H3 + H4 Verbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Legenda

• Theorie
• 
  

Verbanden

Inhoud

Deze les herhalen we het volgende:

wat zijn tekstverbanden;

hoe kun je tekstverbanden herkennen;

de tekstverbanden: opsomming en tegenstelling.

Nieuwe verbanden:

voorbeeld en oorzaak - gevolg

Tekstverbanden

Een tekstverband geeft de 'relatie' aan van het ene stukje tekst met het andere stukje.

Met andere woorden: wat het ene stukje tekst met de andere te maken heeft.

Met behulp van signaalwoorden kan je benoemen wat die relatie is.

Je moet nu de volgende  tekstverbanden kunnen herkennen:

- Opsomming

- Tegenstelling

- Voorbeeld

- Oorzaak-gevolg

De opsomming

Het tekstverband opsomming herken je aan de woorden:

- Ten eerste, ten tweede, ten derde 

- Om te beginnen

- Ook (nog)

- Verder

- Ten slotte

- En

Maar ook aan de opsommingstekens.

Voorbeeldzinnen

In mijn boekentas zitten werkboeken, schriften, pennen en een geodriehoek. 

Ik heb vandaag gewerkt en ook nog gesport. Ook ben ik naar de winkel geweest en heb ik boodschappen gedaan.

Schrijf nu zelf een stukje waarin je gebruik maakt van de signaalwoorden voor de opsomming.

De tegenstelling

Het tekstverband tegenstelling herken je aan de woorden:

- Tegenover 

- Maar

- Hoewel

- Echter

- Toch

- Aan de ene kant .... aan de andere kant

Voorbeeld

Ik zou wel op vakantie willen, maar ik heb nu geen geld.

Veel jongeren zijn digitaal handig. Aan de ene kant is dat een fijne ontwikkeling. Aan de andere kant zorgt het ook voor verslaving.

Schrijf nu zelf een stukje waarin je gebruik maakt van de signaalwoorden voor de tegenstelling.

Het voorbeeld

Het tekstverband voorbeeld herken je aan de woorden:

- Bijvoorbeeld

- Zo

- Zoals

- Denk aan

- Neem nou

- Onder andere

Voorbeeldzinnen

Op de middelbare school krijg je moeilijke vakken, zoals wiskunde.

Sommige docenten zijn heel leuk. Neem nou mevrouw Toledo. Die is soms best wel aardig.

Schrijf nu zelf een stukje waarin je gebruik maakt van de signaalwoorden voor het voorbeeld.

Oorzaak-gevolg

Het tekstverband oorzaak-gevolg herken je aan de woorden:

- Daardoor

- Doordat

- De oorzaak hiervan is

- Waardoor

- Ten gevolge van

Voorbeeldzinnen

Doordat ik niet geleerd had, haalde ik een onvoldoende.

De brug stond open. Hierdoor kwam ik te laat.

Schrijf nu zelf een stukje waarin je gebruik maakt van de signaalwoorden voor het verband oorzaak-gevolg.

Noem 3 signaalwoorden voor het tekstverband OPSOMMING. Controleer daarna je antwoord.

Noem 3 signaalwoorden voor het tekstverband VOORBEELD. Controleer daarna je antwoord.

Noem 3 signaalwoorden voor het tekstverband TEGENSTELLING. Controleer daarna je antwoord.

Noem 3 signaalwoorden voor het tekstverband OORZAAK-GEVOLG. Controleer daarna je antwoord.

Sleep de signaalwoorden naar het juiste tekstverband. Het is niet gelijk verdeeld.

Tegenstelling

Voorbeeld

Opsomming

echter

zo

maar

denk aan

zoals

ook

onder andere

hoewel

Sleep de signaalwoorden naar het juiste tekstverband. Het is niet gelijk verdeeld.

Oorzaak-gevolg

Voorbeeld

Opsomming

neem nou

ten slotte

en

verder

daardoor

denk aan

onder andere

doordat

In onderstaande tekst zitten twee tekstverbanden. Welke 2 kan je vinden en aan welke signaalwoorden zie je dat?

Ik was moe en had nergens meer zin in. In mijn tas zaten boeken, maar die heb ik vandaag niet eens gebruikt. Ik vraag me af waarom ik dit elke dag moet meenemen.

In onderstaande tekst zitten drie tekstverbanden. Welke 3 kan je vinden en aan welke signaalwoorden zie je dat?

Ik zou wel willen dat het zomer is. De winter is echter nog niet eens begonnen. Ik hou van de zon, de zee, het strand en lange warme zomeravonden. De winter is vreselijk. Neem nou die korte dagen. Dat vindt niemand toch fijn?

Einde 

Van dit onderdeel