J3 Th8.3 Aangeleerd en aangeboren gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Thema 8 gedrag

8.3 Aangeboren en aangeleerd gedrag

Lesprogramma

• Uitleg 8.3 Aangeboren en aangeleerd gedrag 
• Aan de slag

Thema 8: Gedrag

Thema Gedrag bestaat uit vijf basisstoffen

• Wat is gedrag?
• Oorzaken van gedrag
• Aangeboren en aangeleerd gedrag
• Sociaal gedrag
• Gedrag bij mensen 

Leerdoel vandaag:

Aan het einde van de les kunnen jullie: 
-  factoren noemen waardoor gedrag wordt bepaald en je kunt verschillende vormen van leren beschrijven

Een trappelende kieviet 

Gedrag wordt bepaald door erfelijke factoren = aangeboren gedrag (instinct)

& door leerprocessen = aangeleerd gedrag

Verschillende vormen van leren

- Gewenning 

Verschillende vormen van leren

- Gewenning 

- Inprenting 

Herkennen van ouders 

Verschillende vormen van leren

- Gewenning 

- Inprenting 

- Trail and error /
proefondervindelijk leren

Verschillende vormen van leren

- Gewenning 

- Inprenting 

- Trail and error / proefondervindelijk leren

- Conditionering 

Met belonen en straffen

Aangeboren (erfelijk)

Aangeleerd

organisme met korte levensduur

organisme met lange levensduur

gedrag nodig voor overleving jong dier

organisme in een veel veranderende omgeving

Baltsgedrag solitaire dieren

1. Conditioneren
2. Imitatie
3. Trial and error
4. Inprenten

Politiepaarden worden getraind met vuur en harde knallen. Hierdoor schrikken ze niet meer

1. Conditionering
2. Imitatie
3. Gewenning
4. Inprenting

Een hongerige kikker eet een wesp op en wordt gestoken. Voortaan laat hij alle geel-zwarte insecten met rust.

1. Gewenning
2. Inprenting
3. Trial and error
4. Conditionering

Een koekoek legt haar eieren in een nest van een andere soort. Dit is de zelfde soort als waarin ze zelf zijn grootgebracht.

1. Gewenning
2. Inprenting
3. Conditionering
4. Imitatie

Je ringtone is een toeter van een auto. Als een echte auto toetert heb je de neiging om je telefoon te pakken.

1. Inprenting
2. Conditionering
3. Imitatie
4. Gewenning

Aan de slag (online)

• Lezen 8.3 Aangeboren en aangeleerd gedrag
• Maken 8.3 Opdracht 17 t/m 24
  Klaar? Doe een rondje flitskaarten + test jezelf

Hoe kwam je online?
ELO -> Leermiddelen -> Biologie voor jou -> Thema 8
-> 8.3 Aangeboren en aangeleerd gedrag