Allemaal naar het stemlokaal

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Allemaal naar het stemlokaal

Je hebt een stapel stembiljetten voor je. Ook zit er een rol aan de stapel vast. Lees die door en vraag (door je vinger op steken!) om meer uitleg.

Per jaartal bepaal je of jij in jouw rol mag stemmen. 

Als je moet stemmen (stemplicht), kom je dat biljet brengen.

Mag je niet stemmen, dan leg je het stembiljet apart.

1848

 In 1848 wordt het censuskiesrecht

ingevoerd. alleen mannen, ouder dan 23 jaar, die

vermogend zijn, mogen stemmen. Dat vermogen wordt

gemeten via de belasting die je betaalt. hoeveel belasting je

precies moet betalen om stemrecht te hebben, verschilt per

gemeente.

Mag jij in 1848 stemmen?

Ja

Nee

1887

Kiesrecht wordt verleend op grond van 'kentekenen van geschiktheid en maatschappelijke welstand'. In de praktijk betekende dit dat het bedrag dat je aan belasting moest betalen om te mogen stemmen, omlaag ging. 

Mocht je in 1887 stemmen?

Ja

Nee

1896 'caoutchouc- artikel'

Vanaf 1896 moet je, om te mogen stemmen, een man zijn van 25 jaar of ouder en beschikken over

‘tekenen van geschiktheid en maatschappelijke welstand’. 

Je bent geschikt als je bijvoorbeeld een examen of diploma

hebt behaald, een eigen (huur)woning hebt, of een behoorlijk loon of spaargeld. Ook telt nog steeds mee of je belasting

betaalt.

Mag je stemmen in 1896?

Ja

Nee

1917

In december 1917 krijgen alle Nederlandse mannen van 25 jaar of ouder stemrecht. 

Het recht verandert meteen in een plicht: als je kiesrecht hebt, móet

je bij verkiezingen op komen dagen en het liefst ook

stemmen. Dit heet ‘opkomstplicht’. 

Vrouwen krijgen nog geen actief stemrecht. In 1917 wordt wel het passief kiesrecht voor vrouwen ingevoerd: ze kunnen vanaf dat

moment worden gekozen.

Mag je in 1917 stemmen?

Ja

Nee

1919

Vanaf 1919 mogen ook alle vrouwen van

25 jaar of ouder stemmen. het duurt overigens nog even

voordat vrouwen dat stemrecht ook in een landelijke verkiezing kunnen gebruiken: de eerstvolgende landelijke verkiezingen zijn pas in 1922.

Mag je in 1922 stemmen?

Ja

Nee

1970

Afschaffing van de opkomstplicht. 

Burgers hoeven niet meer verlicht te stemmen. De minimumleeftijd om te mogen stemmen is op dat moment 

21 jaar. 

Ga je in 1970 naar de stembus?

Ja

Nee

1972

Verlaging van de stemgerechtigde leeftijd naar 18 jaar. 

Ga je in 1972 naar de stembus?

Ja

Nee

2024

Wie zou er nu naar de stembus zijn gegaan?

Wie zou in 2024 naar de stembus zijn gegaan?

Ik wel

Ik niet