H3 Brazilië

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

hfst 3 - Brazilië 

  Wat moet je kennen? 

• de bevolkingsopbouw en de   verstedelijking van Brazilië
• de economische ontwikkeling
• de belangrijkste   energiebronnen van Brazilië
• 
  

wat weet je nog?

1. Brazilië is een land dat economisch snel groeit. Hoe verandert het land en wat betekent dat voor de Brazilianen?
2. De bevolking en economie van Brazilië groeien, waardoor steeds meer energie nodig is. Wat zijn de belangrijkste energiebronnen van Brazilië en hoe is dat ontstaan?
3. De Braziliaanse energieproductie en -consumptie heeft grote invloed op het landschap. Waar vind je de bronnen en waarom daar?

3.1 De opmars van Brazilië

0

Groot land, grote bevolking

• Brazilië is het 5e land ter   wereld (inwoners en oppervlak)
• bevolking is erg ongelijkmatig   verdeeld over het land:

  * 2/3 woont in steden aan de kust

  * noorden en midden dunbevolkt

• bevolking is zeer jong

  * 75% is jonger dan 30 jaar

  * afgelopen 50 jr verdrievoudigd!

oppervlakte: 8.154.877 km2

inwoneraantal: 207,8 miljoen

0

verstedelijking

• vanaf 1850 veel Europese   immigranten

   -> na 1950 sterke urbanisatie

       (van 35% naar 90%)

• onvoldoende woningen in stad

   -> sterke toename favela's 

       (= zelfbouwwijken), op                   slechtste plaatsen en met               onbekend aantal inwoners

urbanisatie = trek van platteland naar de stad

• Brazilië één van de BRIC-landen: snel opkomende economieën 
  

   * landbouw: tot 25 jaar geleden meeste werkgelegenheid

   * industrie: booming, door lage lonen profiteert Brazilië van de         wereldhandel (: globalisering)

   * diensten: ontwikkelt zeer snel -> overheid stimuleert dit door         het bouwen van technopolen

snelle groei welvaart

technopool = stad met veel universiteiten en onderzoekscentra en daardoor veel economische groei

0

3.2 De energie van Brazilië

steeds meer energie nodig

• door bevolkingsgroei en   economische groei steeds meer   energie nodig
• regering wil economisch   zwakkere regio's (noorden en   westen) ontwikkelen, bijv. door   bouw van waterkrachtcentrales 

Itaipu dam, Paraná-rivier

energie-leveranciers

Brazilië probeert zelfvoorzienend te zijn; klein deel uit import

• belangrijkste energiebron:   aardolie (38%)
• grootste producent en   consument van suikerriet (18%)   -> bio-ethanol
• waterkrachtcentrales (14%)
• aardgas import van buiten

zelfvoorzienend = voor je eigen producten zorgen. Er is dus geen handel met andere gebieden.

de productie van electriciteit

de electriciteitsproductie van Brazilië is erg duurzaam; CO2-arm

• grote productie van hydro-electriciteit (80%)
• 10% opgewekt in   thermische centrales
• rest: biomassa (5%),   kernenergie (4%) en   windenergie (1%)

Belo Montedam, Xingu rivier

hydro-electriciteit = stroom, opgewekt met behulp van water; bijvoorbeeld via waterkrachtcentrale in een stuwdam

energiebeleid

energievoorziening Brazilië niet altijd zo groen geweest:

• tot oliecrisis (1973) veel aardolie uit buitenland
• door stijgende prijzen besloot regering zelf te gaan produceren

    * meer hydro-elektriciteit

    * meer suikerrietplantages

    * 2 kerncentrales

crisis door droogte

electriciteit uit waterkracht was kwetsbaar; 3 alternatieve manieren om aan stroom te komen

1. bouw nieuwe hydrocentrales in noorden en noordoosten
2. veel nieuwe hoogspanningslijnen
3. meer thermische centrales (op gas of olie)

97% van de huishoudens in Brazilië beschikt over elektriciteit; legaal of illegaal... (afgetapt)

3.3 Energie, ruimte en milieu

In Brazilië zal de vraag naar energie sterk blijven toenemen, vanwege de groeiende bevolking -> meer stuwdammen, suikerrietvelden, oliepalmplantages

de inrichting van het landschap zal veranderen!

productie en consumptie

meer hydro-elektriciteit

• nu nog vooral opwekking in   zuiden en zuidoosten (60%);   plannen voor nieuwe dammen   in noorden en noordoosten
• daarnaast bouwt Brazilië   waterkrachtcentrales in haar   buurlanden (energie-export)

-> grote gebieden onder water 

Belo Monte-dam, in de Xingu-rivier

Itaipu-dam, in de Paranárivier

suikerriet-plantages

3% van alle landbouwgrond wordt gebruikt voor het telen suikerriet

• helft van de oogst voor productie van ethanol 
• helft van alle verkochte auto's in Brazilië is tegenwoordig flex-fuel (: mengsel van bezine en ethanol)

ethanol = alcohol, geproduceerd uit suikerriet

uraniummijnen

aan de kust 2 kerncentrales gebouwd voor energievoorziening van grote steden Rio en Sao Paolo

• Brazilië wint grondstof uranium zelf
• tot 2060 nog plannen voor (veel) meer kerncentrales 

aardolieveld

afgelopen jaren veel aardolie gevonden (zowel op zee als land)

• 2006: Presal-olieveld voor de   kust ontdekt
• oliewinning op 7000 m onder de zeebodem is lastig
• kans op grote milieurisico's

3.4 Een duurzame toekomst?

https: