Samentrekking (controleren) - Les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Pecha Kucha's 

En nu? 

• Woordenschat H1 (blz. 24-27): opdr. 1 en 2
• Woordenschat H2 (blz. 56-59): opdr. 1, 2, 4, en 5

Na de herfstvakantie gaan we verder met deze paragrafen. 

De grote repetitie

Woordenschat H1 = herhaling, tegenstelling, opsomming

Woordenschat H2 = hyperbool, understatement, eufemisme

Grammatica H2 = samentrekking

Formuleren H1 = zinnen correct begrenzen 

Formuleren H2 = samentrekking controleren

Spelling H1 = trema, apostrof, accent, cedille

Spelling H2 = met of zonder -n en werkwoordspelling

Wat en waarom? 

Je leert wanneer je een zin korter kunt schrijven. Dit scheelt tijd en het leest prettiger voor de mensen die je teksten lezen. 

Samentrekking

• voorwaartse samentrekking: een antieke lamp en een moderne
• achterwaartse samentrekking: binnen- en buitenland

Let ook op het streepje!

kleine en grote landen

1. voorwaartse
2. achterwaartse

feestmutsen en -neuzen

1. voorwaartse
2. achterwaartse

Samentrekking

Samentrekking komen voor op drie niveaus:

• woordniveau: zon- en feestdagen (streepje)
• woordgroepsniveau: dure auto's en huizen (geen streepje)
• zinsniveau: Iris volleybalt op zaterdag Peter op zondag.

keukenstoel en -tafel

1. woordniveau
2. woordgroepsniveau
3. zinsniveau

hoge en lage bergen

1. woordniveau
2. woordgroepsniveau
3. zinsniveau

De jongen schreeuwt en rent.

1. woordniveau
2. woordgroepsniveau
3. zinsniveau

En nu? 

• Grammatica H2 - Samentrekking: opdr. 1 t/m 5

Klaar? Neem de theorie van Formuleren H2 door.

Vrijdag 29 oktober: Grammatica H2 - Samentrekking: opdr. 1-5

Goede of foutieve samentrekking? 

Samentrekking op zinsniveau: Iris volleybalt op zaterdag Peter op zondag.

Samentrekken mag alleen als aan drie voorwaarden is voldaan:

• dezelfde functie: zinsdeel, woordsoort
• dezelfde betekenis:
• hetzelfde getal: enkelvoud, meervoud

Goede of foutieve samentrekking? 

Stap 1: Kijk welke woorden zijn weggelaten 

Stap 2: Bepaal de functie, de betekenis en het getal (enkelvoud of meervoud) van beide 'zinnetjes'

Stap 3: Controleer of dit in beide gevallen hetzelfde is

Mijn les Nederlands was vandaag weer geweldig en zal ik daarom niet snel vergeten.

De tentamens werden gisteren teruggegeven maar een tentamen nog achtergehouden.

1. functie
2. getal
3. betekenis

De tentamens werden gisteren teruggegeven maar een tentamen nog achtergehouden.

1. Goed
2. Fout

In onze straat wordt een verkeersdrempel aangelegd en huizen gebouwd.

1. Goed
2. Fout

In onze straat wordt een verkeersdrempel aangelegd en huizen gebouwd.

1. functie
2. getal
3. betekenis

De clown trok zijn kleren uit en zich niets van van zijn publiek aan.

1. Goed
2. Fout

De clown trok zijn kleren uit en zich niets van van zijn publiek aan.

1. functie
2. getal
3. betekenis

De grote repetitie

Woordenschat H1 = herhaling, tegenstelling, opsomming

Woordenschat H2 = hyperbool, understatement, eufemisme

Grammatica H1 = samentrekking

Formuleren H1 = zinnen correct begrenzen 

Formuleren H2 = samentrekking controleren

Spelling H1 = trema, apostrof, accent, cedille

Spelling H2 = met of zonder -n en werkwoordspelling

Huiswerk

Maandag  1 november:

En nu? 

• Grammatica H2 - Samentrekking: opdr. 1 t/m 5
• Formuleren H2 - Samentrekking controleren: opdr. 1 t/m 3