6.3 Samenleven

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom bij thema 6 

Klas M2D

Kom rustig binnen in het lokaal​

Pak je laptop erbij en ga naar deze LessonUp

Code staat ook op het whitebord

Tijdens de uitleg is het stil

Daarna werken volgens de instructie van de docent​

​

Planning van de les

Voorkennisquiz in LessonUp over bassistof 6.1 en 6.2

Instructie over bassistof 6.3

Opdrachten gezamenlijk maken

Herhalen en afsluiten

Leg in je eigen woorden uit welke organismen consumenten van de
1e orde kunnen zijn

Regen, zonlicht en temperatuur zijn:

1. biotische factoren
2. abiotische factoren

Voedsel, roofdieren, ziekteverwekkers zijn

1. abiotische factoren
2. biotische factoren

1. Levensgemeenschap
2. Ecosysteem
3. Populatie
4. Individu

Leg in je eigen woorden uit welke groepen organismen we in de kringloop van stoffen onderscheiden

1. Levensgemeenschap
2. Ecosysteem
3. Populatie
4. Individu

1. Levensgemeenschap
2. Ecosysteem
3. Populatie
4. Individu

1. Levensgemeenschap
2. Ecosysteem
3. Populatie
4. Individu

Leerdoelen van deze les

Aan het einde van de les:

- kan je uitleggen wat een biologisch evenwicht is.

- kan je uitleggen hoe soorten afhankelijk kunnen zijn van elkaar voor voedsel, een schuilplaats en voortplanting.

6.3 Samenleven

De populatiegrootte is het aantal organismen in een populatie.

De populatiegrootte hangt af van de invloeden uit de omgeving, dus van biotische en abiotische factoren.

6.3 Samenleven

Als er voldoende voedsel is en er maar weinig vijanden (roofdieren) zijn, kunnen de konijnen in een bos zich goed voortplanten.

De populatie konijnen wordt dan groter.

Maar de omstandigheden kunnen ook ongunstig zijn, bijvoorbeeld als er weinig te eten is. Er sterven dan meer individuen dan er geboren worden. Daardoor wordt een populatie kleiner.

6.3 Samenleven

Elk organisme heeft relaties met soortgenoten.

Samenwerking en paarvorming:

Konijnen leven samen in een hol en krijgen samen jongen.

Of ze vechten met elkaar om voedsel.

Ook dat is een relatie.

6.3 Samenleven

Bij concurrentie vechten 2 organismen om hetzelfde. 

Bijvoorbeeld om voedsel of een veilige plek om te slapen. 

De winnaar krijgt het voedsel, of de slaapplek, of de partner.

6.3 Samenwerken

Er is nog een manier waarop dieren de kans op gevechten verkleinen. Dat is met een territorium.

Een territorium is een gebied waar één dier leeft, of een groep dieren van dezelfde soort. Andere soortgenoten mogen er niet in. De dieren blijven in hun eigen territorium.

Daardoor komen ze elkaar niet tegen en gaan ze ook niet vechten.

Relaties tussen organismen

een symbiose

De alg doet aan fotosynthese.

Zo maakt hij voedsel voor de schimmel.

De schimmel zorgt voor water. Ook maakt hij een beschutte plek voor de alg.

Twee organismen van verschillende soorten leven zo langdurig samen.

Deze relatie heet een mutualisme

6.3 Samenleven

Bij een korstmos hebben beide organismen voordeel van de symbiose. Maar dat is niet altijd zo.

Bij parasitisme heeft een van de twee nadeel.

Het organisme dat nadeel heeft, noem je de gastheer.

Het organisme dat voordeel heeft, is een parasiet.

Parasieten kunnen dieren, planten of schimmels zijn.

zelf aan de slag

6.3 Samenleven:

Blz. 221
Gezamenlijk maken we opdrachten 1 t/m 4