Paragraaf 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vorming van de Alpen

Leerdoelen

• Je kan uitleggen hoe de alpen zijn ontstaan
• Je kan benoemen wat de verschillen zijn tussen een oud en jong gebergte
• Je kan het verschil uitleggen tussen erosie en verwering.
• Je kunt de gesteentekringloop van figuur 4.23 uitleggen (BB)
• Reliëf (herhaling)
• Endogene en exogene krachten (herhaling)

Wat is platentektoniek?

Kijk goed naar bovenstaande kaarten en gebruik de plooirichting. Op welke manier zijn de Alpen ontstaan?

De Alpen

Proefje!

We gaan bergen maken.

- neem je Mars en Snickers

- Schuif ze recht op elkaar af

- Duw door als ze elkaar raken

- Wat zie je? Wat gebeurt er?

Hoe ontstaat een plooiingsgebergte?

1. Door twee platen die botsen
2. Door twee platen die langs elkaar schuiven
3. Door twee platen die van elkaar afschuiven
4. Die ontstaan uit het niets

Plooiingsgebergte

• 2 continentale platen botsen met elkaar, daardoor plooiing = ontstaan plooiingsgebergte
• Gevolg: gebergtevormingen + aardbevingen

Ontstaan Alpen

Hoe kan het dat we hoog in de Alpen fossielen vinden?

De Alpen zijn ontstaan als gevolg van platentektoniek.

Maar in welke volgorde doen zij dat?

1

2

3

4

De aardplaten botsen tegen elkaar aan, waardoor het gebergte Alpen ontstaat

In de aarde vloeit een stroperige massa (magma) waarop aardplaten drijven.

De aardplaten Europa en Afrika bewegen door de stromende magma naar elkaar toe.

De aarde bestaat uit een kern, omringd door een mantel en is afgedekt met de dunne aardkorst.

Waar zullen gebergtes voorkomen? 

1

2

3

4

Wel gebergtevorming

Wel gebergtevorming

Geen gebergtevorming

Geen gebergtevorming

Mindmap opzetten

Mindmap opzetten

• Kijk goed naar de opbouw van de paragraaf: in welke 2 delen kun je de paragraaf opdelen?
• welke begrippen kun je nu achter elkaar kwijt in de mindmap
• zijn er begrippen die je moet kennen? Maak er een flitskaartje van.

Regels

Te veel kletsen --> welke regel instellen?

Gamen --> welke regel instellen?

Zelfstandig werken gebeurt te weinig --> welke regel instellen?

Welk gesteente hoort bij welke omschrijving?

Dit gesteente wordt diep in de aarde gevormd

Dit gesteente wordt vaak bij of onder water gevormd

Dit gesteente wordt gevormd als lava of magma afkoelt

Stollingsgesteente

Metamorf gesteente

Sedimentgesteente

Endogene en exogene krachten

Hagelbui

Tsunami

Aardbeving

Vulkaanuitbarsting

Orkaan

Exogene kracht

Endogene kracht

Leerdoelen

• Je kan uitleggen hoe de alpen zijn ontstaan
• Je kan benoemen wat de verschillen zijn tussen een oud en jong gebergte
• Je kan het verschil uitleggen tussen erosie en verwering.
• Je kunt de gesteentekringloop van figuur 4.23 uitleggen (BB)
• Reliëf (herhaling)
• Endogene en exogene krachten (herhaling)

Hoe zijn de Alpen ontstaan?

1. Doordat twee platen naar elkaar toe bewegen
2. Doordat twee platen langs elkaar gaan
3. Doordat twee platen uit elkaar gaan
4. Door een aardbeving

Leerdoelen

• Je kan uitleggen hoe de alpen zijn ontstaan
• Je kan benoemen wat de verschillen zijn tussen een oud en jong gebergte
• Je kan het verschil uitleggen tussen erosie en verwering.
• Je kunt de gesteentekringloop van figuur 4.23 uitleggen (BB)
• Reliëf (herhaling)
• Endogene en exogene krachten (herhaling)

Welke drie soorten gesteenten maken deel uit van de gesteentekringloop?

Leerdoelen

• Je kan uitleggen hoe de alpen zijn ontstaan
• Je kan benoemen wat de verschillen zijn tussen een oud en jong gebergte
• Je kan het verschil uitleggen tussen erosie en verwering.
• Je kunt de gesteentekringloop van figuur 4.23 uitleggen (BB)
• Reliëf (herhaling)
• Endogene en exogene krachten (herhaling)

Endogeen/exogeen

Endogene kracht

Exogene kracht

Leerdoelen

• Je kan uitleggen hoe de alpen zijn ontstaan
• Je kan benoemen wat de verschillen zijn tussen een oud en jong gebergte
• Je kan het verschil uitleggen tussen erosie en verwering.
• Je kunt de gesteentekringloop van figuur 4.23 uitleggen (BB)
• Reliëf (herhaling)
• Endogene en exogene krachten (herhaling)

Oud of jong?

Oud of jong?

Oud en jong gebergte

Opdracht in je schrift maken

Afbraak --> exogene krachten

Verwering

Erosie 

Sedimentatie

Verwering =

Het uiteenvallen/afbrokkelen van gesteente onder invloed van weer, zon en plantengroei 

Twee soorten verwering

1. mechanische verwering

2. chemische verwering

Erosie

Verwering

Sedimentatie

Sedimentatie = Het neerleggen van verweringsmateriaal

Exogene krachten
Exo= buiten
Verwering

• mechanische verwering
• chemische verwering

Erosie

• water
• wind
• ijs (gletsjer)

Endogene krachten
Endo = binnen

• Platentectoniek
  
• Aardbevingen
  
• Vulkanisme
  
• Gebergtevorming
  

Mindmap opzetten

Mindmap leren

Uitleg over hoe je het leren aanpakt

Maken

Opdracht 9, 10, 12

Wat weet je na deze les meer dan voor de les?

Hoe vond jij deze les gaan?

😒🙁😐🙂😃

Toets nabespreken