Reflecteren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

   Kennismaken met Reflecteren           

  

Lesdoelen

• Wat is reflecteren?
• Waarom is reflecteren zo belangrijk?
• Verschil reflecteren en evalueren 
• Reflecteren volgens STARR en Korthagen

Wat is reflecteren volgens jou?

Reflectie

• op een methodische wijze terugblikken 
  

• reflecteren is leren; leren is een bewustwordingsproces

• terugblikken  op gebeurtenis van gisteren om daar morgen van te leren

Jezelf een spiegel voorhouden 

Feedback geven aan jezelf en leren van je eigen ervaringen

Waarom handelde ik zoals ik deed?

Wat wilde ik ermee bereiken?

Wat was het resultaat? 

Waarom zo belangrijk?

• Helpt bij het ontwikkelen van beroepsvaardigheden
• Leidt tot nieuwe kennis en/of inzichten
• Draagt bij aan professionalisering 
• Wat is het  verschil tussen evalueren en reflecteren?

Evalueren 

• op gedragsniveau

• over een specifiek geval
  

• kijkend naar doelstellingen

Reflecteren 

• opvattingen en aannames die onder dat gedrag liggen
• breder trekken naar andere situaties

• het hoe en waarom van je gedrag

leercurve Maslov

STARR

Situatie inbrengen

Complexiteit zorgsituatie 

- Wanneer speelde de situatie zich af?

- Wat speelde er?

- Wie waren erbij betrokken?

STARR

Taak - wat je wilde bereiken

 - Wat was je rol?

 - Wat wilde je bereiken?

 - Wat werd er van je verwacht?

STARR

Actie

 - Hoe pakte je het aan?

- Waarom heb je het zo                 aangepakt?

            - Kennis/vaardigheden?

            - Houding?

STARR

Resultaat - reactie zorgvrager

                     - reactie begeleider

- Heeft het gewerkt?

- Waarom wel/niet?

STARR

Reflectie - Wat heb ik ervan geleerd?

-  Hoe vond je dat je het hebt gedaan?

- Ben je tevreden met het resultaat?

- Wat is de essentie van wat je geleerd hebt?

- Wat zou je de volgende keer anders doen?

- kun je wat je hebt geleerd ook toepassen in een andere situatie?

Reflecteren volgens Korthagen

Stap 1 Wat is er gebeurd?

BESCHRIJF DE SITUATIE WAAROP JE WILT REFLECTEREN. 

Denk bijvoorbeeld aan een opdracht die niet is gelukt en die je graag zou willen verbeteren.

Wat was de concrete situatie?

Wat was mijn taak binnen deze situatie?

Welke concrete acties heb ik in deze situatie ondernomen?

Wat was het resultaat van deze acties?

Stap 2 Terugblikken

Wat deed je precies?

Wat zag ik?

Wat deed ik?

Wat dacht ik?

Wat voelde ik?

Stap 3 Bewust worden

Waar liep je tegenaan? Waar had je moeite mee?

Wat betekent dat nu voor mij?

Wat is het probleem (of de positieve ontdekking)?

Wat heeft dat allemaal veroorzaakt? Waar heeft het mee te maken?

Stap 4 Alternatieven bedenken

Hoe zou je dit de volgende keer anders kunnen doen?

Welke alternatieven zie ik (oplossingen of manieren om gebruik te maken van mijn ontdekking)?

Welke voor- en nadelen hebben die?

Wat neem ik me nu voor, voor de volgende keer?

Stap 5 Uitproberen en ervaren

Welke aanpak ga je in het vervolg gebruiken?

Wat wil ik bereiken?

Waar wil ik op letten?

Wat wil ik uitproberen?

Les 2 Reflecteren

Samenvattend

 Reflecteren is: 

•          Terugkijken op je handelen
  
•          Leren van wat je goed deed en van wat beter kan 
•          Professionele en persoonlijke ontwikkeling

Wat schrijf je in een reflectie?

1. Titel (onderwerp)
2. Situatie (omschrijving van: wat, waar, wanneer, met wie)
3. Taak (omschrijving van de uitgevoerde opdracht)
4. Actie (omschrijving van minimaal één actie/handeling)
5. Omschrijving van het eindresultaat
6. 2 voorbeelden van wat je geleerd hebt geleerd (vak/ persoonlijke ontwikkeling = reflectie
7. 2 voorbeelden van ontwikkelpunten;
8. Afsluiting van je verslag. 

250 woorden

STARR- methode

• Situatie, Taak, Actie, Resultaat, Reflectie
• Voorbeeld: Een student die bijvoorbeeld zegt dat hij goed kan wassen, moet dat kunnen toelichten. Hij/zij wordt gevraagd een voorbeeld te geven van een Situatie waarin bleek dat hij goed kan wassen, naar wat hij toen moest doen (Taak), hoe hij dat regelde (Actie), welk Resultaat hij bereikte en welke verbeteringen hij zou aanbrengen in vergelijkbare situaties (Reflectie).

Voorbeeld (kan ook school gerelateerd zijn)

Beter worden in presenteren

Reflectie:  

Was je tevreden? Wat zou je een volgende keer anders doen?

Toen ik de presentatie moest doen, werd ik opeens erg zenuwachtig. Ik heb de presentatie heel snel verteld en ben ik de helft van de tekst die ik had voorbereid vergeten. Hier baalde ik dus erg van en wil dit de volgende keer ook anders doen. Door mij nog beter in te lezen in het onderwerp en door te oefenen voor de spiegel of voor  publiek (partner/ouders).

We gaan oefenen

Maak zinnen volgens het format dat je ziet verschijnen en vul de zinnen aan. 

Dit mag in LessonUp, maar het mag ook in een Word-bestand. 

Het is een heel simpele vorm van verslag schrijven en het kan als basis dienen voor een echt verslag. 

Denk niet te lang na, het is maar een oefening!

Met deze vijf zinnen als basis kun je een verslag schrijven.

• Voeg informatie toe
• Niet teveel, niet te weinig
• Lees je verslag goed door voor je het inlevert en lees het alsof je er zelf niet bij was. 
• Let bij het nalezen ook op spelling en zinsbouw :) 

TIPS

Begin elke zin met 'ik'; een reflectieverslag is heel egocentrisch 

Vervolgens een passend werkwoord:

• Actief: ik waste, ik liep, ik zei, ik zat
• Passief: ik keek, ik zag, ik observeerde, ik heb geleerd

Elke fase in het proces heeft zijn eigen werkwoorden, soms actief (taak, actie), soms passief. 

Situatie:
Ik was op [wanneer] samen met [wie] aan het [wat] op [waar]

Taak
Ik moest [wat] met als doel [wat]

Actie
Ik [vul in!] en [andere betrokkene] [vul in]

Reflectie
Kortom, ik heb mijn doel (niet) bereikt, dus [...]

Resultaat (kies een van de twee of gebruik ze allebei na elkaar)
Ik heb hiermee bereikt dat [...]
Gevolg was dat [...]

Vragen?