2aha Spelling H4 (samenstellingen en pv in verleden tijd)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

HOOFDSTUK 4

• Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters correct spellen.
• Je kent de spellingsregels van de persoonsvorm in verleden tijd.
  
  

Samenstellingen

• Twee woorden aan elkaar geplakt.
• Fiets + tas = fietstas.
• Voetbal + veld = voetbalveld.

Zo eenvoudig zijn ze niet allemaal, soms moet je tussen de twee woorden tussenletters plaatsen. 

-(e)n, -e, -s-

De tussenletter -s- schrijf je: 

• Als je er één hoort.

 

De tussenletter -s- schrijf je: 

• Als het tweede deel van een samenstelling begint met een s-klank. 
• Vervang dit tweede deel dan door een woord zonder zo'n s-klank.
• Lievelingschrijver of lievelingsschrijver?
• Dorpschool of dorpsschool?

De tussenletters -en schrijf je: 

• Als het eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud eindigend op -en heeft.

-e of -en?

Schrijf geen -(e)n, maar soms wel -e als:

• Het eerste deel geen meervoud heeft.
• Het eerste deel ook een meervoud heeft op -s (seconden/secondes).
• Het eerste deel geen zelfstandig naamwoord is.
• Het eerste deel versterkt een bijvoeglijk naamwoord.

in de verleden tijd

- de(n),  dd(en), te(n), tte(n)

uitlegvideo

• Werkwoorden waarvan de ik-vorm eindigt op -d of -t. 
• Kosten - kostten, verbrande - verbrandde.
• Kijk goed naar de werkwoordsvorm.
• Persoonsvorm, infinitief (hele ww) of bijvoeglijk naamwoord?

De persoonsvorm in verleden tijd

• Persoonsvorm tegenwoordige tijd meervoud: -den, -ten.   Ouders behoeden hun kinderen graag voor narigheid.         Posten jullie deze brieven vandaag nog? 

     Wij worden heel snel volwassen. 

• Persoonsvorm verleden tijd: -dde(n), of -tte(n).

     Hoe laat landden jullie gisteren?

     Het mistte vanmorgen in Friesland.

     Wij stichtten een enorme brand.

• Bijvoeglijke naamwoorden schrijven we zo kort mogelijk (de/te).   De militairen brachten de bevrijde gijzelaars naar het hospitaal.

Ik kan niets zien in die slecht verlichte kamer.

• Maar bij infinitieven met -dd- of -tt- heeft ook het bijvoeglijke naamwoord -dd- of -tt-. 
• Bekladden -> De bekladde muren.
• Verrotten -> De verrotte appels.

Persoonsvorm in verleden tijd.
Ondanks een flinke verkoudheid ... (hoesten) Bram bijna niet.

1. Hoesten
2. Hoest
3. Hoeste
4. Hoestte

Persoonsvorm in verleden tijd.
De dierenarts ... (vermoeden) een spoedig herstel van de gewonde hond.

1. Vermoede
2. Vermoedde
3. Vermoed
4. Vermoeden

Spelling opdr. 1 t/m 4 (p. 124-125). 

Spelling werkwoorden opdr. 1 t/m 5 (p. 126-127).

= huiswerk voor donderdag.

Oefenen!

• Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters correct spellen.
• Je kent de spellingsregels van de persoonsvorm in verleden tijd.