Paragraaf 7.4 Waterkwaliteit en waterkwantiteit

• aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

7.4 Waterkwaliteit en waterkwantiteit

§7.1 Een land in de delta

Hoofdstuk 7: Water in Nederland

§7.2 Een land van polders

§7.3 Watergebruik en waterwinning

§7.4 Waterkwaliteit en waterkwantiteit

Deelvraag: Wat wordt er over water geregeld in Nederland en door wie?

§7.5 §5 Gevolgen van klimaatverandering

Leerdoelen 7.4

Aan het einde van de les:

1. Kun je verschillende soorten watervervuiling en de veroorzakers daarvan noemen.
2. Kun je uitleggen waarom de ene soort watervervuiling gemakkelijker is schoon te maken dan de andere.
3. Kun je uitleggen waarom er meer water gereinigd moet worden dan het afvalwater van huishoudens.
4. Kun je de twee overheden noemen die zich bezighouden met water.
5. Kun je  vier verschillende functies noemen van een waterschap.

Afvalwater schoonmaken

• Oppervlaktewater wordt gebruikt voor recreatie, het moet daarom schoon zijn.
• Het zelfreinigend vermogen mag niet worden aangetast.
  Het zelfreinigend vermogen is: De eigenschap van water dat het (door bacteriën) lichte vervuiling zelf kan opruimen.
• Daarom moet rioolwater eerst worden schoongemaakt voordat het in oppervlakte water komt.

Omdat het meeste afvalwater uit huishoudens komt, staan rioolwaterzuiveringsinstallaties vaak bij steden. 

Waarom liggen ze aan de randen van steden?

Soorten watervervuiling

• We onderscheiden vijf soorten vervuiling:
  
• 1. Organische vervuiling / Huishoudelijke vervuiling
• 2. Chemische vervuiling
  
• 3. Thermische vervuiling
  
• 4. Landbouwvervuiling
  
• 5. Verzilting

Soorten watervervuiling

• 1. Organische/ huishoudelijk vervuiling:  Etensresten, poep en opgeloste afvalstoffen. Deze worden in rioolwaterzuiveringsinstallaties uit het afvalwater gehaald.
  
  
• 1. Grijs water: Van douche, wasmachine, keuken. Hergebruik mogelijk.
• 2. Zwart water: Water van WC. Veel schadelijke bacteriën en moet daarom goed worden gezuiverd.

2. Chemische vervuiling: 

• Industrieën kunnen water vervuilen met stoffen die moeilijk kunnen worden schoongemaakt.
  
• Voorbeelden: Olie, verf, medicatie
• Daarom nooit door wc spoelen!

3. Thermische vervuiling:

• Industrieën en elektriciteitscentrales lozen koelwater op meren en rivieren.
  
• Het water dat geloosd wordt, is wel schoon, maar heeft door de hogere temperatuur gevolgen voor het leven in het water.

4. Landbouwvervuiling:

• Kunstmest kan in oppervlaktewater terecht komen. 
  
• Planten en dieren sterven uit.
  Waterplanten kunnen zo snel groeien, dat het water niet meer door de sloten kan stromen. Ook kunnen er heel veel bacteriën groeien die zo veel zuurstof uit het water halen, dat vissen sterven.

5. Verzilting:

• In droge zomers kan brak water (mengsel zoet en zout water) aan het oppervlak komen.
  
• Grondwater wordt zouter: verzilting
  
• Schadelijk  voor natuur en landbouwgewassen.

Waarom gebeurt dit juist in droge zomers?

Omdat er dan veel verdamping is. Het water verdampt, en het zout blijft achter

Waarom is verzilting schadelijk voor de natuur?

Veel planten kunnen niet groeien op zoute grond. Zout onttrekt vocht/water uit de bodem en de planten, waardoor ze slecht groeien of zelfs dood gaan.

Verzilting: Het zout worden van de bodem

Water en de overheid

•  Op landelijk schaalniveau regelt het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat alles wat over water gaat.
• Rijkswaterstaat voert de landelijke wetten uit. 

Maak aantekeningen!

Bij de uitvoering van werk langs de grote rivieren en de kust zie je daarom bordjes en auto’s van Rijkswaterstaat.

• Daarnaast is Nederland onverdeeld in waterschappen.
• Die zorgen voor het water in een bepaald deel van het land. 
• De bewoners van het waterschap betalen belasting aan het waterschap. 

De vier taken van de waterschappen

1. Waterkwaliteit 
   
2. Waterkwantiteit 
3. Beheer dijken, duinen en stuwen
   
4. Waterwegen goed bevaarbaar houden voor schepen
   

Wat is het verschil tussen 1 en 2?

waterkwaliteit = De mate van bruikbaarheid van water: hoe schoner het water hoe hoger de kwaliteit.

waterkwantiteit = De hoeveelheid water.

De waterschappen in Nederland

Vragen?

Aan de slag

Ga naar COOL --> de GEO

4 vmbo t/h

Ga naar paragraaf 7.4 Waterkwaliteit en waterkwantiteit

Opdrachten maken: 3  4   5  6  7  

EN ga naar Classroom --> H7§4 en maak de herhalingsvragen

HERHALING

Paragraaf 7.4

Waterkwaliteit en waterkwantiteit

douchewater 

wasmachienewater 

water dat je in de keuken gebruikt 

toiletwater 

grijswater 

zwartwater 

Grijs water is het water van de toiletspoeling.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is organische vervuiling?

1. vervuiling afkomstig van je organen
2. vervuiling afkomstig van planten, dieren
3. vervuiling afkomstig van huis
4. vervuiling afkomstig van telefoons

Zelfreinigend vermogen betekent

1. dat de mens een grote taak heeft de natuur schoon te houden
2. dat de natuur zelf een bepaalde hoeveelheid vervuiling opruimt
3. Dat er veel resten van chemicaliën in de natuur komen.
4. dat de mens de natuur te veel vervuilt

Welke soort vervuiling?

1. Organische vervuiling
2. Chemische vervuiling
3. Thermische vervuiling

Welke soort vervuiling?

1. Organische vervuiling
2. Chemische vervuiling
3. Thermische vervuiling

Welke soort vervuiling?

1. Organische vervuiling
2. Chemische vervuiling
3. Thermische vervuiling

'Brak' water is...

1. Zout water
2. Zoet water
3. Water tussen zout en zoet water in
4. Water met een kater

Wat gebeurt het met het water van een rioolwaterzuiveringsinstallatie?

1. Hier wordt drinkwater van gemaakt
2. Het water wordt geloosd op het oppervlaktewater
3. Het wordt gebruikt als koelwater
4. Het wordt gebruikt als proceswater

1. Beregening
2. Druppelirrigatie
3. Oppervlakte-irrigatie

Bekijk A t/m D en geef telkens in maximaal 3 woorden aan welke taak van het waterschap wordt weergegeven. 

ANTWOORD

A – Waterkwaliteit

B – Waterkwantiteit

C – Waterkeringen / veiligheid

D – Bevaarbaarheid

Het naar de bodem zakken van klei en slib noem je...

1. erosie
2. verwering
3. verslibbing
4. sedimentatie

De hoogste dijk in een rivierenlandschap noemen we de zomerdijk

1. Goed
2. Fout

1. Zomerdijk
2. Winterdijk
3. Uiterwaarde
4. Kribben

zandlandschap

veenlandschap

rivierlandschap

Welke letter geeft de komgrond aan?

1. Letter A
2. Letter B

Winterdijk

Zomerdijk

Uiterwaard

Kribben

Komgronden

Oeverwal

zeepolder

veenpolder

droogmakerij

het is de bekendste polder. het zijn meren of stukken zee die droog staan.

ze liggen in het westen van Nederland en zijn ontstaan doordat boeren de moerassen geschikt maakte voor de landbouw

Door sedimentatie van zand en klei wordt het land voor de kust in de Waddenzee en Zeeland steeds hoger, waarna het wordt omdijkt. Ligt ongeveer op zeeniveau

Wat is een voordeel van waterwinning uit grondwater?

1. Het is heel zuiver
2. Er is voldoende

Waar word in West - Nederland het water tijdelijk opgeslagen dat schoon genoeg is om te kunnen zuiveren?

1. Waterzak
2. Waterwingebied
3. Proceswater
4. Spaarbekkens

In Laag - Nederland gebruiken ze oppervlakte water als drinkwater omdat grondwater te zout is.

1. Juist
2. Onjuist

de komgronden bestaan uit:

1. Zand
2. Grind
3. Veen
4. Klei

Welke drie soorten polders zijn juist?

1. zeepolder veenpolder waddenpolder
2. zoutzeepolder veenpolder droogmakerij
3. droogmakerij veenpolder zeepolder
4. veenpolder zoetzeepolder droogmakerij