Les 5 Cursus 7 paragraaf 5 Met of zonder -n-

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Boekenpromo

Ik weet wanneer ik een meervoud -n moet gebruiken bij zelfstandig gebruikte telwoorden en bijvoeglijke naamwoorden.

Vandaag met of zonder -n

Uitleg

Aan de slag

apps.noordhoff.nl

Zelfstandig gebruikte telwoorden. 

Bekijk de volgende zin:

 

– Velen hadden zich aangemeld voor een stageplek bij de bakker, maar uiteindelijk werden enkelen hiervoor geselecteerd.

Zelfstandig gebruikte telwoorden. 

De woorden ‘velen’ en ‘enkelen’ zijn telwoorden. In de voorbeeldzin worden deze telwoorden zelfstandig gebruikt. Dat betekent dat er geen zelfstandig naamwoord achter staat én dat je er ook geen zelfstandig naamwoord achter kunt zetten. Je noemt ze daarom zelfstandig gebruikte telwoorden. 

Zelfstandig gebruikte telwoorden. 

Je schrijft dit soort telwoorden met -n als ze over personen gaan, dus:

– Velen hadden zich aangemeld voor een stageplek bij de bakker, maar uiteindelijk werden enkelen hiervoor geselecteerd.

– Sommigen probeerden daarna een andere stageplek te regelen.

Zelfstandig gebruikte telwoorden. 

Je schrijft telwoorden zonder -n als:

• ze niet-zelfstandig (maar bijvoeglijk) gebruikt worden.
  

- 'Vanwege het onweer gingen alle spelers terug naar binnen.' (Achter het woord ‘alle’ staat het zelfstandig naamwoord ‘spelers’.)

Zelfstandig gebruikte telwoorden. 

Je schrijft telwoorden zonder -n als:

• ze niet over personen gaan.
  

– Zie je die muntjes op tafel liggen? Enkele komen uit Indonesië.

Woorden als tientallen, honderden, (tien)duizenden en miljoenen schrijf je altijd met een -n.

Zelfstandig gebruikte bijvoeglijk naamwoorden

Bekijk nu deze zinnen:

– Als jong persoon kun je eenzame oude personen helpen door hen op te zoeken.

– Als jongere kun je eenzame ouderen helpen door hen op te zoeken. 

Zelfstandig gebruikte bijvoeglijk naamwoorden

Je kunt bijvoeglijke naamwoorden ook zelfstandig gebruiken. Het woord ‘jongere’ schrijf je met een -e, omdat het om één persoon (enkelvoud) gaat. 

Het woord ‘ouderen’ schrijf je met een -n, omdat het gaat om meerdere personen (meervoud).

Toepassen

Is het onderstreepte woord zelfstandig gebruikt of niet?

-De docent was heel tevreden, omdat alle leerlingen een voldoende hebben gehaald.

-Het bestuur van de volleybalvereniging had iedereen die naar de wedstrijd zou komen gevraagd een toeter mee te nemen. 

Velen hadden dat gedaan.

-Toen de vuurwerkbom ontplofte, sneuvelden verschillende ruiten in de straat.

• Niet

• Wel

• Niet

Zelfstandig werken

Cursus 7 Spelling § 5 met of zonder n? boek blz. 198/199

opdracht 1 t/m 5 maken.