10.3 Enzymen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

10.3 Enzymen

Pak je schrift en beantwoord de volgende vragen:

1. Wat is de taak van enzymen?

2. Welke voedingstoffen moeten eerst verteerd worden?

3. Waarom gaat de vertering langzamer als iemand koorts heeft?

Na vandaag:

- Weet je hoe enzymen grote moleculen afbreken

- Weet je welke enzymen er betrokken zijn bij de vertering van koolhydraten, eiwitten en vetten

- Weet je hoe je aan de slag moet het met het enzympracticum

Lezen kopje "Zonder enzymen gaat het niet"  en kopje "Gericht afbreken en opbouwen" Blz. 59-60

1. Waarom heb je maar weinig nodig van een enzym?

2. Wat is de taak van een enzym in een reactievergelijking?

3. Waarom zijn er zoveel verschillende enzymen? 

4. Wat gebeurd er bij een hydrolyse?

5. Hoe noemen we het verbinden van organische moleculen om grotere organische moleculen te vormen?

Koolhydraten

Binas 82G

Vetten (lipiden)

BINAS 67G1, 2, 3

•  Glycerol met 3 vetzuurstaarten
•  onverzadigd-met dubbele bindingen
• verzadigd-zonder dubbele bindingen

gal (lever) = emulgator

lipase (alvleesklier) = enzym

Eiwitten (peptiden)

BINAS 67H1, 2

Opgebouwd uit een keten van aminozuren.

Essentieel (niet zelf te maken)/ niet- essentieel (zelf te maken)

Vlees, eieren, zuivel, zaden .... 10-15 energieprocent

Bouwstof (spieren, hemoglobine, ...) en brandstof.

 Enzymen

Enzymen zijn katalysatoren die een reactie versnellen. Hierdoor is een reactie mogelijk bij veel lagere temperatuur (37^oC)

De activeringsenergie gaat omlaag: er is minder energie nodig om de reactie te laten verlopen.

invloed enzym op activeringsenergie

Substraat specifiek

Sleutel/slot principe

Elk enzym kan maar 1 soort reactie versnellen

Enzymen worden niet opgebruikt

Opbouw/afbraak van moleculen

• Dissimilatie: afbraak of splitsing van moleculen

Hydrolyse: dissimilatie waar water voor nodig is

• Assimilatie: opbouw van moleculen
  

Condensatie: assimilatie waar water bij afsplitst

Een enzym is een eiwit

• Denaturatie
  

Optimum temperatuur

Optimum PH

reactieversnellers van stofwisselingsreacties

gereedschappen van de cel

bij lichaamstemperatuur is het te koud om in een cel normaal gesproken reacties te laten plaatsvinden

reactiespecifiek

herbruikbaar

substraatspecifiek

substraat = stof die wordt bewerkt

zuurgraad in het maagdarm kanaal

Vertering van koolhydraten

mondholte : amylase

polysaccharide wordt disaccharide

12-vingerige darm (alvleessap): amylase

dunne darmwand: maltase & fructase

disaccharide wordt monosaccharide

 opname dunne darm

Vertering van eiwitten 

maag: peptase

eiwitten -> polypeptide en oligopeptide (enkele az lang)

alvleesklier: tryptase en chymotryptase

(trypsinogeen en chymotrypsinogeen)

maken kleinere peptides

dunne darm sap: peptidase

peptides -> aminozuren

endopeptidase (middenin) en exopeptidase (eind)

Vertering van DNA en RNA

alvlees sap: nuclease

losse nucleotiden

Binas

82 E

82 F

82 G

Bestudeer deze 3 binas bladzijde goed.

Begrijp je alle termen die gebruikt worden?

Begrijp je de opbouw/info die gegeven wordt?