oogaandoeningen

• Wiskunde
• MBO
• Studiejaar 1

Wat weet je al van het oog?
anatomie, oogaandoeningen,
geneesmiddelen enz.

Wat is een ander woord voor oculentum?

1. oogdruppel
2. oogwassing
3. oogzalf
4. ooggel

Wat zijn de eisen die aan oogmedicatie worden gesteld?

1. steriel; pH 3,5-10,4; isotoon; geconserveerd
2. steriel; pH 2,5-11,4; isotoon, geconserveerd
3. steriel; pH 3,5-10,4; hypertoon; geconserveerd
4. steriel; pH 3,5-10,4; hypotoon; geconserveerd

Gebruik van medicatie

Oodruppels: 

• 1 druppel per keer in onderste ooglid
  
• 5-10 minuten tussen verschillende geneesmiddelen
  
• Na het druppelen: traanbuis1minuut dichthouden, daarna een paar keer knipperen

Oogzalf: 

• Speciale oogzalftube met punt
  
• Betere hechting aan oog, langere werking
  
• Nadeel: wazig zicht, dus voor de nacht
  

Ooggel: 

• Tussenoplossing, goed toe te dienen en makkelijke hechting aan het oogslijmvlies

Gebruik van medicatie

De verschijnselen zijn roodheid, branderig gevoel, tranen en jeuk.
Over welke oogaandoening gaat dit?

1. lui oog
2. glaucoom
3. ooginfectie
4. irritatie van de ogen

Oogaandoeningen 

De oogaandoeningen die aan bod komen zijn:

•  Irritatie
•  Ontstekingen en overgevoeligheid
• Infecties
•  Glaucoom

Oogaandoeningen:

Irritatie

Oorzaken: o.a. door droge of rokerige lucht, vermoeidheid, contactlenzen, conserveermiddelen
                      in contactlensvloeistoffen

Verschijnselen: roodheid, branderig gevoel, tranen en jeuk

Irritatie door droge ogen: te weinig aanmaak van traanvochtDroge ogen kunnen voorkomen bij mensen met ziekten waarbij immuunsysteem betrokken is (bv ziekte van Sjögren door o.a. verminderde productie van traanvocht) Ook vrouwen in de menopauze hebben meer kans op oogirritatie door een verminderde productie van traanvocht

Preparaten: Bij droge ogen of irritatie door contactlenzen worden kunsttranen gebruikt. Dit zijn isotone oplossingen met een verdikkingsmiddel (polyvidon, carbomeer) voor een betere hechting aan het oogslijmvlies.

Welke geneesmiddelen worden gebruikt bij overgevoeligheidsreacties van de ogen?

1. timolol
2. atropine
3. levocabastine
4. fucidinezuur

Oogaandoeningen: Ontstekingen en overgevoeligheid

Oorzaken van ontstekingen: overgevoeligheidsreacties op bepaalde stoffen of prikkels of infecties.

Verschijnselen: roodheid, pijn, tranenvloed, gezwollen oogleden. 

Bij overgevoeligheidsreacties meestal ook verschijnselen van neusverkoudheid, zoals niezen, jeuk of een loopneus.

Preparaten:

Overgevoeligheidsreacties: cromoglicinezuur, azelastine of levocabastine.

Cromoglicinezuur > minimaal vier maal per dag, voordat de allergische klachten optreden.

Azelastine en Levocabastine > antihistaminicum

Ernstige oogontsteking niet door infectie veroorzaakt -> oogarts. Dan vaak oogdruppels of oogzalf met corticosteroïden zoals prednisolon of dexamethason

Om ontstekingen na een staaroperatie te voorkomen > oogdruppels met ontstekingsremmende pijnstiller (NSAID) > diclofenac, broomfenac

Oogaandoeningen: Infectie:

Oorzaken: bacteriën, schimmels of virussen

Verschijnselen: roodheid, evt. viezigheid aan wimpers, pus, pijn

Preparaten:

Antibacteriële middelen:

•  chlooramfenicol oogdruppels (ook als minim) of oogzalf.
  
•  fusidinezuur ooggel
  

Antivirale middelen (middelen bij virusinfecties) 

• aciclovir oogzalf
  

Bijzonderheden:

Bij uitwendig gebruik kans op sensibilisatie, met als gevolg overgevoeligheid.

Vaak antibacteriële middelen gecombineerd met corticosteroïden vanwege de ontstekingsremmende werking. Maar dan gebruik je de antibiotica (max 2 weken) te lang en als je op tijd stopt, de corticosteroïden (min 2 weken) te kort.

Wat hoort niet bij glaucoom:

1. verlaagde oogboldruk
2. gezichtsveld kleiner
3. afsterven oogzenuw

De oogzenuw vervoert elektrische signalen van het netvlies naar de hersenen. In de hersenen worden de signalen omgezet in beelden. Raakt de oogzenuw beschadigd, dan ontstaan er blinde vlekken in het beeld. Die blinde vlekken worden steeds groter als u het glaucoom niet laat behandelen. Zonder behandeling ontstaat heel langzaam (vaak pas na jaren) blijvend verlies van uw gezichtsveld.

Pupilvernauwing: vaatjes die overtollig vocht af laten vloeien zijn beter bruikbaar

Oogaandoeningen: Glaucoom

= oogziekte die gepaard gaat met verhoging van de oogboldruk

Oorzaken: onbekend

Verschijnselen: verhoging van de oogboldruk > bloedvoorziening van de oogzenuw in de knel > schade aan de oogzenuw (kleiner gezichtsveld)

Behandeling: de druk in het oog verlagen. 

Door: 

- de afvoer van kamerwater te vergemakkelijken

- de aanmaak van oogkamerwater te verminderen

Glaucoom

Preparaten: 

β-blokkers (betasympathicolytica): timolol  

• werkingsmechanisme: verminderen aanmaak van kamerwater
  

koolzuuranhydraseremmers: dorzolamide 

• werkingsmechanisme: verminderen aanmaak van kamerwater

prostagladineagonisten: latanoprost

• werkingsmechanisme: bevorderen afvoer kamerwater
  

sympaticomimeticum: brimonidine 

• werkingsmechanisme: bevorderen afvoer kamerwater en remmen aanmaak van kamerwater
  

parasympaticomimeticum: pilocarpine 

• werkingsmechanisme: door pupilvernauwing zijn de vaatjes die het overtollige vocht moeten afvloeien, beter  bruikbaar (bevorderen afvoer kamerwater)
  

 Er zijn ook combinaties van verschillende stoffen in de handel.

timolol

latanoprost

brimonidine

verminderen aanmaak kamerwater

bevorderen afvoer kamerwater

bevorderen afvoer kamerwater en remmen aanmaak van kamerwater

betablokker

prostaglandineagonist

sympaticomimeticum

Tekst

Hoe lang moet je de traanbuis dichtdrukken na het druppelen in het oog?

1. een halve minuut
2. 1 minuut
3. 2 minuten
4. 5 minuten

Hoeveel tijd moet er tussen het gebruik van verschillende soorten oogdruppels zitten, als je gelijktijdig verschillende soorten oogdruppels gebruikt?