2D + E Lijdende en bedrijvende zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

2D+E lijdende/  bedrijvende zin

Wat is het onderwerp?
De cadeautjes worden vanavond door de Kerstman gebracht.

1. De cadeautjes
2. worden gebracht
3. vanavond
4. door de Kerstman

Wat is het onderwerp?
De Kerstman brengt vanavond de cadeautjes.

1. De Kerstman
2. brengt
3. vanavond
4. de cadeautjes

Bedrijvende zinnen

Wat is nu het verschil tussen deze twee zinnen als je kijkt naar het onderwerp?

- De Kerstman brengt vanavond de cadeautjes.

- De cadeautjes worden vanavond door de Kerstman gebracht.

Bedrijvende zinnen

De Kerstman brengt vanavond de cadeautjes.

Bedrijvende zin!

Het onderwerp is actief. 

Het onderwerp DOET iets. 

Lijdende zinnen

De cadeautjes worden vanavond door de Kerstman gebracht. 

Lijdende zin!

Het onderwerp is passief. 

Het onderwerp DOET niets. 

Er WORDT iets met het onderwerp

gedaan. 

Lijdende zinnen

Kijk eens naar de volgende zin:

De cadeautjes worden vanavond gebracht. 

Nu staat er niet DOOR wie ze worden gebracht. Ook dit is een lijdende zin, want je kunt er een DOOR-BEPALING achter denken. 

De cadeautjes worden vanavond gebracht. (door de Kerstman)

Lijdende zinnen

Een lijdende zin heeft altijd een vorm van zijn/ worden + VD.

Het boek wordt vandaag gelezen. (door de hele klas)

Op Instagram worden vaak beroemdheden gevolgd. (door jonge meisjes) 

Lijdende zinnen

Hoe herken je dus een lijdende zin:

1. Onderwerp doet niets, er wordt iets met het onderwerp gedaan. 

2. Er is een door-bepaling of je kunt die erbij denken.

3. Er staat altijd een vorm van zijn/ worden in de zin. 

https:

Lijdende vorm

Wanneer gebruik je de lijdende vorm?

1. Als je handelende persoon niet kent of als het voor de hand ligt wie de handelende persoon is. 

2. Als je de handelende persoon niet wil noemen.

3. Als je voor afwisseling wil zorgen. 

Een tekst bestaat uit beide vormen. Wissel lijdende en bedrijvende zinnen af, zodat je tekst prettig leest. Het voelt persoonlijker, dan als je alleen lijdende vormen gebruikt.