trouwen
4. Rijken konden bisdommen kopen

Wat was de reformatie?

1. Hervorming van de protestante kerk
2. Ontstaan van de katholieke kerk
3. Hervorming van de katholieke kerk
4. Ontstaan van de protestante kerk

Wat was het belang van de Vrede van Augsburg?

1. Het volk bepaalde vanaf nu het geloof binnen het gebied
2. De vorst bepaalde vanaf nu het geloof binnen het gebied

Wat was het grootste verschil tussen Luther en Calvijn?

1. Calvijn vond dat de vorst het geloof moest bepalen en Luther vond dat het volk het geloof moest bepalen
2. Luther vond dat de vorst het geloof moest bepalen en Calvijn vond dat het volk het geloof moest bepalen

2.2 Onrust in de Nederlanden

Lesdoelen 

Aan het einde van de les kun je:

• Twee oorzaken van ontevredenheid in de Nederlanden uitleggen
  
• Twee oorzaken van de Beeldenstorm noemen
  
• Het gevolg van de Beeldenstorm uitleggen

Spaanse rijk

• Door huwelijkspolitiek zijn de Habsburgers de machtigste familie van Europa 
• Karel V: keizer van Duitsland, koning van Spanje, heer der Nederlanden
• Landvoogd: vertegenwoordiger landsheer
• Stadhouder: vertegenwoordiger landsheer in gewesten
• Gevolg: gewestelijke Staten besturen de gewesten
• Nederlandse gewesten: veel vrijheid —> privileges in ruil voor belastingen

Bestuur Nederlanden

Landsheer

Landvoogd

Stadhouder

Gewestelijke Staten

Wat is centralisatie?

1. Besturen vanaf meerdere plekken met eigen regels
2. Besturen vanaf 1 plek met overal dezelfde regels.

Onrust 

• Om het besturen makkelijker te maken wil Karel centraliseren:
  
• 1. Afschaffing privileges —> adel verliest rijkdom en macht
  
• Vertegenwoordigers uit gewesten komen samen in Staten-Generaal
  
• Gevolg: particularisme
  
• 2. Invoering bloedplakkaten (1550) —> verbod op protestantisme
  
• 1555: opvolger Filips II vervolgt protestanten nog heviger

Beeldenstorm

• 1566: smeekschrift —> adel verzoekt landvoogdes te stoppen met vervolgingen
  
• Door stop op vervolgingen durven Nederlanders openbare diensten te houden
  
• Filips II weigert smeekschrift echter te accepteren
  
• Gevolg: hernieuwde vervolgingen
  
• Gevolg: woedende protestanten
  
• 1566: Beeldenstorm
  
• 1567: Filips stuurt de hertog van Alva naar de Nederlanden

Is dit doel besproken?
Twee redenen waarom de Nederlanders ontevreden waren

1. Ja
2. Nee

Is dit doel besproken?
Twee oorzaken van de beeldenstorm

1. Ja
2. Nee

Is dit doel besproken?
Twee gevolgen van de beeldenstorm

1. Ja
2. Nee