4.4 Spieren en 4.5 de Wervelkolom

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Spieren

2.3 Spieren 

Aan het eind van de les....

• Weet je hoe een spier is opgebouwd.
• Weet je hoe je je armen kan buigen en strekken. 

Bouw spier

• Cellen in spieren noem je spiervezels. 
• Een groepje spiervezels noem je een spierbundel. 
• Om elke spierbundel zit een vlies
• Aan het uiteinde van de spier zijn die bundelvliezen samengegroeid tot een pees

Pezen

Pezen verbinden de spieren met de botten.

De plek waar de spier aan het bot vastzit = Aanhechtingsplaats. 

Lijkt op spiervezels!

spier

spierbundel

pees

spiervezel

Samentrekken

Spiervezels worden korter als ze samentrekken 

> heel de spier wordt korter

 > de pees trekt dan aan het bot waar het aan vastzit!

Hoe buig en strek je je arm?

Arm buigen --> armbuigspier

Arm strekken --> armstrekspier

Armbuigspier 

Zit  met pezen vast aan het spaakbeen en schouderblad 

Arm buigen: Kort en dikker

Arm strekken: Lang en smaller

armbuigspier

(biceps)

Armstrekspier

Zit  met pezen vast aan het ellepijp en schouderblad 

Arm buigen: Lang en dun

Arm strekken: Korter en dikker

armstrekspier

(triceps)

Hoe buig en strek je je arm?

Arm buigen --> armbuigspier

Arm strekken --> armstrekspier

• Spieren trekken botten alleen naar elkaar toe
• Dus om een tegengestelde beweging te maken
  hebben twee spieren hebben elkaar nodig <3 
• Twee spieren die zo'n tegengestelde beweging
  mogelijk maken noem je: antagonisten

Buigspier

Trekspier

Bewegen

Bij elke beweging die je maakt, 

zijn tenminste twee spieren nodig 

die samenwerken. 

Buigspieren en strekspieren

>antagonisten

Willekeurige en onwillekeurige spieren

Willekeurige spieren > Skeletspieren > zitten aan botten vast

Jij kan beslissen of je ze wil bewegen (met je wil > willekeurig)

Onwillekeurige spieren > zijn spieren die vanzelf werken zonder dat we er invloed op hebben of kunnen sturen

• bv. hartspier, spieren in verteringsorganen, wanden van bloedvaatjes

Onwillekeurige spieren

• Je hart > pompt bloed rond
•  Wand van de slokdarm, maag, darmen > persen je voedsel door je verteringsstelsel met kringspieren &lengtespieren
• wanden van bloedvaatjes

B5 De wervelkolom

Leerdoelen

• Je kunt aangeven wat een goede lichaamshouding is en waarom deze belangrijk is.

Noem een naam van een bot beginnend met de letter S

Wat is de functie van ons skelet?

Welke botten vormen de borstkas?

Kraakbeenweefsel heeft als tussenstof...

1. Kalkzouten en is buigzaam
2. Collageen en is buigzaam
3. Kalkzouten en is niet buigzaam
4. Collageen en is niet buigzaam

Welke gewrichten staan
in de afbeelding?

1. kogelgewricht schaniergewricht rolgewricht
2. kogelgewricht schaniergewricht
3. schaniergewricht rolgewricht
4. kogelgewricht rolgewricht

Welke beenverbinding met beweeglijkheid klopt?

1. Vergroeid is beweeglijk
2. Kraakbeenverbinding is beweeglijk
3. Gewricht is onbeweeglijk
4. Naadverbinding is beweeglijk

Buig- en strekspier

Uit welke beenderen bestaat de wervelkolom?

Wervelkolom en wervels

Tussenwervelschijven

• van kraakbeen, met geleiachtige kern
• schokdemper

Een hernia...

bekijk de afbeelding.

Gameboyrug of tabletnek 

Wat doet lang kijken op een gameboy of tablet met je houding?

Houding bij staan en zitten

Voorkom rugklachten

Til met rechte rug, vanuit je benen.

Houd de last die je tilt dicht bij je.

Til niet met een gedraaide rug.

Houd je hoofd rechtop bij beeldschermgebruik.

Wissel beeldscherm scherm en andere activiteit af.

Meer tips op blz. 45 in 1B-boek

Leerdoelen

• Je kunt aangeven wat een goede lichaamshouding is en waarom deze belangrijk is.