Moraal en dilemma

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

Dillema's en moraal

Welkom!

Dillema?

Lesinhoud

We gaan het in deze les hebben over het maken van keuzes en waarom we bepaalde keuzes maken. 

Je leert het begrip dilemma en moraal

Wat is een dilemma?

Een dilemma is een moeilijke keuze tussen 2 dingen.

Meestal zijn de dingen waartussen je kan kiezen allebei niet aantrekkelijk. Bij een dilemma is het moeilijk om een keuze te maken. Hier volgen eerst een paar voorbeelden:

Je hebt de mogelijkheid om af te kijken bij een toets, doe je dit?

1. JA
2. NEE

Je bent te laat opgestaan en komt te laat in de les, wat doe je?

1. Een smoes verzinnen
2. Eerlijk je verhaal vertellen

Je beste vriend kust een ander meisje tijdens een avondje uit. Vertel je dit aan zijn vriendin?

1. JA
2. NEE

Je mobiel in de kluis of je mobiel in je tas met de mogelijkheid gepakt te worden en hem een dag kwijt te zijn?

1. Mobiel in de kluis, ik wil geen problemen
2. Stiekem mobiel in de klas, met de mogelijkheid tot....

Dit waren nog best eenvoudige dillema's, kan je een voorbeeld geven van een moeilijkere keuze?

Dilemma

We bekijken de film dilemma. Tussendoor beantwoord je drie vragen.

05:35

Drie opties: Niets doen (kind gaat dood), oude man aanrijden, chauffeur opofferen. Wat zou jij doen en waarom?

06:10

Ben je van gedachten veranderd? Waarom wel/ waarom niet?

07:21

Wat is je uiteindelijke keuze en waarom?

Je vindt honderd euro op straat, houd je het of breng je het bij de politie?

1. HOUDEN
2. POLITIE BRENGEN

Een leerling bedreigt een medeleerling met een mes, moet deze leerling van school af?

1. JA
2. NEE

Een vriend wil een overval plegen, vertel je het aan anderen om dit te voorkomen?

1. JA
2. NEE

Je moet werken bij je bijbaantje maar je hebt geen zin. Meld je je ziek?

1. JA
2. NEE

Hoe bepaal jij of iets goed of fout is?

Door wie laat je je keuzes rondom goed en fout beïnvloeden?

Moreel kompas? Of geweten?

Sommige mensen zeggen dat wij als mensen een moreel kompas hebben. Wat is dat? Een moreel kompas gaat over wat goed en slecht is. Het is een innerlijk 'instrument' of innerlijke stem dat staat afgestemd op 'het goede'.  Volgens je morele kompas zou je dus keuzes kunnen maken. Anderen hebben het over het geweten.

Wat vind jij: Heeft de mens een soort 'moreel kompas'/ geweten? Ja/ nee, waarom?

Moreel kompas en moraal

Een moreel kompas heeft veel te maken met hoe je bent opgevoed, welke waarden en normen je hebt meegekregen. Wat om je heen wordt als 'normaal gedrag' gevonden en wat niet? Wat is goed en wat is fout? Dat heeft te maken met moraal.

Stel mensen hebben een 'moreel kompas'. Heb jij weleens een keuze gemaakt die tegen je morele kompas inging?

1. Ja
2. Nee
3. Misschien
4. Heel vaak

Stel je hebt een keuze gemaakt die tegen je morele kompas inging, kun je hier een voorbeeld van noemen? Wat deed je?

Heb je wel eens een keuze gemaakt waar je spijt van had? Of waar je je schuldig over voelde? Welke keus was dit?

Wat leert het nadenken over een moreel kompas over jezelf?

Wat heb je in deze les geleerd?