Wijs met nieuws. Les groep 8

• Mediawijsheid
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wijs met nieuws

Volg jij vaak het nieuws?

Ja

Nee

Elke dag

Nooit

Bijna elke dag

Activeer de voorkennis. Laat de kinderen de poll invullen. Bekijk de antwoorden klassikaal. 

Hoe volg jij het nieuws?

Ik lees een online krant zoals nu.nl of de telegraaf

Ik kijk naar het journaal

Ik lees een fysieke krant

Ik volg het nieuws eigenlijk niet

Activeer de voorkennis. Laat de kinderen de poll invullen. Bekijk de antwoorden klassikaal. 

Nieuws volgen

Vind jij het belangrijk om het nieuws te volgen.

Waarom wel/niet?

Bespreek met je maatje 1 minuut. Daarna kort klassikaal door vingers. 

Welke zijn wel 'nieuwswaardig'?

1. Mijn zus is van de trampoline gevallen
2. Ajax heeft gewonnen van Feyenoord
3. Amerika heeft een nieuwe president
4. Het konijn van mijn beste vriend is overleden

Niet al het nieuws komt in de media, zoals de krant of televisie. Dat gebeurt alleen met nieuws dat voor een grote groep mensen belangrijk is. Dan is het 'nieuwswaardig'. 

De kinderen vullen in wat zij denken dat nieuwswaardig is.

Hoe noem je media die veel mensen gebruiken?

1. grote media
2. massamedia
3. journaal

Nepberichten

Niet alle nieuwsberichten zijn waar. Vooral op internet worden veel nepberichten geplaatst.

 

Wat is 'satire', denk je?

De kinderen vullen in wat zij denken dat satire betekent. Het betekent met humor kritiek hebben. Bijvoorbeeld De speld, 

Nieuwspaal, Ermaggezongenworden 

Speel het filmpje af. In het filmpje komt een quizvraag voor. Laat de kinderen als ze 'meer' denken een duim omhoog doen en als ze 'minder' denken een duim omlaag doen. 

Vertel dat er een kijkvraag komt over de tips voor nepnieuws herkenning. 

Hoe kan je nepnieuws herkennen? Kies de juiste 3 antwoorden

1. Controleer de datum van het bericht
2. Controleer of de schrijver betrouwbaar is
3. Controleer de lengte van het bericht: korter is minder betrouwbaar
4. Controleer de bron van het bericht

Nepnieuws herkennen

Tip 1: Check de bron

De Speld is 'satire'.

Nepnieuws herkennen

Tip 2: Check de auteur

Wie heeft het bericht geschreven? Bestaat deze persoon wel echt? Is het een expert?

Vraag aan de kinderen om de bron te bekijken en of dit een expert is. (nee, iemand op facebook)

Nepnieuws herkennen

Tip 3: Check de datum

De foto is gemaakt in 2016 in Zuid-Afrika en dus niet tijdens de coronapandemie.

Onderzoek onthult dat er teveel onderzoeken zijn

1. Echt
2. Nep

Dit is wel waar:

https://www.hln.be/wetenschap-en-planeet/nieuw-onderzoek-onthult-dat-er-te-veel-onderzoeken-zijn~a9d7c5a4/

www.hln.be

Geld op bij stichting 'Weet wat je besteedt'

1. Echt
2. Nep

Amerikaan eet binnen acht minuten 480 oesters

1. Echt
2. Nep

Er bestaat kunst gemaakt van echte mensenbotten

1. Echt
2. Nep

Japanners eten WK-octopus op die voorspellingen doet voor WK voetbal

1. Echt
2. Nep

Meisje zit 13 uur aan tafel nadat vader haar dwingt haar spruitjes op te eten

1. Echt
2. Nep

Straling van WiFi is schadelijk voor de gezondheid

1. Echt
2. Nep

'Deepfake'

Steeds meer nepberichten worden gemaakt door computers. Dit zijn meestal foto's of video's. Dit soort nepbeelden worden 'deepfakes' genoemd.

Bekijk de video over deepfake, vertel dat er na de video weer een kijkvraag volgt. 

Waarom is er kritiek op deepfake video's?

1. Je kunt mensen dingen laten zeggen die ze niet gezegd hebben
2. Het is illegaal
3. Mensen gaan door deepfakes niet meer naar de bios

'Deepfake' foto

Vertel: Het is al best lang mogelijk om bestaande foto's te veranderen. Dat kan gemakkelijk met bijvoorbeeld photoshop.

Zoals bij deze foto. Heel onschuldig natuurlijk...

Zijn deze echt of nep?

Vertel: Ze zijn nep. Dit heeft de computer gemaakt en is dus deepfake. 

Eigen nep-nieuwsbericht 

Ga naar www.thispersondoesnotexist.com en sla deze foto op.

Ga naar www.breakyourownnews.com en maak daarmee je eigen nepnieuws bericht.  

Maak een screenshot.

Leg de opdracht uit. De kinderen maken een foto van het gezicht en plakken die in het nepnieuwsartikel. Ze maken een headline (een kop) en een kort stuk tekst eronder. Ze maken een screenshot en leveren het in op de volgende slide.

Inleveren nepnieuws-bericht

Kleine check:
Hoe herken je nepnieuws?