Herhaling stikstofkringloop met veel opdrachten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Laatste les: herhaling op verzoek

herhaling verschil secundaire/primaire successie

formule bepalen populatiegrootte

Veel vragen en herhaling theorie stikstof

Veel vragen over stikstof

herhaling eutrofiëring

Successie

Verandering van de soortensamenstelling van planten en dieren.

* primaire successie: start op een kale bodem waar nog nooit wat heeft gegroeid (strand, rots, stoep)

* secundaire successie: start op een bodem waar al wel eens wat heeft gegroeid, maar nu niet meer door een verandering (verbrand bos, afgegraven weiland, enz): Zaden zitten al in de grond.

Populatiegrootte

Hoeveelheid individuen van 1 soort in een bepaald gebied.

Kun je o.a. bepalen met vangen-merken-terugvangen:

https:

Wat is stikstof??
Scheikunding element:

1. H
2. N
3. P
4. S

Noem een stof / molecuul in je lichaam dat stikstof bevat

in welke stoffen/moleculen vind je stikstof terug in de omgeving? (niet in organismen)

Stikstof nodig?

• In lucht: 78% N gas
  

• (Vloeibare stikstof...)
  

Stikstof is nodig voor:

• aminozuren -> eiwitten
  
• in DNA

Stikstof

• Wat is stikstof? N!
  
• Waarvoor hebben organismen stikstof nodig?
• Hoe zit de stikstofkringloop in elkaar?

Koolstofkringloop

BINAS 93F

Stikstofkringloop

BINAS 93G

Gebruikelijke route

A: Planten nemen nitraat (NO₃-) op.

B: Er vindt stikstofassimilatie plaats
     vorming aminozuren

(vorming eiwitten is voortgezette assimilatie)

C: Dier eet plant, verteert en assimileert eigen        organische stoffen.

D: Bij dissimilatie komt ureum vrij. 

E: Rottingsbacterien breken ureum af tot NH₃

F: NH₃ lost in (grond)water op tot NH₄+

G: Nitrietbacterien zetten NH₄+ om in NO₂-

H: Nitraatbacterien zetten NO₂- om in NO₃-

Bijzondere route

• Sommige bacteriën kunnen ammoniak (NH₃) omzetten in N₂(g). 
• Gevolg: bodem minder voedselrijk voor planten.

• Weer andere bacteriën kunnen N₂ (g) omzetten in NH₃ (zie plaatje + Binas 93G).
• Gevolg: bodem voedselrijker.
• !! Groenbemesten

Andere routes

'Verstorende' routes:

- NO₃-  > NH₄+    ammonificatie

- NO₃- > N_{2 (g)    denitrificatie}

Er kan stikstof (tijdelijk) verloren gaan via:

- uitspoeling in de bodem (NH₄- en NO₃-)  

- vervluchtiging (NH₃)

8. Denitrificerende bacteriën maken...

1. N2
2. NO3-

8. Stikstofbindende bacteriën gebruiken...

1. N2
2. NO3-

Welke N-bron gebruiken planten voornamelijk?

1. N2
2. NO3-
3. NH3
4. aminozuren

Welke N-bron gebruiken consumenten voornamelijk?

1. assimilatie
2. NO3-
3. aminozuren
4. ureum

In welke vorm komt stikstof vrij bij het verkeer?

1. N2
2. CO2
3. NOx
4. NH3

In welke vorm komt stikstof vooral vrij bij veehouderij?

1. N2
2. aminozuren
3. NOx
4. NH3

Binas 93G

let op de legenda

op welke manier verstoren mensen nog meer de N-kringloop?

(Binas 93G of bron 7) De omzetting van nitriet naar nitraat noemen we

1. ammonificatie
2. denitrificatie
3. nitrificatie
4. stifstoffixatie

(Binas 93G of bron 7) De omzetting van eiwit naar ammoniak noemen we

1. ammonificatie
2. denitrificatie
3. nitrificatie
4. stifstoffixatie

(Binas 93G of bron 7) De omzetting van nitraat naar stikstofgas noemen we

1. ammonificatie
2. denitrificatie
3. nitrificatie
4. stifstoffixatie

Hoe kan NH3 uit de kringloop verdwijnen?

1. omzetten naar NH4+
2. ammonificatie
3. vervluchtiging
4. uitspoeling

eutrofiëring

• Je moet weten op welke manieren mensen de N-kringloop beïnvloeden.
• Wat gebeurt er als er teveel nitraat in de bodem / in het water zit?
• Leg uit hoe eutrofiëring van water leidt tot O2-arm water!
• http://www.biologiepagina.nl/Flashfiles/Ispring/eutrofiering.htm 

eutrofiëring -> waterbloei