NU Nederlands Grammatica 3

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Grammatica 3

1.1 Doel van de les

Je spelt de persoonsvorm in 

de tegenwoordige tijd correct.

4.
Welke zin is GOED gespeld?

1. Behoedt ons van het kwade.
2. De hond leid mij naar de juiste plek.
3. Het vliegtuig landt om 17:04 uur.
4. Ongedierte bestrijd men met chemische middelen.

5.
Welke zin is GOED gespeld.

1. Op reis beleefd hij altijd rare avonturen.
2. Wat je ook aanwend, je wordt hem niet de baas.
3. Je beledigd hem als je niet gaat.
4. Hij beklaagt zich over de verregende vakantie.

Oefenen

Maak opdracht 1 en 2.

Ben je klaar en is er nog tijd?

Maak dan ook de extra opdracht!

3.2. doel van de les

Je spelt de persoonsvorm in de verleden tijd correct.

'T eX FoKSCHaaP

Eindigt het op een 

T - X - F -K - S - C - H - A - P

Dan -te of -ten in de verleden tijd

Oefenen

Maak opdracht 1 en 2.

Ben je klaar en is er nog tijd?

Maak dan ook de extra opdracht!

3.3 doel van de les

Je spelt het voltooid en tegenwoordig deelwoord correct

't ex-kofschip of 't sexy fokschaap?

  Als de laatste letter van de stam voorkomt in 

't ex-kofschip of in 't sexy fokschaap, dan schrijf je een -t. Zo niet, dan schrijf je een -d. 

              

Weet je het nog?

• Zwakke werkwoorden blijven in een andere tijd hetzelfde     klinken. 
• Sterke werkwoorden hebben de kracht om in de verleden   tijd van klank te veranderen. 

Sterk werkwoord

Zwak werkwoord

Zingen

Klappen

Lopen

Reizen

Fietsen

Kijken

Lezen

Spelen

Werkwoord in de verleden tijd (vt)

Voorbeeld voltooid deelwoord 'werken':

1.  Stam bepalen: werken -> stam is werk

2. De k zit in het 't ex-kofschip / 't sexy fokschaap 

    -> de laatste letter wordt daarom een 't'

3. Plak nu nog 'ge' voor de stam

                      GE + WERK + T = GEWERKT

Wanneer gebruik je een
voltooid deelwoord?

Als je wilt vertellen dat iets al gebeurd is, dan gebruik je een voltooid deelwoord. Voltooid betekent dat iets is afgerond.

Voorbeeld:
Het regent → Het is nu aan het regenen.

Het heeft geregend → De regen is voorbij, het is nu droog. 

Hoe ziet een voltooid deelwoord eruit?

• Begint bijna altijd met ge-
• Voorbeelden:                                                                       
   ik ben gevlucht, ze hebben me gezocht, ik werd gevonden
• Er staat altijd een ander werkwoord in de zin:         
   hebben, zijn of worden 
• Dit is het hulpwerkwoord (de persoonsvorm) 

Let op!

Soms begint een werkwoord al met be-, ver-, ont-, of her-. Deze krijgt dan géén ge- aan het begin van het voltooid deelwoord.

Voorbeelden: betaald, verteld, ontvoerd, hersteld.

Noteer het voltooid deelwoord uit de zin:

Afgelopen zaterdag hebben we de achtste verjaardag van 

mijn neefje Noah gevierd. 

Noteer het voltooid deelwoord uit de zin:

'We wilden naar het theater maar de kaartjes waren te duur dus toen hebben we maar een museum bezocht.'

De uitgang bepalen

• Een voltooid deelwoord eindigt meestal op -en bij sterke werkwoorden. Kijk maar:                                                             
  
  lopen - liep - gelopen / slapen - sliep - geslapen
  
  
• Een voltooid deelwoord eindigt altijd op een -t of -d bij zwakke werkwoorden. Kijk maar: 
                                                                   
  koken - kookte - gekookt / tekenen - tekende - getekend

Oefenen

Maak opdracht 1 t/m 6

Wat niet af is in de les, is huiswerk

Lees de opdracht steeds goed!