5.3 en 5.4

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Paragraaf 5.3 en 5.4

Welkom!

Leerdoelen

Wat weten jullie nog?

5.3 Doe jij mee op de arbeidsmarkt?

5.4 Als je zonder werk zit.

Leerdoelen 5.3

Je leert in deze paragraaf:

Wat de arbeidsmarkt en werkgelegenheid is.

Wanneer je bij de beroepsbevolking hoort.

Hoe de wet regelt dat iedereen kans heeft om te werken.

Welk deel van de mensen actief is op de arbeidsmarkt.

Leerdoelen 5.4

Je leert in deze paragraaf:

Wat de gevolgen zijn als je werkloos wordt.

Wat het UWV voor je kan doen als je werkloos wordt.

Wat conjuncturele werkloosheid is.

Wat structurele werkloosheid is.

Wat het verschil is tussen frictiewerkloosheid, seizoenswerkloosheid en regionale werkloosheid.

Bij welke ondernemingsvormen heb je aandelen?

1. BV
2. NV
3. Eenmanszaak
4. VOF

Bij welke ondernemingsvormen ben je privé aansprakelijk?

1. BV
2. Eenmanszaak
3. NV
4. VOF

De ondernemingsvorm van bedrijven op de beurs:

1. Eenmanszaak
2. VOF
3. BV
4. NV

De ondernemingsvorm VOF staat voor:

1. Vennootschap onder financiën
2. Vereniging onder firma
3. Vennootschap over firma
4. Vennootschap onder firma

Bij deze ondernemingsvormen wordt vennootschapsbelasting betaald.

1. Eenmanszaak
2. Vennootschap onder firma
3. Besloten Vennootschap
4. Naamloze Vennootschap

Dustin werkt vrijwillig in het bejaardenhuis. Dit is een voorbeeld van

1. Zwart werk
2. Wit werk
3. Grijs werk

Sandra werkt als schoonmaakster bij een gezin thuis. Ze krijgt hiervoor elke keer 50 euro contant. Wat voor een werk is dit?

1. Wit werk
2. Grijs werk
3. Zwart werk

Wat hoort niet tot ´wit werken´

1. Politieagent
2. Docent
3. Arts
4. Vrijwilliger

Wanneer je wit werk doet, werk je in de formele sector. Juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Welke van de vier productiesectoren zie je op de achtergrond?

1. primaire sector
2. secundaire sector
3. tertiaire sector
4. quartaire sector

Bij welke productiesector hoort het onderwijs?

1. primaire sector
2. secundaire sector
3. tertiaire sector
4. quartaire sector

Welke productiesector is in een derdewereldland veel groter dan in een Westers land?

1. Primaire
2. Secundaire
3. Tertiaire
4. Quartaire

Arbeidsmarkt

De arbeidsmarkt is het geheel van vraag naar arbeid en aanbod van arbeid.
De vraag komt van bedrijven en de overheid -> vacatures

De vraag naar arbeid bepaalt de werkgelegenheid. De werkgelegenheid bestaat uit alle arbeidsplaatsen bij bedrijven en de overheid.

Beroepsbevolking

Alle aanbod op de arbeidsmarkt komt van de beroepsbevolking. Dat is iedereen tussen de 15 jaar en de pensioenleeftijd die werkt of als werkloze opzoek is naar een baan.

Als jij gaat solliciteren op een baan, biedt jij jouw arbeidskracht aan.

Algemene wet gelijke behandeling

Verbiedt het maken van onderscheid op basis van geslacht, ras, leeftijd, religie of afkomst. 

Recht op deeltijdwerk

In de wet staat ook dat iedereen die dat wil, in deeltijd mag gaan werken. Steeds meer mensen hebben een flexibele baan. Zij werken wanneer het bedrijf hen nodig heeft. Zij werken dan als uitzendkracht of oproepkracht (met 0-uren contract).

Arbeidsparticipatie

Het percentage van de bevolking dat tot de beroepsbevolking hoort.

Beroepsbevolking : totale bevolking x 100 

Wanneer officieel werkloos?

Je bent werkloos als:

-Tussen de 15 jaar en pensioenleeftijd bent
-En geen baan hebt
-En actief opzoek bent naar een (nieuwe) baan

Werkloosheid ontstaat wanneer het aanbod van arbeid groter is dan de vraag erna.

UWV

Wie werkloos is, kan een WW-uitkering aanvragen bij het UWV (uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen).
Het UWV helpt je bij het zoeken naar een nieuwe baan en beoordeelt of je recht hebt op een WW-uitkering en hoe lang.

geregistreerde werkloosheid: ingeschreven bij UWV.
Verborgen werkloosheid: niet ingeschreven bij UWV.

Conjuncturele werkloosheid

Mensen worden werkloos omdat de vraag naar goederen en diensten daalt.
Dit komt voor als het slechter gaat met de economie. Mensen geven dan minder geld uit. Hierdoor verkopen bedrijven minder en hebben ze minder personeel nodig. 

Dit is tijdelijk.

Structurele werkloosheid

Is het gevolg van de aanbodkant in de economie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan veranderingen in de productie.

Robots, lageloonlanden, geen verouderde producten, personeel heeft niet de juiste opleiding. 

Is blijvend. 

Andere soorten werkloosheid

Frictiewerkloosheid: kortdurend, tussen 2 banen in of net afgestudeerd.
Regionale werkloosheid: is in een bepaald gebied hoger dan in de rest van het land.

Seizoenswerkloosheid: werkzaamheden kunnen alleen in een bepaald deel van het jaar uitgevoerd worden.