Leren Leren

• Mentorles
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Leren leren

Hoe leer je effectief?

Hoe haal je het meeste uit je leertijd?

Na de les weet je van jezelf:

- Of jij effectief leert

- Of jij het meeste uit je leertijd haalt

Tips om je beter te kunnen concentreren! Sleep naar de (voor jou) goede plek!

Dit doe ik al

Dit doe ik nog niet.

Gezond ontbijten.

Weinig suiker eten.

Voldoende bewegen.

Op een rustige plek gaan zitten.

Jezelf belonen tijdens het leren.

Leer en onthoud de volgende 16 woorden

Je hebt 40 seconden de tijd

Balie

Staart

Lamp

Naaien

Poot

Rente

Stuur

Rekening

Oog

Rug

Ketting

Speld

Kop

Lenen

Zadel

Draad

Wat is de hoofdstad van Nederland?

1. Den Haag
2. Amsterdam
3. Rotterdam
4. Groningen

Hoe heet onze huidige minister president?

1. Dick Schoof
2. Geert Wilders
3. Mark Rutte
4. Frans Timmermans

Hoeveel werkwoorden telt onderstaande zin?

Als achter vliegen vliegen vliegen vliegen vliegen vliegen achterna.

1. 4
2. 3
3. 2
4. 1

Stond niet in het rijtje

Stond wel in het rijtje

mond

hond

balie

naald

stuur

sparen

fiets

speld

sla

ketting

Leer en onthoud de volgende 16 woorden

Je hebt 40 seconden de tijd

Fiets

Stuur

Ketting

Lamp

Zadel

                  Bank

                  Lenen

                  Balie

                  Rekening

                  Rente

Hond

Rug

Staart

Kop

Poot

                 Naald

                 Draad

                 Speld

                 Oog

                 Naaien

Noteer alle 20 woorden

Hoeveel woorden wist je nog?

Fiets

Stuur

Ketting

Lamp

Zadel

                  Bank

                  Lenen

                  Balie

                  Rekening

                  Rente

Hond

Rug

Staart

Kop

Poot

                 Naald

                 Draad

                 Speld

                 Oog

                 Naaien

Na hoeveel minuten hebben de hersenen even rust nodig tijdens het leren?

1. Na 15 tot 30 minuten
2. Na 45 tot 60 minuten
3. Na 90 tot 120 minuten

Heb jij wel eens dat je denkt goed voorbereid te zijn op een toets, maar je er tijdens of na de toets achter komt dat je toch nog niet zo vaardig bent?

1. Nooit
2. Soms
3. Vaak
4. Altijd!

Leerstrategieën

Welke leerstrategieen zijn er?

Kiezen we de beste strategie?

• Stampen
  
• Markeren
  
• Herlezen
  
• Samenvatten
  
• Overhoren
  
• Quiz

• Flits-kaarten
• Mindmappen
• Oefenen
• Aan iemand anders uitleggen
• Overschrijven
• Toetsvragen bedenken
• Uitlegvideo's kijken

Effectief

Niet zo effectief

Stampen

Herlezen

(Jezelf) overhoren

Quiz

Oefentoets

Flitskaart

Schematiseren

Markeren

Mindmappen

Oefenen

Uitleggen

Overschrijven

Toetsvragen bedenken

Uitlegvideo's kijken

Effectief wanneer...

Het voelt ongemakkelijk aan en kosten moeite
Desirable difficulties: wenselijke moeilijkheden
De leerstof actief verwerken, zoals:

• Jezelf bevragen of zelfverklaren 
• De leerstof logisch organiseren in een schema, tekening of mindmap.
  
• Quizen en flits-kaarten
• Iemand anders uitleg geven

Effectief wanneer...

Productie-effect (generation-effect)
De stof zelf produceren of ordenen i.p.v. passief lezen.

Illusie van competentie

Je hebt het gevoel dat het er wel lekker inzit. Direct na het studeren is het ’vergeten’ pas net begonnen!

Leren leren

Terugblik: 

Wat heb je meegenomen uit de vorige workshop?

Vooruitblik: 

Welke vragen heb je nog?

Makkelijker leren, hoe doe je dat?

Weten hoe je brein werkt.

De kracht van herhaling

Intro: 

We maken tweetallen.

Per tweetal leest één van jullie de gekleurde woorden hardop voor.

Lees niet de woorden zelf, maar de kleur waarin het woord is afgedrukt. 

Dus zeg bij het eerste woord niet ROOD maar GROEN.

De ander houdt bij hoeveel woorden in 1 x goed gezegd worden.

We doen dit 3x.

Iedere keer krijg je 10 seconden. 

Spreek af wie de woorden voorleest en wie bijhoudt hoeveel woorden goed worden gezegd.

Nabespreking:

A: Wat is jullie opgevallen? 

 Je hebt vast gemerkt dat het best moeilijk is. Je moet de neiging om het woord te lezen onderdrukken.

 Dat kost energie. Dat komt omdat je – als je goed kan lezen -, je weet wat er staat zo gauw je het ziet. Het is geautomatiseerd. Om de kleur te zeggen moet je bewust afwijken van de snelweg in je brein. Dan merk je hoe sterk je automatische piloot is. 

B: Steek je hand op: bij wie ging het de derde keer beter dan de eerste keer?

 Je merkt ook dat als je dit vaker doet het steeds gemakkelijker gaat. De paadjes in je hersenen worden dan steeds breder. Herhalen is dus belangrijk voor het aanleren van nieuwe dingen.

Achtergrondinformatie voor docent

Deze test wordt de Strooptest genoemd. Het is bedacht door een wetenschapper die Stroop heette. Het is een test om te kijken of je nog fit bent.

Bergbeklimmers gebruiken die soms om te kijken of ze nog helder zijn en geen last hebben van hoogteziekte.

(De vergeetcurve van Hermann Ebbinghaus-Vernieuwenderwijs)



Spacing effect

1. Het spreiden leidt tot beter onthouden

• Confrontatie met ‘eigen vergeten’
  
• Harder moeten nadenken (wenselijke moeilijkheid)
  
• Daardoor ‘beter onthouden’

2. Het spreiden voorkomt de ‘illusie van competentie’

“Het zit er wel lekker in”

3. Herhaling vertraagt het vergeetproces.

Opdracht:

1. Kies met je groepje welke van de onderste 6 manieren jullie willen uitproberen

2. Jullie hebben 5 minuten om dat uit te proberen

3. Daarna presenteert iemand uit het groepje het resultaat

Herhaal deze groenten in dezelfde volgorde:

Knolselderij, pastinaak, wortel, bloemkool, tomaat, courgette, kousenband,

broccoli, komkommer, paksoi, paprika

Hoe onthoud je nieuwe kennis?

"Mind palace"

Nog een zeer sterke strategie om dingen te onthouden.

We gaan met zijn allen tegelijk het woord treinstation te spellen. (Zo nodig de oefening eenvoudiger maken door ‘station’ te nemen). Klap mee in vlot ritme. Met de hele groep. 

We gaan dit nog een keer doen, maar nu van achter naar voren: dus N O I T A T S N I E R T. Dit wordt een rommeltje. 

Dan gaan we het mindpalace in. Ogen dicht, en stap in de eerste grote kamer in je hoofd die je ziet (zie je geen kamer: maak dan een kamer: het is jouw eigen mindpalace). Zoek een mooi stuk witte muur, pak je kwast of je spuitbus, en schrijf treinstation op de muur zodat je het goed kunt lezen. T-R-E-I-N-S-T-A-T-I-0-N. Zeg het gerust voor door het hardop letter voor letter te spellen.

Doe nu je ogen open: nog eens oefening 1: kijk af op de muur in je hoofd! Klap een vlot ritme mee. 

Nu nog eens, maar dan weer van achter naar voren: kijk af op je muur:

Nabespreking;

Wat merk je?

Dit maakt het veel gemakkelijker! Merk dat dit veel vlotter gaat en eigenlijk net zo vlot als van voor naar achter. 

Je leerde nu werken met een spiekbrief in je eigen mindpalace 

Welke strategieën vond
je effectief?

Als leerlingen een tekst gaan markeren, focussen ze zich te veel op losse feiten.

'gewenste moeilijkheden' (desirable difficulties). Dit zijn aanpakken en strategieën die het leerproces op korte termijn bewust vertragen en leerlingen verplichten harder na te denken.

https://plendaprikbord.nl/title/makkelijk-te-leren-notities-met-de-cornell-methode/

Door met de Cornell methode notities te maken, scheid je op een slimme manier de hoofd- en bijzaken van elkaar. Belangrijke sleutelwoorden, namen en begrippen komen overzichtelijk bij elkaar te staan. Je leert hiermee belangrijke zaken te onderscheiden en krijgt overzicht en begrip van de stof. 

Leerstrategieën per vak

1. https://padlet.com/jkb22/leerstrategie-n-1-s5wkvdqph6e8bct 
   
   
2. https://padlet.com/jkb22/leerstrategie-n-2-gasngu7ggvn5cfms

Wat wil jij de komende tijd in de praktijk
gaan brengen?