HS 8 Geluid maken en horen

• Middelbare school

Geluid maken, hoe?

Leerdoelen

1. R8.1.1  Je kunt een aantal geluidsbronnen noeme
2. R 8.1.5 Je kunt beschrijven hoe je geluid hoort.

*Leerdoelen zijn RTTI geformuleerd (in leerlingentaal).

Geluidsbron

Een voorwerp dat geluid maakt, noem je een geluidsbron. 

Veel geluidsbronnen zijn door mensen gemaakt, bijvoorbeeld muziekinstrumenten, machines, motoren en luidsprekers (afbeelding 1).

Trillingen

Trillingen

Geluid ontstaat als een geluidsbron trillingen veroorzaakt.

• Bij je stem zijn het de stembanden die trillen.

• Bij een luidspreker is het de conus die trilt.

• Bij een gitaar zijn het de snaren die trillen.

Trillingen

• Bij een luidspreker is het de conus die trilt.

Trillingen

• Bij je stem zijn het de stembanden die trillen.

• Bij een gitaar zijn het de snaren die trillen.

Trillingen

Die trilling hoor je als geluid, doordat de trilling zich vanaf de geluidsbron naar je oren verplaatst.

Trillingen

In afbeelding 2 is getekend hoe het geluid van een luidspreker zich verspreidt. 

De conus van de luidspreker beweegt snel heen en weer. 

Trillingen

Als de conus beweegt, wordt de lucht rond de conus een klein beetje samengeperst. 

 

Trillingen

Als de conus beweegt, wordt de lucht  verder iets 'verdund'.

 

De tussenstof

• Je kunt een geluid alleen horen als er een tussenstof is: een stof waardoor de trillingen zich kunnen verplaatsen van de geluidsbron naar je oren. . 
  

Meestal is lucht de tussenstof

De tussenstof

Maar geluid kan zich ook verplaatsen door een vloeistof of een vaste stof (zoals metaal of beton). 

De tussenstof

Maar geluid kan zich ook verplaatsen door een vloeistof of een vaste stof (zoals metaal). Het geluid van je stem hoor je bijvoorbeeld niet alleen ‘buitenom’ (via de lucht), maar ook ‘binnendoor’ (via de botten van je schedel).

Geluidssnelheid

De snelheid van het geluid in de lucht  is:

340 m/s

x 3,6=

ongeveer    1225 km/h

Hoe snel is het geluid in water?

1. 343 m/s
2. 1400 m/s
3. 1225 m/s
4. 100 m/s

1

2

Geluidssnelheid berekenen 

Geluid horen

• Als geluidstrillingen het oor bereiken, gaat het trommelvlies ook trillen.

Geluid horen

• Het trommelvlies beweegt naar buiten als de luchtdruk bij A lager wordt.
• Het trommelvlies beweegt naar binnen als de luchtdruk bij A hoger wordt.

Geluid horen

• Op die manier trilt het trommelvlies mee met de trillingen in de lucht. Zintuigcellen nemen deze beweging waar en geven dat door aan de hersenen.

Leerdoelen

1. R
2. T1
3. T2
4. I

*Leerdoelen zijn RTTI geformuleerd (in leerlingentaal).

Instructie 

Instructie 

Controlevragen

1. a.
2. b.
3. c.
4. d.

Aan de slag

Nabespreking

Begrippen uit deze les

Begrippen uit deze les

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen