2.3: Verwering, Erosie & Sedimentatie

Erosie & Verwering & Puinhellingen & Sedimentatie & Morene 
1 / 38
suivant
Slide 1: Diapositive
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

Cette leçon contient 38 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Erosie & Verwering & Puinhellingen & Sedimentatie & Morene 

Slide 1 - Diapositive

Erosie
Verwering

Slide 2 - Question de remorquage

Welke drie vormen van fysische (mechanische) verwering hebben we?

Slide 3 - Question ouverte

Chemische Verwering
Mechanische Verwering

Slide 4 - Question de remorquage

Verwering door temperatuurverschillen
  • Iets dat opwarmt, zet uit. Iets dat afkoelt krimpt (meestal)
  • Steen warmt overdag op, koelt in de nacht af 
  • Uitzetten, krimpen, uitzetten, krimpen --> Scheuren 
  • Denk aan een theeglas! 


Slide 5 - Diapositive

Verwering door vorst
  • Water komt in kieren,  
  • Het gaat vriezen 
  • Bevroren water (ijs) zet uit 
  • IJs drukt de steen uit elkaar
  • Steen breekt 

Slide 6 - Diapositive

Verwering door wortels
  • Wortels zetten uit, 
  • in de kieren van de steen (vergelijkbaar met vorstverwering) 
  • en duwen de steen uit elkaar
  • waardoor de steen uit elkaar valt 

Slide 7 - Diapositive

Gebruik de bron.
Hoewel chemische verwering van kalksteen in de
Baai van Ha Long overheerst, vindt er ook mechanische
(of fysische) verwering plaats. Hierbij speelt de vegetatie
op de kalksteentorens een rol.
Beschrijf de wijze waarop de vegetatie op de kalksteentorens
bijdraagt aan mechanische verwering.

Slide 8 - Question ouverte

In de woestijnen zoals op het Arabisch Schiereiland en de Sahara worden gesteenten vooral afgebroken door fysische verwering. Beschrijf in twee stappen deze vorm van fysische verwering.

Slide 9 - Question ouverte

Bekijk de afbeelding. In de grafiek is met twee lijnen aangegeven waar op aarde de relatieve verweringssnelheid voor chemische en fysische verwering het grootst is. Welk klimaatgebied ligt op ongeveer 0° breedte en welk gebied ligt in de buurt van de 30° breedte?

Slide 10 - Question ouverte

Chemische verwering...
A
Komt alleen voor in hele droge gebieden
B
Komt vooral voor in koude gebieden
C
Komt vooral voor in droge, warme gebieden
D
Komt vooral voor in warme en natte gebieden

Slide 11 - Quiz

Bij chemische verwering
A
valt het gesteente uit elkaar (samenstelling verandert). Sommige materialen lossen op
B
valt het gesteente uit elkaar (samenstelling verandert niet)
C
wordt gesteente meegenomen door wind, water en ijs

Slide 12 - Quiz

Chemische verwering

Slide 13 - Diapositive

Je ziet een zeer grillige kalkstenen rotsformatie die de ‘Flower Pot’ wordt genoemd. De formatie komt voor in Lake Huron in het zuidoosten van Canada op ongeveer 44º N.B.Wordt deze rotsformatie vooral aangetast door mechanische verwering, door chemische verwering of door beide? Licht je keuze toe.

Slide 14 - Question ouverte

In welke maanden is de kans op chemische verwering het grootst? Waarom?

Slide 15 - Question ouverte

Zowel in Vietnam als in West-Europa vindt chemische verwering van kalksteen plaats. De snelheid waarmee kalksteen in Vietnam door chemische verwering wordt afgebroken, verschilt echter van de snelheid waarmee dat gebeurt in West-Europa.
Geef de twee oorzaken van dit verschil.
tip
- bedenk eerst de voorwaarden voor chemische verwering
- Zoek vervolgens op in hoeverre die voorwaarden aanwezig zijn op de verschillende plekken

Slide 16 - Question ouverte

Samenvatting:
Erosie: slijtage van een vast oppervlak wat wordt verplaatst of verdwijnt

Verwering: Gesteente wordt afgebroken, maar blijft op dezelfde plaats
   - Chemische verwering (oplossen, bijvoorbeeld in water)
   - Mechanische verwering (in stukken breken)
       - Vorst (water zet uit, breekt steen in stukken)
      - Krimp/uitzetten (door temperatuurverschillen)
      - Plantenwortels die het uit elkaar drukken

Slide 17 - Diapositive

Bekijk de doorsnede van de rivier. Welke omschrijving hoort waar?
Veel erosie
Beetje erosie
Sedimentatie grote stukken
Sedimentatie kleine stukken

Slide 18 - Question de remorquage

Erosie
Erosie
Erosie
Sedimentatie
Sedimentatie
Sedimentatie

Slide 19 - Question de remorquage

Erosie
Water snijdt een weg door het landschap; bodem wordt meegevoerd (transport)

IJs & Wind: Ook van invloed!

Bewegend water & lucht
neemt deeltjes mee!

Slide 20 - Diapositive

Bodemerosie
Bodem spoelt weg door wind/water/ijs: Meestal regenwater!


Slide 21 - Diapositive

In het Taurusgebergte, in het zuidwesten van Turkije, vindt veel ontbossing plaats. Dit leidt in het omliggende gebied regelmatig tot overstromingen.
Leg uit dat ontbossing in het Taurusgebergte kan leiden tot overstromingen in het omliggende gebied.
Je uitleg moet een oorzaak-gevolgrelatie bevatten.

Slide 22 - Question ouverte

Bodemerosie
Bodem spoelt weg door wind/water/ijs: Meestal regenwater!

Door ontbossing (of bijvoorbeeld overbeweiding)...
Is er minder vegetatie
en zijn er minder wortels die de bodem bij elkaar houden
Waardoor de bodem kwetsbaarder is voor erosie bij regenval

Slide 23 - Diapositive

Verwoestijning in Spanje is een groot probleem en leidt vaak tot bodemerosie.
Leg uit dat verwoestijning vaak leidt tot bodemerosie. Je uitleg moet een oorzaak-gevolgrelatie bevatten.

Slide 24 - Question ouverte

Sedimentatie

Slide 25 - Diapositive

Wat is sedimentatie?
A
Het transporteren van stenen
B
Het afbreken/afslijten van stenen
C
Het kapot vallen van stenen
D
Het blijven liggen van stenen

Slide 26 - Quiz

Sedimentatie
Hoe steiler de rivier
Hoe meer erosiekracht

Hoe minder steil de rivier
Hoe meer sedimentatie
--> Eerst de zware delen (grind), later de lichtere delen (eerst zand, dan klei). 
--> Rivier sorteert materiaal!

Slide 27 - Diapositive

Dit proces vindt bij meanderende rivieren plaats in de binnenbocht. Leg dit proces uit.

Slide 28 - Question ouverte

Waarom zal er bij een laag verhang minder sedimentatie plaatsvinden? En waar komen we dit in het lengteprofiel van een rivier tegen?

Slide 29 - Question ouverte

Waarom zal er bij een laag verhang minder sedimentatie plaatsvinden? En waar komen we dit in het lengteprofiel van een rivier tegen?

Slide 30 - Question ouverte

Sedimentatie in laagland: Delta
In laagland kan de rivier splitsen
Vaak in een "driehoek"
Griekse letter Delta 
= I>

Slide 31 - Diapositive

Delta in Nederland
Voordelen delta:
- Vruchtbaar (door sediment)
- Handel (dicht bij zee)

Van oudsher dichtbevolkt gebied (Nijl, Indus, Mekong).

Slide 32 - Diapositive

Morene
Puinhelling

Puinwaaier
Een verzameling losse stukken steen die in een gebergte in een vrije val naar beneden zijn gekomen en aan de voet van een helling liggen.
Sediment, neergelegd door een gletsjer.
Kegelvormige puinhelling die ontstaat op een plotselinge overgang in reliëf.

Slide 33 - Question de remorquage

Sedimentatie in hoogland
Morene: Sediment, neergelegd door een gletsjer.



Puinhelling: Een verzameling losse stukken steen die in een gebergte in een vrije val naar beneden zijn gekomen en aan de voet van een helling liggen.



Puinwaaier: Kegelvormige puinhelling die ontstaat op een plotselinge overgang in reliëf.

Slide 34 - Diapositive

Gebruik de bron.
De landschapsvorm bij de letter a in de bron
is ontstaan als gevolg van exogene processen.
Met welk begrip wordt deze landschapsvorm aangeduid?
Kies uit: delta, lawine, modderstroom, puinhelling.

Slide 35 - Question ouverte

Gebruik bron 9.
Aan de voet van de uitgehakte sculpturen in Mount Rushmore is door
verwering en de werking van de zwaartekracht een landschapsvorm
ontstaan die in bron 9 met de letter X weergegeven is.
Met welk begrip wordt deze landschapsvorm aangeduid?
Kies uit: delta of morene of puinhelling of puinwaaier

Slide 36 - Question ouverte

De wederzijdse beïnvloeding tussen mens en natuur kan juist in het
Midden-Oosten leiden tot landdegradatie. Noteer twee vormen van landdegradatie die in het Midden-Oosten veel voorkomen op je antwoordblad. Geef voor elke vorm aan op welke wijze de wisselwerking tussen mens en natuur leidt tot deze vorm van landdegradatie.

Slide 37 - Question ouverte

Aan de slag
Ga verder met samenvatten/ leren / eindexamensite.nl

Slide 38 - Diapositive