NAH: Hooi op je vork

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Keuzedeel NAH

 Hooi op je vork

Hooi op je vork

     Een model voor het begeleiden van mensen met NAH

Uitgangspunten:

• Streven naar maximale autonomie
• NAH is complex en veelomvattend
• Vroeger en nu zijn belangrijk
• Uitgaan van wat er wel is en aansluiten bij de motivatie van de persoon zelf

Twee fasen

1. Ontdekken: 

• informatie verzamelen over de persoon zelf (wie is hij, wat kan hij, wat wil hij) 
• over het leven  (hoe was het vroeger, hoe is het, wat wil de persoon)

2. Ontwikkelen:

• Wensen worden uitgewerkt in een actieplan met concrete doelen

In deze les: fase 1 ontdekken

• Algemene persoonsgegevens
• Belangrijke gebeurtenissen
• Diagnose
• Beperkingen en mogelijkheden
• Ontwikkelingsfase
• Leefstijl
• Copingstijl

Belangrijke gebeurtenissen

Wat zijn belangrijke gebeurtenissen in het leven van Jan?

Belangrijke gebeurtenissen

• Gebeurtenissen uit het verleden- ervaringen die nu nog van betekenis zijn  (vaak is 'belangrijke gebeurtenis' te abstract begrip voor iemand met NAH, leg dan uit wat er mee bedoeld wordt. Vraag bv naar die dingen die gebeurd zijn waar de persoon heel verdrietig of blij van werd)
• Vraag naar het ontstaan van het letsel, welke omstandigheden? 

Diagnose

• Vraag aan de persoon zelf 'wat hij heeft' en wat dat inhoudt (gebruik vervolgens  dat woord in het contact met die persoon)
• Vermeld ook de officiële diagnose (medische en/ of neuropsychologische diagnoses geven inzicht in de aanwezige beschadigingen en helpen om uitingsvormen van stoornissen beter te begrijpen  

Jan is linkszijdig verlamd en heeft dus een bloeding in zijn re- hersenhelft gehad

Wat zijn de evt. gevolgen hiervan voor Jan? 

Gevolgen rechtszijdige bloeding

• zwakte of verlammingen aan de linkerkant van het lichaam
  
• verminderd zicht of soms zelfs blindheid aan één kant van het gezichtsveld
  
• niet reageren op signalen aan de linkerkant van het lichaam (neglect)
  
• problemen met ruimtelijk denken en schatten hoe lang iets duurt
  
• geen zicht op eigen gedrag en merkt niet op dat iets niet meer mogelijk is
  
• moeilijk kunnen verplaatsen in een ander

Beperkingen en mogelijkheden

Kennis van de beperkingen als gevolg van NAH geeft inzicht in de problemen die iemand tegenkomt in het dagelijks leven en waar de mogelijkheden liggen! 

Bekijk het formulier, wat valt op? 

Ontwikkelingsfase

Bij ontwikkelingsfase gaat het om de levensfase van de persoon op het moment dat het hersenletsel ontstond. Huidig gedrag kan hiermee samenhangen. 

Bij het omschrijven van de ontwikkleingsfase is het belangrijk zo concreet mogelijk te zijn: welk gedrag zie je? 

Voorbeeld

Leefstijl

Bij leefstijl gaat het om de huidige manier van leven als om de leefstijl van vroeger. De vroegere leefstijl kan veel verklaren van het huidige gedrag van de persoon

'Voordat ze hersenletstel kreeg was Anouk een echte jongensgek. Ze is nog steeds voortdurend bezig toenadering tot mannen te zoeken. Haar huidige gedrag wordt door begeleiders omschreven als ontremd, maar volgens Anouk zelf en haar familie scheelt het weinig met vroeger. Ze is hooguit iets impulsiever'

Copingsstijl

Hoe gaat iemand om met een probleem of tegenslag?

Coping wordt beïnvloed door cognitie, emotie en karakterstructuren

Vraag hoe iemand reageert op problemen en tegenslagen, vroeger en nu

Inzicht hebben in iemands copingsstijl helpt om hem te begrijpen en om aan te sluiten bij zijn eigen manier van zaken oplossen.

Welke copingsstijlen ken je? 

Copingsstijlen: 

• Probleemgericht: probleem wordt centraal gesteld, verschillend mee omgegaan (hulp vragen/ vermijden)
• Waarnemingsgericht: Afhankelijk van hoe de persoon het probleem waarneemt (ontkennen/ vertrouwen dat het wel in orde komt)
• Emotiegericht: Probleem wordt niet aangepakt, persoon richt zich op het omgaan met de emotie die het teweegbrengt (uithuilen, kan naar verdovende middelen grijpen)

Welke copingsstijl zie je bij Jan? 

Overige thema's  in Hooi op je vork

• Het leven (beeldvorming leefgebieden)
• Fase 2: ontwikkelen (werken met doelen) 

Lees meer op de website: https://hooiopjevork.nl/

Vragen?