Les 3 - Sensorisch onderzoek (Nieuwe versie 21/22)

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 3

Les 3 - Sensorisch onderzoek

Geef de studenten aan het begin van de les een letter. Dat wordt later hun groepje. Zo werken ze met verschillende studenten samen. De letters staan in de bijlage van de lesbrief. 

Weekplanning

Wk 1: Wat is sensorisch onderzoek? 

Wk 2: Panels & driehoekstest

Wk 3: Tetrad test en twee-uit-vijftest 

Wk 4: Eenvoudige verschiltest en rangordeningstest

Wk 5: Uitleg en start met de eindopdracht

Wk 6: Uitvoeren eindopdracht

Wk 7: Presentaties eindopdracht

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun jij:

• Beschrijven wat een tetrad test is,  deze zelf opzetten en uitvoeren.
• Beschrijven wat een twee-uit-vijf test is,  deze zelf opzetten en uitvoeren.

Wat gaan we vandaag doen?

1. Terugblikken op briefjes

2. Korte theorie: Tetrad & 2-5

3. Voorbereiden onderzoek

4. Uitvoeren onderzoek

5. Afsluiten

Evaluatie vorige les:

 Briefjes met vragen behandelen

Aan het einde van de vorige les hebben de studenten op de briefjes een vraag geschreven of de theorie. 
Je kan de studenten door middel van een klas gesprek elkaars vragen laten beantwoorden en aanvullen. 

Hoe zat het ook al weer met?

1. Wat is het verschil tussen hedonisch en analytisch?

2. Wat is een driehoekstest?

3. Wat is een gedwongen keuzeprocedure? 

4. Kan je iets wel/niet lekker vinden door het mondgevoel?

5. Hoe kan je SO inzetten bij je schoolonderneming 

     of in je werk later?

Leg je vraag uit met behulp van een voorbeeld.

Verdeel deze vragen over de klas. Ze zoeken hun vraag uit, eventueel met behulp van internet of buurman. 
Zo haal je de voorkennis weer op. 

Bespreek de vragen kort na door ieder nummer bij langs te gaan. 

Gokkans & betrouwbaarheid

Driehoekstest	Tetradtest	Twee uit vijf test
1/3 gokkans	1/3 gokkans	1/10 gokkans
Voordeel: Eenvoudige opstelling Nadeel: veel panelleden en dus testen nodig om het betrouwbaar te maken.	Voordeel: 1/3e panel voor dezelfde "power" als driehoekstest. Nadeel: 4 monsters kan belastend, waardoor vermoeidheid, adaptatie of gewenning een rol gaat spelen.	Voordeel: minder panelleden nodig. Nadeel: 5 monsters kan belastend, waardoor vermoeidheid, adaptatie of gewenning een rol gaat spelen.

Theorie uitleg over de twee testen.

Tetrad aanbiedingsvolgordes:

AABB - ABAB - ABBA - BBAA - BABA - BAAB (6)

Twee uit vijf

AABBB - ABABB - BAABB - ABBBA-BBBAA 

&

BBAAA - BABAA - ABBAA - BAAAB - AAABB (10)

Testen

Driehoekstest	Tetradtest	Twee uit vijf test
Monsters: 2 x A 1 x B	Monsters: 2 x A 2 x B	Monsters: 2 x A 3 x B
Kies de ongelijke	Verdeel in tweeën	Kies de 2 gelijken
306 573 864	284 928 529 408	435 292 089 328 878

Korte uitleg van de nieuwe testopstellingen. En waarin dit verschilt van de driehoekstest die ze al kennen. 

Beeld krijgen

Ieder duo krijgt de tetrad of twee uit vijf test toegewezen. 

Teken op een a4-tje hoe de jouw testopstelling er uit ziet.

Denk bijvoorbeeld aan:

- Waar en hoeveel codes?

- Alle aanbiedingsvolgordes (A/B)

- Resultaat papiertje

Op deze manier kunnen ze zonder al veel informatie te hebben zelf actief nadenken over wat er nodig is voor een test. 

Vergelijk met dezelfde duo's

Zoek de duo's op met dezelfde test op. 

Vergelijk jullie opstellingen.

Teken je verbeteringen in jullie tekening

erbij of op de achterkant. 

Wanneer de tekening af is delen ze deze met een duo die dezelfde test heeft. Zo kunnen ze hun tekening verbeteren, voordat ze het presenteren aan.

Presenteer aan een ander duo

Zoek de duo's op met een andere test op. 

Presenteer de opstelling aan elkaar.

Neem elkaar schets over op de achterkant 

of nieuw blaadje. 

Nu brengen 2 verschillende duo's elkaar op de hoogte van de test opstelling. 

Klassikaal bespreken

Tetrad

Twee uit vijf

Korte bespreking van de tekeningen.

Tetrad aanbiedingsvolgordes:

AABB - ABAB - ABBA - BBAA - BABA - BAAB (6)

Twee uit vijf

AABBB - ABABB - BAABB - ABBBA-BBBAA 

&

BBAAA - BABAA - ABBAA - BAAAB - AAABB (10)

Doel, hypothese en onderzoeksvraag

Geeft richting aan je onderzoek. 

Zoek uit wat de woorden betekenen. 

Daarna bedenk je met je groep voor de test van vandaag een doel, hypothese en onderzoeksvraag. 

Verdeel de klas in even aantal groepen. Ik had gekozen voor 4. In deze groepen maken ze een onderzoeksplan, maken ze de testopstelling en zijn zij zelf panel voor een andere groep. 

Doel, hypothese en onderzoeksvraag

Indeling:

Groep A maakt een Tetrad test voor groep  B

Groep C maakt een Tetrad test voor groep D

Groep B maakt een twee uit vijf test voor groep A

Groep D maakt een twee uit vijf test voor groep C

Ieder groep heeft zelf een test en is panel voor de ander, zo wissel je dat door. 

De groepen starten eerst met het bedenken van een doel, hypothese en onderzoeksvraag. Daarna deel je pas de opdracht uit voor het maken van een testopstelling. 

Laat wel alvast de producten zien voor de 2 verschillende testen. 

Nabespreken

• Doel
• Hypothese
• Onderzoeksvraag

De opdracht van vandaag

Tetrad test met ontbijtkoek A > B & C > D

Twee uit vijf test met frisdrank B > A & D > C

Opdracht uitdelen en kort de aanpak bespreken. In iedere les moeten ze steeds meer zelfstandig doen. In deze les is het wel handig om het nog even kort door te spreken. 

De tetrad groepjes krijgen een ander papier dan de 2 uit 5!

Hoe ga je dit aanpakken?

Je krijgt een leeg formulier, geschikt voor de Tetrad of 2 uit 5. 

Hoe ga je dit aanpakken?

In je groep ga je een testopstelling voorbereiden. 

Een ander groepje is jouw panel. 

Je maakt een opstelling en geeft 

ieder monster een random code 

en registreert dit. 

Monsteraanbieding

• Portiegrootte
• Temperatuur
• Samenstelling/uitsnede
• Bereiding
• Versheid
• Presentatie
• Instructie en proefwijze

Denk met de klas na over hoe je bijvoorbeeld gelijke monsters kan aanbieden. 

Aan de slag

1. Zoek een rustige plek op.

2. De instructie staat op je formulier.

3. Vragen, probeer er eerst samen uit te komen. 

     Daarna mag je natuurlijk ook mij vragen. 

4. Klaar? Dan mag je even rustig zitten/kletsen, 

      zonder de andere groepjes te verstoren. 

Testen

Alle testopstellingen klaar? Testen maar. 

Ieder groepje is panel, maar neemt ook zijn eigen opgestelde test af. Er moet dus even organisatorisch een volgorde van testen en wisselen afgesproken worden. 

Iedere testafname duurt ongeveer 3-5 minuten. 

Nabespreken testuitslagen

Vooruitblikken op de eindopdracht:
Waar moet je je nog in verdiepen om zelf een onderzoek op te zetten?

De studenten kunnen voor zichzelf evalueren en jij kan meer inzicht krijgen in hetgeen je misschien nog een keer moet behandelen. 

Volgende week

Laatste keer 2 nieuwe sensorische testen leren voorbereiden en uitvoeren.

Volgende week:

Eenvoudige verschiltest en rangordeningstest.