Paragraaf 1 - Japan: land in de Ring van Vuur

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Maandag 14 februari 2021

Aardbeving van 7,3 op de Schaal van Richter in Fukushima

Wat is de Ring van Vuur?

Ring van Vuur - ring rondom de Grote Oceaan waar veel aardbevingen & vulkanen zijn

Wat is de juiste opbouw van de aarde, van binnen naar buiten?

1. binnenkern - buitenkern - mantel - aardkorst
2. aardkorst - mantel - binnenkern - buitenkern
3. mantel - aardkorst - binnenkern - buitenkern
4. mantel - aardkorst - buitenkern - binnenkern

Kern - metaal

Mantel -  constant bewegend vloeibaar gesteente

Aardkorst - hard gesteente

Vroeger lagen alle werelddelen aan elkaar vast. 

1 supercontinent; Pangea! 

Platen (of schollen) 

rondom Japan

Oceanische korst: dunner, maar zwaarder

Continentale korst:

dikker, maar lichter

3 bewegingsrichtingen

3 bewegingsrichtingen

1. Divergentie (uit elkaar)

--> Mid-oceanische rug

2. Convergentie

• Platen bewegen naar elkaar toe en botsen
• Eén plaat duikt onder de andere plaat = subductie
• Onderduikende plaat smelt (magma)
• Het magma stijgt op en breekt door het aardoppervlak (lava)

3 bewegingsrichtingen

2. Convergentie (naar elkaar toe)

• subductie bij een botsing van een oceanische en een continentale plaat --> trog + vulkanisme
  
• subductie van de oudste oceanische plaat onder de jongste oceanische plaat --> trog + vulkanisme 
• botsing van twee continentale platen --> gebergte 

3 bewegingsrichtingen

3. Transform (langs elkaar)

Hoe ontstaan vulkanen bij Japan?

1. Aardplaten bewegen naar elkaar toe & botsen

2. Zwaardere oceanische plaat duikt onder lichtere continentale plaat en smelt (in de aardmantel)

3. Magma stijgt op en breekt door het aardoppervlak 

Magma & lava betekenen beide; gesmolten gesteente..
Hoe heet gesmolten gesteente zodra het UIT de vulkaan komt?

1. Magma
2. Lava

Hoe noem je de spleet in de aardkorst die ontstaat wanneer de ene plaat onder de andere duikt?

1. Subductie
2. Trog
3. Midoceanische rug
4. Vulkaan

Aan de slag! 

Lezen: H4 paragraaf 1 + B97 + B100 + B101

Maken: H4 paragraaf 1 

- opgave 1 (m.b.v. Google Maps)

- opgave 3 t/m 5

Les 2 1D

- maken 6 t/m 9

- tekening in schrift

Vandaag

- Herhalen: Opbouw van de Aarde / Ring van Vuur 

- Uitleg: Vulkanen & Aardbevingen

Wat is de juiste opbouw van de aarde, van binnen naar buiten?

1. binnenkern - buitenkern - mantel - aardkorst
2. aardkorst - mantel - binnenkern - buitenkern
3. mantel - aardkorst - binnenkern - buitenkern
4. mantel - aardkorst - buitenkern - binnenkern

Kern - metaal

Mantel -  constant bewegend vloeibaar gesteente

Aardkorst - hard gesteente

Platentektoniek; 

aardplaten drijven op magma

naar elkaar toe / van elkaar af / langs elkaar

Vulkaan Ontake, Japan (2014)

Grote wolken, gevuld met lava, as en steen

Dodelijker dan lava!

725 km per uur

Vulkanisme

Ontstaat bij 2 plaatbewegingen

1. convergentie (platen bewegen naar elkaar toe) --> subductie

--> vulkanen

2. divergentie (platen bewegen van elkaar af) 

--> midoceanische rug

Convergentie

• Platen bewegen naar elkaar toe en botsen
• Eén plaat duikt onder de andere plaat = subductie
• Onderduikende plaat smelt (magma)
• Het magma stijgt op en breekt door het aardoppervlak (lava)

Divergentie

• Twee aardplaten bewegen uitelkaar
• In de aardkorst ontstaat een speelt
• Magma uit de mantel stijgt op
• Stolt zodra het uit de spleet naar buiten komt --> lava

De aardkorst verandert voortdurend!

Door natuurkrachten van twee kanten:

1. Van buitenaf door exogene krachten --> verwering en erosie

1. Van binnenuit door endogene krachten

aardkern, aardmantel en aardkorst --> hoe dieper, hoe warmer --> door hitte ontstaan convectiestromen die breuken veroorzaken in de aardkorst

Maar hoe ontstaan aardbevingen?

Aardplaten bewegen niet soepel langs elkaar. 

Dit gaat met schokken.

Denk maar aan 2 tafels. Als je die tegen elkaar aanduwt, klapt de ene boven de andere.

Hoe noem je de beweging waarbij twee aardplaten tegen elkaar aan botsen?

1. Convergentie
2. Divergentie

Bekijk de afbeelding.
Waarom komen er in Nederland geen vulkanen voor?

Het ontstaan van een aardbeving is een gevolg van...

1. Endogene krachten
2. Exogene krachten

Aan de slag!

Maken: H4 paragraaf 1 opgave 6, 7 en 9

Leren: H4 paragraaf 1 (begrippen + B-nummers 97, 100, 102 alleen driehoekje)