Besturingstechniek - Les 5 - Elektrische besturing

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 2

Elektrische besturing

Wat is elektriciteit?

In ons dagelijks leven is elektriciteit onmisbaar geworden.

Veel installaites bestaan uit elektrische componenten. Ook besturingen van installaties zijn vaak elektrisch.

Elektriciteit is een vorm van energie.

Elektrische besturing

Spanning

Tussen de + en de - van een voeding

staat een elektrische spanning, 

uitgedrukt in volt (V).

Elektrische besturing

Stroom

Als de lamp brandt, loopt er een

elektrische stroom door de draden. 

De eenheid van stroom is ampère 

(afgekort: A).

Elektrische besturing

Om iets te laten werken op elektriciteit is een gesloten stroomkring.

Elektrische besturing

Gelijkstroom en wisselstroom

Als stroom steeds in dezelfde richting door 

de stroomkring loopt spreken we van 

gelijkstroom. Een accu en baterij zijn 

hier voorbeelden van.

Bij wisselstroom wisselt de + en de - telkens. 

Bij de gewone 220 V-aansluiting wisselt de

stroomrichting 100 keer per seconde, er zijn

dan dus 50 periodes per seconde (50 Hertz)

Elektrische besturing

Elektromagneet

Als een elektrische stroom door een 

spoel, spiraalvormig gewonden koper-

draad, loopt blijkt dat de spoel 

magnetisch zal worden en dus metalen

voorwerpen kan aantrekken.

Zonder stroom door de windingen is er

geen magnetisch veld.

Elektrische besturing

Elektrische signaalgevers en uitvoerorganen

Elektrische signaalgevers en uitvoerorganen hebben steeds twee mogelijke schakelstanden. Deze standen worden gecodeerd met 0 en 1.

Elektrische besturing - Ja

JA-functie

Een maakcontact maakt contact als het bediend wordt.

De schakeling werkt als volgt:

- schakelaar s niet bediend   --> lamp L UIT

- schakelaar s wel bediend    --> lamp L AAN

Elektrische besturing - Ja

JA-functie

De waarheidstabel en schakelformule van de JA-functie.

Elektrische besturing - NIET

NIET-functie

Een verbreekcontact verbreekt het contact als het bediend wordt.

De schakeling werkt als volgt:

- schakelaar p niet bediend --> lamp L  AAN

- schakelaar p wel bediend  --> lamp L UIT

Elektrische besturing - NIET

NIET-functie

De waarheidstabel van de NIET-functie.

p	L
0	1
1	0

Elektrische besturing - EN

EN-functie

De elektrische schakeling heeft twee
maakcontacten in serie (achter elkaar) geschakeld. 

De werking is als volgt: 

Alléén als we beide contacten (a èn b) bedienen,

dan is de stroomkring gesloten en is de lamp AAN. 

In de andere drie gevallen blijft de lamp UIT.

Elektrische besturing - EN

EN-functie

De waarheidstabel en schakelformule van de EN-functie. 

Elektrische besturing - OF

OF-functie

De elektrische schakeling heeft twee maakcontacten parallel (naast elkaar)
geschakeld. 

De signaallamp L brandt als één van beide maak-

contacten wordt bediend, of als beide contacten

worden bediend. 

De lamp is alléén uit als géén van beide  contacten

wordt bediend. 

Elektrische besturing - OF

OF-functie

De waarheidstabel en schakelformule van de OF-functie.

Elektrische besturing