Ecologie - 3V - Korstmossen Werkwijze

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Les 1 || Introductie

Introductie op het ecologische practicum, wetenschappelijke methode en het onderwerp korstmossen

Wat is dit? 

& leg uit!

Les 1

Wat is dit?

Les 1

Korstmos

Groot dooiermos

Een korstmos is een samenlevingsvorm (mutualistische symbiose) tussen een schimmel en een alg. 

De schimmel vormt de behuizing van het korstmos en slaat water en mineralen op die de algen kan gebruiken. De alg levert suikers, want Algen kunnen, net als planten, suikers maken met zonlicht door middel van fotosynthese. 

Les 1

00:36

Wat is een overeenkomst tussen korstmossen en mossen?

1. Het zijn allebei planten
2. Ze hebben allebei geen wortels

01:05

Wat maakt een korstmos een goede bioindicator?

1. Korstmossen kiezen met wie ze een symbiotische relatie aangaan.
2. Ze halen voedingsstoffen direct uit de lucht en de soort vertelt iets over de luchtkwaliteit daar.
3. Het milieu waar de korstmos leeft past zich aan aan de korstmos.
4. Korstmossen leven alleen maar van biologische producten.

03:20

Noem een abiotische factor die een verschil zou maken tussen de noordzijde en de zuidzijde van een duin voor een korstmos.

Zet de onderdelen van een verslag in de juiste volgorde

Methode

Resultaten

Conclusie

Onderzoeksvraag

Materiaal

Hypothese

Onderzoeksvraag

Hypothese

Materiaal en 

methode

Conclusie

Discussie

Verwachting van het antwoord op de onderzoeksvraag

De materialen die nodig zijn voor het onderzoek

Uitleg werkwijze als in een kookboek

Een open vraag over het onderzoek

Het antwoord op de onderzoeksvraag

Beschrijving over wat er fout ging

Ideeën voor vervolgonderzoeken

Planning

• 16/3 (deze week) 

Introductie korstmossen en 3 bronnen zoeken

• 20/3 en 23/3 (volgende week) 

Onderzoeksvraag bedenken en methode

• 27/3 of 29/3 

Werkwijze inleveren einde de les! 

• 6/4 

Uitvoeren werkwijze en verwerken resultaten

• 10/3 en 13/3

Inleveren verslag en herhalingsles

• Week van 17/4 Proefwerk Ecologie en duurzaamheid!

Les 1

Lezen korstmossen als indicatoren voor de luchtkwaliteit

Les 1

Kies twee verschillende plekken uit in de buurt waarvan je denkt dat de omgeving heel verschillend is

Les 1

Les 2 || Onderzoeksvraag

Na deze les heb je...

- een online documentje aangemaakt en gedeeld met je groepsgenoot en de docent (1)

- een onderzoeksvraag (2)

- weet je wat je in de inleiding gaat schrijven (3)

Ecologie onderzoeken

Les 2

Welk(e) organisme(n) zien we hier?

1. Plant
2. Schimmel en alg
3. Plant en schimmel
4. Mos

Welke eigenschap hebben korstmossen die ze gevoelig maakt voor veranderingen in de omgeving?

Ammoniak

Ammoniak (NH3) komt met name van dieren in de veeteelt. Een klein deel komt uit overige bronnen zoals industrie, de bouw en het verkeer.

Ammoniak (NH3) komt met name van dieren in de veeteelt. Een klein deel komt uit overige bronnen zoals industrie, de bouw en het verkeer.

Ammoniak is een stikstof verbinding (NH3)

Les 2

Welke industrieën stoten de meeste stikstof uit?

Ammoniak

Ammoniak (NH3) komt met name van dieren in de veeteelt. Een klein deel komt uit overige bronnen zoals industrie, de bouw en het verkeer.

Ammoniak (NH3) komt met name van dieren in de veeteelt. Een klein deel komt uit overige bronnen zoals industrie, de bouw en het verkeer.

Ammoniak is een stikstof verbinding (NH3)

Bekijk je boekje: welke soorten korstmos kunnen goed tegen stikstof?

Les 2

Welke korstmos kan goed tegen stikstof (zoals ammoniak)?

1. 
2. 

Tekst

Wat moet je gaan onderzoeken?

Noteer hier drie vragen die je kan gaan beantwoorden in de inleiding.

Maak nu een word document aan (5 min)

• Open samen een word doc
• Deel het word document met je groepsgenoot en de docent (via share)
• Noteer de hoofdstukken van het wetenschappelijk verslag 

(inleiding, onderzoeksvraag, hypothese, materiaal, werkwijze, resultaten, conclusie en discussie)

• Vergeet niet een voorblad met je namen, vak, titel en klas

Maak nu een word document aan 

• Neem de drie vragen (tijdelijk) over in je inleiding

• Wat moet je gaan onderzoeken? Maak hier een vraag van en noem die jouw onderzoeksvraag

Nu, na deze les...

Na deze les heb je samen gemaakt:

- een online documentje aangemaakt (met de hoofdstukken) en deze gedeeld met je groepsgenoot en de docent (1)

- een onderzoeksvraag (2)

- weet je wat je in de inleiding gaat schrijven (3)

Na deze les...

... heb je een onderzoeksvraag

... weet je wat je in de inleiding gaat schrijven