6.3 Koolstofkringloop en stikstofkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

HERHALING VORIGE LES

-Fotosynthese en verbranding

-Voedselketen en voedselweb

-Producenten, consumenten, reducenten

-Piramide van aantallen en piramide van biomassa

Wat heeft een plant nodig voor fotosynthese?

Wat maakt een plant bij fotosynthese?

Producent

Consument 1ste orde 

Consument 2de orde of hoger

Consument 1ste orde

Consument- afvaleter

Producent

Producent

Consument 2de orde of hoger

Waar

Niet Waar

Bij fotosynthese wordt koolstofdioxide gemaakt

Alle dieren zijn consumenten

Een voedselketen begint altijd met een planteneter

Alle organismen doen altijd aan verbranding

Planten zijn reducenten

Dit is een prima voedselketen: 

Vos -> konijn -> gras

Piramide van aantallen

Piramide van biomassa

Koolstofkringloop en stikstofkringloop

Leerdoelen

• Je kan de koolstofkringloop beschrijven.
• Je kan de stikstofkringloop beschrijven.

1. Koolstofkringloop

Bij de koolstofkringloop kijk je alleen naar het atoom koolstof => dus de C

Tijdens fotosynthese en verbranding gaan de koolstofatomen van de ene stof over in de andere.

Dus van CO₂, naar glucose, naar CO₂

Video koolstofkringloop. Kies zelf of je deze video in de uitleg gebruikt.

* In de natuur worden stoffen steeds weer opnieuw gebruikt. 

* Het gaat daarbij om stoffen waaruit organismen zijn opgebouwd.

* Reducenten nemen de organische stoffen van dode resten van planten en dieren op.

* Het grootste deel wordt tijdens de verbranding omgezet in anorganische stoffen (CO2, H2O en voedingszouten)

* De anorganische stoffen die planten hebben gemaakt kunnen planten weer opnemen. Zo ontstaat er een kringloop.

Stikstofkringloop

De stikstofkringloop gaat over het doorgeven van het element stikstof (N).

Het kan o.a. voorkomen in stikstofgas (N2), ammoniak (NH3), ammonium (NH4), nitraat (NO3)

Stikstofkringloop

1. Planten nemen nitraat op uit de bodem --> bouwen stikstof uit het nitraat in eiwitten in. 

2. Mensen en dieren eten planten of dieren en krijgen zo eiwitten binnen. 

3. Produceren van natuurlijk afval, daar zitten ook eiwitten in. 

4. Bacteriën zetten natuurlijk afval met stikstof om in nitraat.

Stikstofkringloop

Volg de pijlen, check of je in grote lijnen begrijpt wat er gebeurt.

Rottingsbacteriën zetten dode resten van planten en dieren om in eiwitten.

Hierbij komt in de bodem ammomium (NH4) vrij.

In de lucht komt ammoniak (NH3) vrij.

Ammonium wordt omgezet in nitraat (NO3).

Ammoniak wordt omgezet in stikstofgas (N2).

Begrippen:

Piramide van aantallen: laat zien hoeveel individuen in elke schakel voorkomen

Biomassa: Het totale gewicht van alle organische stoffen in een organisme

Piramide van biomassa: laat zien hoeveel biomassa in elke schakel voorkomt

Kringloop: Stoffen die steeds weer opnieuw worden gebruikt

Koolstofkringloop: laat zien hoe koolstof zich voortbeweegt door de kringloop

Stikstofkringloop: laat zien hoe stikstof zich voortbeweegt door de kringloop

Levende organismen geven koolstof af aan de lucht bij de..............

1. Fotosynthese
2. Verbranding

Welke pijl geeft fotosynthese aan?

1. Pijl 1
2. Pijl 2
3. Pijl 3
4. Pijl 4

Welke organismen uit
de afbeelding kunnen
koolstofdioxide vastleggen
in glucose?

1. Bacteriën en schimmels
2. Bacteriën, pandabeer en schimmels
3. De bamboeplant
4. alle organismen uit de afbeelding

Welke stoffen worden in organismen opgebouwd met behulp van koolstofdioxide?

1. Eiwitten, koolhydraten en vetten
2. Alleen eiwitten en vetten
3. Alleen koolhydraten en eiwitten
4. Er worden geen stoffen opgebouwd uit CO2

Zet de namen op de juiste plaats

mineralen (nitraat)

dierlijke eiwitten

natuurlijk afval

plantaardige eiwitten

https: