Rivieren - les 3 H

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Rivieren

iPad, schrift, basisboek, etui op tafel

Vandaag: afronden Thema A

Voorbereiding excursie

Vandaag twee dingen:

Eerst: laatste stukje Thema A.

Instructie + laatste opdracht maken.

Dan: vooruitkijken excursie volgende week.

We gaan vandaag rekenen!

Elke rivier heeft een bepaald verval (hoogteverschil tussen begin en eind) en een verhang (gemiddeld hoogteverschil per km).

Bepalend voor hoeveel erosie/sedimentatie ergens is.

Voorbeeld:

Rivier begint bij een gletsjer op 3.000 meter hoogte. Eindigt in zee op 0 meter hoogte. De lengte van de rivier is 750 kilometer.

Verval = ?

Verhang = ?

Verval = totale hoogteverschil = 3000 meter.

Verhang = verschil in hoogte per kilometer

3000 meter in 750 kilometer, dus:

4 meter hoogteverschil in elke km.

Verhang is 4 m/km.

Verval en verhang tussen het begin van de rivier, en het punt bij de pijl?

Excursie IJssel

Wat gaan we zien?

Meanders, erosie, sedimentatie, laag verval/verhang.

En ook:

Dijken, uiterwaarden, maatregelen uit Ruimte voor de Rivieren

Nederlandse rivieren:

Vaak dezelfde doorsnede.

Set dijken voor zomer (weinig water)

Set dijken voor winter (veel water)

Weilanden daartussen

(uiterwaarden)

Zal het water volgende week relatief hoog of laag staan?

1. Hoog
2. Laag

Welk deel van de rivier gaan we zien?

1. Bovenloop
2. Middenloop
3. Benedenloop

Van welke rivier is de IJssel een afsplitsing?

1. Maas
2. Rijn
3. Waal
4. Vecht

Wat voor soort rivier is de IJssel dus?

1. Gletsjerrivier
2. Regenrivier
3. Gemengde rivier

Hoeveel water stroomt door de IJssel?

1. Meer dan door de Rijn
2. Evenveel als door de Rijn
3. Minder dan door de Rijn

Sinds jaren 90: steeds grotere kans op overstromingen.

Daarom: maatregelen, o.a. rond Zwolle.

Wat voor maatregel zou dit kunnen zijn?

1. Dijkverlegging
2. Uiterwaardvergraving
3. Zomerbedverdieping
4. Hoogwatergeul

Zo zijn er nog meer maatregelen. Meer daarover in Thema C.

Aan de slag

Maak eerst: Thema A, opdracht 5 (verval en verhang)

Maak dan: Thema B, opdracht 1 t/m 3.