Oogaandoeningen

• Farmacotherapie
• MBO
• Studiejaar 3

Oogaandoeningen

Lesinhoud

• Oogmedicatie
• Oogaandoeningen
• Behandeling
• Oogdruppelinstructie
• Vragen?

Wat weet je al over oogdruppels?

Wat weet je al over een oogdruppel instructie?

Feitjes

• 1 op de 5 mensen hebben last van droge ogen
• Droge ogen komen vaker voor bij vrouwen (hormoonhuishouding)

Het oog

• In het oog zitten zintuigcellen.
• Zintuigcellen vervoeren informatie van de buitenwereld naar de hersenen, waardoor je informatie kunt waarnemen. 

• Gezichtsvermogen - vermogen om met je ogen de wereld te zien.

Dus.....

1. Netvlies (retina) -> vangt het licht op
   
2. Staafjes & kegeltjes in netvlies -> zintuigcellen -> vormen een signaal
   
3. Oogzenuw (nervus opticus) stuurt signaal naar hersenen 

• Staafjes zien/registreren beweging
• Kegeltjes zien/registreren kleur 
• Bij kleurenblindheid is er vaak een probleem met de kegeltjes

Oogmiddelen

• Oogdruppels (oculoguttae)
• Minims (geen conserveermiddel/allergie)
• Oogzalf (oculentum)
• Ooggel
• Spoelvloeistof / oogwassing (collyrium)

Steriel

Oogklachten

• Lui oog
• Corpus alienum - splinter
• Hordeolum - strontje
• Irritatie
• Ontsteking
• Overgevoeligheid
• Glaucoom 

Droge ogen

• Overmatig tranen
  
• Roodheid van de ogen
  
• Onzuiverheden op het oogoppervlak
  
• Huidproblemen
  
• Jeukende of plakkerige ogen
• Irritatie en/of wazig zicht
• Een gevoel alsof er iets in het oog zit
  
• Droogheid of schraalheid van de ogen
  
• Brandend gevoel in de ogen
  
• Gevoeligheid voor licht (fotofobie)

Corpus alienum 

• Vreemd lichaam
• Roodheid
• Tranen
• Pijn
• Branderig
• Verwijderen van indringer
• Bijtende/brandende stoffen -> oogarts

Hordeolum

• Strontje
• Ontstoken haarzakje
• Roodheid
• Pijn
• Zwelling
• Warm handdoekje - rijping
• Komt terug? Fucithalmic 

Oogirritatie

• Oorzaken droge/rokerige lucht, lenzen, lenzenvloeistof met conserveermiddelen of te weinig traanvocht
• Klachten zijn roodheid, jeuk of tranen
• Meestal geen behandeling
• Bij langdurige klachten kunsttranen zoals vidisic, duratears of hypromellose oogdruppels
• Droge ogen zijn een risico voor het ontwikkelen van oogklachten

Ontsteking

• Door infectie met bacterie of virus -> behandeling met antibioticum zoals Chlooramfenicol en Fucithalmic
• Door overgevoeligheid/allergie -> meestal in combinatie met neusklachten. Behandeling met Livocab oogdruppels en een oraal antihistaminicum zoals (levo)cetirizine of Desloratadine. 

Ontsteking

* Ernstige oogontsteking -> oogarts 

* Behandeling -> corticosteroïden zoals prednisolon oogdruppels FNA of dexamethason

* Langdurig gebruik? -> controle verhoogde oogbaldruk

* NSAID's ter voorkoming van ontsteking na staaroperatie (Diclofenac & Ketorolac) 

Allergische conjunctivitis

• Branderig gevoel (zandkorrel)
• Roodheid
• Waterige secretie
• Gevoelig voor licht
• Beide ogen
• Oogdruppels met antihistaminicum (Livocab) - in combinatie met tablet

Conjunctivitis 

• Conjunctivitis = bindvliesontsteking
• Bacteriën of virussen
• Branderig, rood, etter, troebel zicht
• Lokale behandeling met antibacteriële, antimycotica of antivirale middelen
• Chlooramfenicol of Fucithalmic (5-7dagen)
• Hygiëne 

Virale conjunctivitis - infectie

• Branderig gevoel (zandkorrel)
• Roodheid
• Waterige secretie
• Gevoelig voor licht
• Let op hygiëne
• Bij herpessimplexvirus: Aciclovir 

Blepharitis

• Ontstoken ooglidranden 
• Roodheid
• Huid bij oogranden schilferig
• Schoonmaken met lauwwarm water of Natriumchloride
• Blephaclean
• Soms antibiotica zalf 

Oogonderzoek

• Pupil verwijden
• Mydriatica
• Atropine of Cyclopentolaat
• Bijwerkingen zijn tijdelijk wazig zicht en overgevoelig zijn voor licht
• Voor plaatselijk verdoving: Lidocaïne oogdruppels bv. bij verwijderen van splinters of kleine operaties

Glaucoom

• Verhoogde oogbaldruk
• Oogzenuw daardoor onvoldoende bloedtoevoer
• Oogzenuw sterft af
• Gezichtsveld wordt kleiner -> onbehandeld -> blindheid tot gevolg
• Hoofdpijn, misselijkheid, braken, visusdaling 

Behandeling glaucoom

• Oogbol druk verlagen
• Verminderen aanmaak oogkamervocht
• Afvoer oogvocht uit het oog verbeteren
• Levenslange behandeling 
• 
  

Medicatie bij glaucoom

• Prostaglandine-agonisten - eerste keus - Travoprost (Travatan) - Latanoprost - verhogen de afvoer van vocht
• Betablokkers - tweede keus - Timolol - Betaxolol (Betoptic) - remmen aanmaak oogvocht
• Koolzuuranhydraseremmers - Dorzolamide - remmen aanmaak kamervocht
• Soms combinaties van beide bijvoorbeeld Timolol - Dorzolamide (Cusopt)
• Bijwerkingen verminderen door traanbuis dicht te drukken

Vragen?

Wat is het doel van de behandeling bij glaucoom?

Allergische klachten komen vaak voor aan beide ogen

1. Waar
2. Niet waar

Wat is een bijwerking van prednisolon oogdruppels bij langdurig gebruik?

Wat is Corpus Alienum?

1. Strontje
2. Vreemd lichaam
3. Oogontsteking
4. Bacteriële infectie

Wat is een voordeel van een conserveermiddel?

Wat is een voordeel van een oogzalf?

1. Voelt prettiger aan
2. Hecht aan het oog
3. Wazig zicht

Welk antwoord is juist?

1. Staafjes zien beweging
2. Kegeltjes zien kleur
3. Beide zijn onjuist
4. Beide zijn juist

Bij blepharitis is de ..... ontstoken

Wanneer worden ketorolac oogdruppels gegeven?

Welke oogdruppels werken pupil verwijdend?

1. Miotica
2. Mydriatica
3. Anaesthetica