vp chronisch zieken les CF COPD

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

CF en COPD

Les 5 Periode 3 chronisch zieken 

wat gaan we doen vandaag?

verpleegkundige aandachtspunten benoemen bij zorgvragers met CF en COPD

Maar eerst... ->  Terugblik!

Vorige keer: 

Ziekte v Bechterew = vorm van ontstekingsreuma

Bij de ziekte van Bechterew zijn vooral de gewrichten van rug, heupen en knieën ontstoken. De wervelkolom wordt stijf en pijnlijk en soms ook krom.

Symptomen Ziekte van Bechterew

De ziekte van Bechterew begint met pijn en stijfheid, vooral laag in de rug. Na de rugwervels raken ook de gewrichten van schouder, heup en knieën ontstoken. Patiënten met de ziekte van Bechterew zijn vaak moe. In een latere fase kunnen ook de ogen, hart en andere organen ontstoken raken.

Erfelijke factor

Bij de ziekte van Bechterew spelen erfelijke factoren een rol. Binnen een familie komt de aandoening vaak bij meerdere personen voor.

Oorzaken

Over de oorzaken van de ziekte van Bechterew is nog weinig bekend. Mogelijk zijn darminfecties en urineweginfecties een aanleiding. Zeker is dat een erfelijke factor meespeelt.

Infectie

Infecties aan darmen of urinewegen kunnen een aanleiding zijn voor het ontstaan van de ziekte van Bechterew. De natuurlijke afweer die het lichaam tegen dit soort infecties opbouwt, richt zich dan vervolgens tegen het eigen lichaam.

Wat zouden de vpk aandachtspunten kunnen zijn bij de ziekte van Bechterew?

Fibromyalgie

Letterlijk betekent fibromyalgie: pijn in bindweefsel en spieren. Het is een term die beschrijft wat er aan de hand is, maar die geen oorzaak aanduidt. Klachten zijn pijn, stijfheid, vermoeidheid en soms stemmingswisselingen.

De oorzaak van fibromyalgie is onbekend. Vele onderzoeken verder weten we dat de aandoening niet verklaarbaar is door afwijkingen in het spierweefsel. Ook is het geen ontstekingsziekte en is het waarschijnlijk niet erfelijk.

Hoe kun je de pijn bij zorgvragers in kaart brengen?

Cystic Fybrosis (CF)

Cystic Fybrosis ook wel Taaislijmziekte genoemd

sinds 2011 in hielprik dus vroeg opgespoord, 1 op de 25 baby's heeft dit. (door vroege opsporing gelukkig snel behandelen)

aanvullend onderzoek: zweettest(meer zoutgehalte) en DNA test

CF is een erfelijke en ongeneeslijke ziekte met een gemiddelde levensverwachting van 45-50 jaar. Als je CF hebt dan is het slijm door het hele lichaam heen te taai. Hierdoor werken diverse organen zoals de longen, alvleesklier en voortplantingsorganen niet goed en wordt de functie van deze organen steeds slechter.

CF wordt veroorzaakt door een foutje in het erfelijk materiaal, het CF-gen. Als je van beide ouders zo’n fout erft dan heb je CF. Als je één fout CF-gen hebt, dan ben je drager. CF is niet besmettelijk!

Ongeveer 1550 mensen in Nederland hebben CF

symptomen:

Moeite met ademhalen

langdurig hoesten en slijm

bijholte ontsteking

luchtweginfecties

slechtwerkende lever

laag HB

moeizame voedselvertering (slechter groeien)

welke zorgvraag kan hieruit komen voor ons als verpleegkundige?

verpleegkundige aandachtspunten:

benauwdheid

kortademig, slechter praten

vaak infectiegevoelig

angst

vaak jonge mensen

toekomst?

Medicatie, zuurstof, bewegen

COPD

Chronic Obstructive Pulmonary Disease (Chronische Obstructieve Long Ziekte).

COPD is een longziekte waarbij je longen zijn beschadigd. Je hebt minder zuurstof en ademen is moeilijker. Hierdoor heb je minder energie.

COPD is een verzamelnaam voor:

Chronische bronchitis

Bij chronische bronchitis zijn je bronchiën steeds ontstoken. De bronchiën zijn de vertakkingen van je luchtpijp naar je longen. Daardoor maakt je lichaam meer slijm aan en is ademhalen lastiger.

Longemfyseem

Bij longemfyseem of emfyseem gaan er langzaam longblaasjes verloren. De longblaasjes zorgen ervoor dat zuurstof na het inademen in je bloed komt. En dat je afvalstoffen weer kunt uitademen. Hoe minder longblaasjes er zijn, hoe moeilijker dit wordt. Hierdoor kun je het benauwd krijgen.

welke zorgvraag is hier ?

wat is GEEN oorzaak van COPD?

1. roken
2. schadelijke stoffen
3. erfelijkheid
4. onjuist medicatie gebruik

wat is de grootste veroorzaker van COPD?

COPD is een blijvende longziekte die niet te genezen is. Met de juiste behandeling en aanpassingen in je leven is het verloop van de ziekte wel te beïnvloeden.

symptomen

Benauwdheid

Hoesten

Slijm ophoesten

Kortademigheid

Vermoeidheid

Weinig spierkracht

Gewichtsverandering

met wie werk je samen?

verpleegkundige aandachtspunten

weinig energie

minder zuurstofopname

in beweging blijven

gezonde voeding

acceptatie door zorgvrager en naaste

toekomst?

longaanval

Een longaanval (exacerbatie) is een heftige en vaak nare ervaring die mensen met COPD meestal wel kennen. Bij een longaanval worden je klachten plotseling erger. De klachten zijn bij iedereen anders. Het is belangrijk dat je de signalen herkent én hier op reageert. Zo kun je zorgen dat de aanval minder ernstig is en kun je opname in het ziekenhuis voorkomen. Onderneem dus bij een aanval snel actie.

symptomen longaanval

Duidelijk meer hoesten dan normaal

Duidelijk meer en taaier slijm dan normaal

Duidelijk meer benauwdheid dan normaal

wat doe je?

Probeer kalm te blijven en raak niet in paniek.

Wees niet bang om hulp van je arts in te roepen. 

Gebruik je longaanval actieplan en bekijk wat je met je arts hebt afgesproken.

Nog geen actieplan in huis? Bel je huisarts of longarts en bespreek wat je moet doen. Het kan zijn dat je medicijnen worden aangepast of dat je langs moet komen.

Vragen?

Volgende week:

De student benoemt verpleegkundige aandachtspunten bij

Inflammatory Bowel Disease (IBD) en Hepatitis B

Opdr voor 1 punt

Beantwoord de vragen bij de casus.

Inleveren via Teams

Uiterlijk 13 maart

Vragen?